Bài giảng về Thuốc kháng nấm

THUỐC KHÁNG NẤMThông thường có thể phân loại nấm nhiễm bệnh như sau:THUỐC KHÁNG NẤMƠû người khỏe mạnh: Td : các nấm lưỡng hình:HistoblasmaBlastomycesNhiễmcơ hội:(Candida,Aspergilus,Cryptococcus..)Bề mặt(Dermatophytes..)Tòan thân(HistoblasmaCryptococcus.. ), Nấm Nấm Kháng sinh đặc hiệu chỉ tác động trên tbào nấm Phân loại : Các thuốc kháng nấm THUỐC KHÁNG NẤMToàn thânAmphotericin BKetoconazolGriseofulvinFlucytosinTại chỗNystatinTerbinafin Nhóm polyen macrolid, ly trích từ nấm Streptomyces nodosus Phổ kháng nấm rộng, bao gồm Candida, Cryptoccus, Blastomyces, Histoplasma, Aspergilus.. Dược động học : - Hấp thu kém qua PO tiêm IV - Gắn giữ mạnh ở mô gan, thận, phổi , - Thải trừ rất chậm qua mật.AMPHOTERICIN B (1957)AMPHOTERICIN BCơ chế tác dụng Amphotericin gaén + sterol/ maøng teá baøo ( ergostrerol, cholesterol) Thay ñoåi tính thaám maøng teá baøo Hö hoaïi teá baøo naámAMPHOTERICIN BTác dụng phụ – Độc tính Ñoäc tính thaän - xaûy ra ôû >80% beänh nhaân duøng lieàu cao (3-4gIV) toån thöông quaûn caàu, oáng thaän vaø maïch maùu. - Hoaïi töû oáng thaän khoâng hoài phuïc neáu duøng keùo daøi vôùi lieàu cao hay coù phoái hôïp vôùi thuoác khaùc ñoäc vôùi thaän.Caàn hieäu chænh lieàu sd khi creùatinin/huyeát > 3mg/dl AMPHOTERICIN BTác dụng phụ – Độc tính Độc tính ngoài thận- Sốt, run, đau đầu, hạ HA trong 2 giờ sau tiêm thuốc ( 50% ca) - Có thể giảm = dùng hydrocortison 25-30mg; kháng histamin; paracetamol trước tiêm.Thiếu máu, giảm tiểu cầu, bạch cầu hạt.. Sau nhiều tuần sử dụng (có hồi phục) Viêm tĩnh mạch nơi chích. Sốc phản vệ ( hiếm) không có biểu hiện độc tính gan và daAMPHOTERICIN BChỉ định trị liệu Duøng PO ( vieân, hoãn dòch) trò naám Candida mieäng vaø ñöôøng tieâu hoùa . Duøng tieâm IV : trò nhieãm naáâm toaøn thaân naëng : Cryptococcus, Histoblasma, Candida, BlastomycesLöu yù : - dd tieâm laø 5% glucoz, khoâng duøng dd muoái Na /K - Tieâm truyeàn chaäm 8 - 10h vaø caùch nhau 48 h AMPHOTERICIN B Dạng liposom hay phức lipid (1990s) Daïng phöùc hôïp lipid (ABELCET 1996) Daïng liposom ; d itraconazol là thuốc chọn lọc điều trị bước đầu trong trị viêm não do Cryptococcus ở bệnh nhân AIDS và ngăn ngừa sự tái phát bệnh . Thuốc kháng nấm tại chỗNYSTATIN ( MYCOSTATIN) Ly trích töø Streptomyces noursei Candida albicans ôû ruoät duøng uoáng cho taùc ñoäng tröïc tieáp treân naám.C. albicans mieäng : duøng daïng dòch treo , ngaäm vaøi phuùt tröôùc khi nuoát.C. albicans ôû da-maøng nhaøy : daïng thuoác môõ.trò trong 2 tuaàn. C. albicans aâm ñaïo: vieân ñaët , thöôøng phoái hôïp vôùi thuoác khaùng vieâm duøng trong 2-3 tuaàn .Thuốc kháng nấm tại chỗ Daãn chaát Imidazol ketoconazol, miconazol, clotrimazolDaãn chaát Triazol terconazol, butoconazol Terbinafin ( coù daïng PO, trò naám moùng< griseofulvin)CiclopiroxolaminHaloproginTolnafateAc benzoic & ac salicylic