Cẩm nang lâm nghiệp - Khuôn khổ pháp lý lâm nghiệp

Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Ch−¬ng tr×nh hç trî ngµnh l©m nghiÖp & §èi t¸c CÈm Nang Ngµnh L©m NghiÖp Ch−¬ng Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp N¨m 2004 Chñ biªn NguyÔn Ngäc B×nh - Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp; Gi¸m ®èc V¨n phßng ®iÒu phèi Ch−¬ng tr×nh Hç trî ngµnh l©m nghiÖp Biªn so¹n TrÞnh §øc Huy, Vô Ph¸p chÕ Hoµng Ngäc Tèng, chuyªn gia l©m nghiÖp Hoµng Hång, luËt gia, chuyªn gia l©m nghiÖp ChØnh lý KS. Ng« §×nh Thä, Phã Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp ThS. NguyÔn V¨n L©n, Vô Tæ chøc c¸n bé KS. NguyÔn §¨ng Khoa, Côc KiÓm l©m GS.TS. Lª §×nh Kh¶, chuyªn gia l©m nghiÖp GS.TS. §ç §×nh S©m, chuyªn gia l©m nghiÖp ThS. TrÇn V¨n Hïng, ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch rõng Hç trî kü thuËt vµ tµi chÝnh: Dù ¸n GTZ-REFAS Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 2 GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè 41/XB-GT cÊp ngµy 18/11/2004, Nhµ xuÊt b¶n GTVT Môc lôc 1. C«ng t¸c ph¸p chÕ l©m nghiÖp 5 1.1. S¸ng kiÕn vÒ ph¸p chÕ l©m nghiÖp 5 1.1.1. HÖ thèng ph¸p chÕ l©m nghiÖp 5 1.1.2. S¸ng kiÕn ph¸p luËt 6 1.1.3. Kinh phÝ x©y dùng, thÈm ®Þnh, kiÓm tra v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 9 1.2. Tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL vÒ l©m nghiÖp 9 1.2.1. Quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL vÒ l©m nghiÖp 9 1.2.2. Kinh nghiÖm vÒ tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL l©m nghiÖp 12 1.3. Theo dâi, ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông VBQPPL l©m nghiÖp 18 1.3.1. Quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ viÖc theo dâi, ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông VBQPPL 18 1.3.2. Thùc tiÔn tæ chøc, theo dâi viÖc thùc hiÖn v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ l©m nghiÖp 21 2. Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp 23 2.1. Giíi thiÖu 23 2.2. Ph©n tÝch v¨n b¶n 23 2.3. C¸c ký hiÖu tra cøu 23 2.4. Nguån th«ng tin 24 2.5. Khu«n khæ ph¸p lý vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp 26 V¨n b¶n do Quèc héi ban hµnh 26 V¨n b¶n do Uû ban Th−êng vô Quèc héi ban hµnh 27 V¨n b¶n do ChÝnh phñ, Thñ t−íng ChÝnh phñ ban hµnh 27 Th«ng t− liªn tÞch gi÷a c¸c Bé, Ngµnh 48 NghÞ quyÕt liªn tÞch gi÷a c¸c Bé, Ngµnh vµ tæ chøc, ®oµn thÓ 52 QuyÕt ®Þnh cña Bé tr−ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 53 QuyÕt ®Þnh cña c¸c Bé, Ngµnh kh¸c 82 ChØ thÞ cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 83 Th«ng t− cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 85 Th«ng t− cña Bé Tµi chÝnh 89 Th«ng t− cña Bé Th−¬ng m¹i 91 Th«ng t− cña c¸c Bé, Ngµnh kh¸c 92 Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 3 Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 4 Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 5 1. C«ng t¸c ph¸p chÕ l©m nghiÖp 1.1. S¸ng kiÕn vÒ ph¸p chÕ l©m nghiÖp 1.1.1. HÖ thèng ph¸p chÕ l©m nghiÖp Ph¸p chÕ vÒ l©m nghiÖp bao gåm hÖ thèng c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt (VBQPPL) vÒ lÜnh vùc l©m nghiÖp. VBQPPL lµ v¨n b¶n do c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ban hµnh theo thñ tôc, tr×nh tù luËt ®Þnh, trong ®ã cã c¸c quy t¾c xö sù chung, ®−îc ¸p dông nhiÒu lÇn, ®èi víi mäi ®èi t−îng hoÆc mét nhãm ®èi t−îng, cã hiÖu lùc trong pham vi toµn quèc hoÆc tõng ®Þa ph−¬ng. Quy t¾c xö sù chung lµ nh÷ng chuÈn mùc mµ mäi c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n ph¶i tu©n theo khi tham gia quan hÖ x· héi ®−îc quy t¾c ®ã ®iÒu chØnh. VBQPPL ®−îc Nhµ n−íc b¶o ®¶m thi hµnh b»ng c¸c biÖn ph¸p nh− tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, thuyÕt phôc, c¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc, hµnh chÝnh, kinh tÕ; trong tr−êng hîp cÇn thiÕt th× Nhµ n−íc ¸p dông biÖn ph¸p c−ìng chÕ b¾t buéc thi hµnh vµ quy ®Þnh chÕ tµi ®èi víi ng−êi cã hµnh vi vi ph¹m. HÖ thèng VBQPPL bao gåm: a) C¸c VBQPPL do Quèc héi ban hµnh: HiÕn ph¸p, luËt, nghÞ quyÕt cña Quèc héi; ph¸p lÖnh, nghÞ quyÕt cña Uû ban Th−êng vô Quèc héi; b) C¸c VBQPPL do c¸c c¬ quan trung −¬ng ban hµnh: LÖnh, quyÕt ®Þnh cña Chñ tÞch n−íc; nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ; quyÕt ®Þnh, chØ thÞ cña Thñ t−íng ChÝnh phñ; quyÕt ®Þnh, th«ng t−, chØ thÞ cña Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé; nghÞ quyÕt cña Héi ®ång ThÈm ph¸n Toµ ¸n tèi cao; quyÕt ®Þnh, chØ thÞ, th«ng t− cña Ch¸nh ¸n Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn tr−ëng ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao; th«ng t− liªn tÞch gi÷a c¸c c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn; nghÞ quyÕt liªn tÞch gi÷a c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn víi tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi; c) C¸c VBQPPL cña Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban nh©n d©n ban hµnh: NghÞ quyÕt cña Héi ®ång nh©n d©n; quyÕt ®Þnh, chØ thÞ cña Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng. HiÕn ph¸p lµ luËt c¬ b¶n cña Nhµ n−íc, cã hiÖu lùc ph¸p lý cao nhÊt; VBQPPL ®−îc ban hµnh ph¶i phï hîp víi HiÕn ph¸p, b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt, thø bËc hiÖu lùc ph¸p lý cña v¨n b¶n trong hÖ thèng ph¸p luËt; VBQPPL do c¸c c¬ quan nhµ n−íc cÊp d−íi ban hµnh ph¶i phï hîp víi VBQPPL cña c¬ quan nhµ n−íc cÊp trªn; VBQPPL tr¸i víi HiÕn ph¸p, tr¸i víi VBQPPL cña c¬ quan nhµ n−íc cÊp trªn ph¶i ®−îc c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn b·i bá, ®×nh chØ viÖc thi hµnh. Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 6 MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn, c¸c tæ chøc x· héi kh¸c, tæ chøc kinh tÕ, c¬ quan nhµ n−íc, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ c¸c c¸ nh©n cã quyÒn tham gia gãp ý kiÕn x©y dùng VBQPPL. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng VBQPPL, c¨n cø vµo tÝnh chÊt vµ néi dung cña dù ¸n, dù th¶o, c¬ quan, tæ chøc h÷u quan t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n tham gia gãp ý kiÕn; tæ chøc lÊy ý kiÕn cña c¸c ®èi t−îng chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp cña v¨n b¶n trong ph¹m vi vµ víi h×nh thøc thÝch hîp. ý kiÕn tham gia vÒ dù ¸n, dù th¶o VBQPPL ph¶i ®−îc nghiªn cøu ®Ó tiÕp thu, chØnh lý dù ¸n, dù th¶o v¨n b¶n. VBQPPL ph¶i ®−îc c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn gi¸m s¸t, kiÓm tra. Trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh, c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ban hµnh VBQPPL vµ c¬ quan gi¸m s¸t, kiÓm tra VBQPPL cã tr¸ch nhiÖm kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ xö lý VBQPPL sai tr¸i. MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn, c¬ quan, tæ chøc kh¸c vµ c«ng d©n cã quyÒn gi¸m s¸t VBQPPL vµ kiÕn nghÞ víi c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn xö lý VBQPPL sai tr¸i. ViÖc gi¸m s¸t, kiÓm tra VBQPPL nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng néi dung sai tr¸i cña v¨n b¶n ®Ó kÞp thêi ®×nh chØ viÖc thi hµnh, söa ®æi, huû bá hoÆc b·i bá v¨n b¶n nh»m b¶o ®¶m tÝnh hîp hiÕn, hîp ph¸p, tÝnh thèng nhÊt cña hÖ thèng ph¸p luËt, ®ång thêi kiÕn nghÞ c¬ quan cã thÈm quyÒn x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan, c¸ nh©n ®· ban hµnh v¨n b¶n sai tr¸i. 1.1.2. S¸ng kiÕn ph¸p luËt 1.1.2.1. S¸ng kiÕn luËt Theo quy ®Þnh cña HiÕn ph¸p, Chñ tÞch n−íc, Uû ban Th−êng vô Quèc héi, Héi ®ång D©n téc vµ c¸c Uû ban cña Quèc héi, ChÝnh phñ, Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao, MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn cã quyÒn tr×nh dù ¸n luËt ra tr−íc Quèc héi; ®¹i biÓu Quèc héi cã quyÒn ®Ò nghÞ vÒ luËt vµ tr×nh dù ¸n luËt ra Quèc héi. C¸c c¬ quan, tæ chøc cã quyÒn tr×nh dù ¸n luËt (x©y dùng míi hay söa ®æi, bæ sung luËt ®· ban hµnh) göi ®Ò nghÞ x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh ®Õn Uû ban Th−êng vô Quèc héi vµ ®ång thêi göi ®Õn ChÝnh phñ, trong ®ã ph¶i nªu râ sù cÇn thiÕt ban hµnh v¨n b¶n, x¸c ®Þnh ®èi t−îng vµ ph¹m vi ®iÒu chØnh cña v¨n b¶n, c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n. Uû ban ph¸p luËt cña Quèc héi chñ tr× vµ phèi hîp víi Héi ®ång D©n téc vµ c¸c Uû ban kh¸c cña Quèc héi thÈm tra dù kiÕn ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña ChÝnh phñ, ®Ò nghÞ x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, ®¹i biÓu Quèc héi. C¨n cø vµo dù kiÕn ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt vµ ph¸p lÖnh nªu trªn, ý kiÕn thÈm tra cña Uû ban ph¸p luËt cña Quèc héi, Uû ban Th−êng vô Quèc héi lËp dù ¸n Ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 7 tr×nh Quèc héi quyÕt ®Þnh. Thñ tôc vÒ so¹n th¶o, thÈm tra, xem xÐt, cho ý kiÕn, tæ chøc lÊy ý kiÕn nh©n d©n, lÊy ý kiÕn ®¹i biÓu Quèc héi, ®oµn ®¹i biÓu Quèc héi, th«ng qua dù ¸n, dù th¶o vµ c«ng bè c¸c VBQPPL cña Quèc héi, Uû ban Th−êng vô Quèc héi ®−îc quy ®Þnh t¹i Ch−¬ng III LuËt Ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. 1.1.2.2. S¸ng kiÕn vÒ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña ChÝnh phñ Tæ chøc ph¸p chÕ ë c¸c bé, c¬ quan ngang bé, Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng c¨n cø yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc, kÕt qu¶ c«ng t¸c gi¸m s¸t, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c VBQPPL, c¸c kiÕn nghÞ cña c¸c tæ chøc vµ c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm gióp Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé, Chñ tÞch Héi ®ång nh©n d©n, Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè thuéc trung −¬ng dù kiÕn ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña Quèc héi, nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ ®Ó tr×nh ChÝnh phñ. KiÕn nghÞ x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh sÏ ®−îc tËp hîp, göi V¨n phßng ChÝnh phñ vµ Bé T− ph¸p tr−íc ngµy 15 th¸ng 7 n¨m tr−íc ®Ó x©y dùng dù kiÕn Ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña ChÝnh phñ tr×nh Quèc héi theo tr×nh tù, thñ tôc quy ®Þnh cña LuËt Ban hµnh VBQPPL. Dù kiÕn x©y dùng nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ hµng n¨m ®−îc göi ®Õn V¨n phßng ChÝnh phñ, Bé T− ph¸p chËm nhÊt lµ ngµy 15/10 n¨m tr−íc, trong ®ã nªu râ sù cÇn thiÕt ban hµnh, ®èi t−¬ng, ph¹m vi ®iÒu chØnh cña v¨n b¶n, thêi h¹n ban hµnh vµ kÕ ho¹ch tæ chøc thùc hiÖn khi VBQPPL ®−îc ban hµnh. Trªn c¬ së tæng hîp dù kiÕn ch−¬ng tr×nh x©y dùng nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ ®· ®−îc c¸c c¬ quan nãi trªn ®Ò nghÞ, V¨n phßng ChÝnh phñ phèi hîp víi Bé T− ph¸p lËp Ch−¬ng tr×nh x©y dùng nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh tr×nh ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh t¹i phiªn häp th−êng kú cuèi n¨m. V¨n phßng ChÝnh phñ cã tr¸ch nhiÖm göi ®Õn c¸c thµnh viªn ChÝnh phñ, thñ tr−ëng c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh, ch−¬ng tr×nh x©y dùng nghÞ quyÕt, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ. V¨n phßng ChÝnh phñ cßn cã tr¸ch nhiÖm tËp hîp ®Çy ®ñ c¸c ®Ò nghÞ x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña c¸c c¬ quan kh¸c, c¸c tæ chøc vµ cña c¸c ®¹i biÓu Quèc héi. ChÝnh phñ cã ý kiÕn b»ng v¨n b¶n vÒ c¸c s¸ng kiÕn ph¸p luËt nµy trªn c¬ së b¸o c¸o cña V¨n phßng ChÝnh phñ vµ ý kiÕn tham gia cña Bé T− ph¸p. Thñ tôc vÒ so¹n th¶o, thÈm tra, xem xÐt, cho ý kiÕn th«ng qua dù th¶o vµ c«ng bè c¸c VBQPPL cña ChÝnh phñ, Thñ t−íng ChÝnh phñ ®−îc quy ®Þnh t¹i Ch−¬ng V LuËt Ban hµnh VQPPL, NghÞ ®Þnh cña Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 8 ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt Ban hµnh VBQPPL (NghÞ ®Þnh 101/CP ngµy 23/9/1997) vµ Quy chÕ thÈm ®Þnh dù ¸n, dù th¶o VBQPPL (QuyÕt ®Þnh sè 280/1999/Q§-BTP ngµy 27/9/1999 cña Bé tr−ëng Bé T− ph¸p). 1.1.2.3. S¸ng kiÕn vÒ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé Tæ chøc ph¸p chÕ ë c¸c bé, c¬ quan ngang bé c¨n cø yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc, kÕt qu¶ c«ng t¸c gi¸m s¸t, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c VBQPPL, c¸c kiÕn nghÞ cña c¸c tæ chøc vµ c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm gióp Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé dù kiÕn ch−¬ng tr×nh hµng n¨m vÒ x©y dùng vµ ban hµnh VBQPPL thuéc thÈm quyÒn. Dù kiÕn ch−¬ng tr×nh x©y dùng VBQPPL ph¶i ®−îc Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé phª duyÖt vµ ghi trong Ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c c¶ n¨m, hµng quý, hµng th¸ng cña c¬ quan. Thñ tôc vÒ so¹n th¶o, thÈm tra, xem xÐt, cho ý kiÕn th«ng qua dù th¶o vµ c«ng bè c¸c VBQPPL cña Bé tr−ëng, thñ tr−ëng c¬ quan ngang bé quy ®Þnh t¹i Ch−¬ng V vµ Ch−¬ng VII LuËt Ban hµnh VQPPL, NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt Ban hµnh VBQPPL, Quy chÕ thÈm ®Þnh dù ¸n, dù th¶o VBQPPL vµ c¸c quy ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. Theo quy ®Þnh cña Bé tr−ëng Bé NN&PTNT, hµng n¨m Bé tr−ëng cã v¨n b¶n göi V¨n phßng ChÝnh phñ vµ Bé T− ph¸p vÒ nh÷ng kiÕn nghÞ dù ¸n luËt, dù ¸n ph¸p lÖnh ®Ó chuÈn bÞ Ch−¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh cña ChÝnh phñ tr×nh Quèc héi (göi tr−íc 15 th¸ng 7 n¨m tr−íc). Bé tr−ëng còng cã v¨n b¶n göi V¨n phßng ChÝnh phñ vµ Bé T− ph¸p (tr−íc ngµy 15 th¸ng 10 n¨m tr−íc) vÒ nh÷ng kiÕn nghÞ c¸c dù th¶o nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt cña ChÝnh phñ, dù th¶o quyÕt ®Þnh, chØ thÞ cña Thñ t−íng ChÝnh phñ ®Ó chuÈn bÞ Ch−¬ng tr×nh x©y dùng VBQPPL cña ChÝnh phñ. Hµng n¨m Bé tr−ëng ra quyÕt ®Þnh ban hµnh kÕ ho¹ch x©y dùng VBQPPL ban hµnh theo thÈm quyÒn cña Bé tr−ëng (vµo th¸ng cuèi n¨m). Trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o, ®iÒu hµnh vµ thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n−íc cña Bé, c¨n cø yªu cÇu nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n−íc, thùc tiÔn triÓn khai thi hµnh c¸c VBQPPL cña cÊp trªn vµ cña bé, Bé tr−ëng cã thÓ bæ sung c¸c VBQPPL cÇn x©y dùng trong n¨m. 1.1.2.4. S¸ng kiÕn vÒ v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña thñ tr−ëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ Theo quy ®Þnh cña LuËt Ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, c¬ quan thuéc ChÝnh phñ kh«ng cã thÈm quyÒn ban hµnh VBQPPL. C¨n Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 9 cø yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc, kÕt qu¶ c«ng t¸c gi¸m s¸t, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c VBQPPL, c¸c kiÕn nghÞ cña c¸c tæ chøc vµ c«ng d©n, Thñ tr−ëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ cã tr¸ch nhiÖm dù kiÕn ch−¬ng tr×nh hµng n¨m vÒ x©y dùng vµ ban hµnh VBQPPL cña Quèc héi, ChÝnh phñ vµ c¸c kiÕn nghÞ vÒ VBQPPL thuéc ph¹m vi ngµnh phô tr¸ch. Tæ chøc ph¸p chÕ c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ cã tr¸ch nhiÖm gióp Thñ tr−ëng c¬ quan thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh x©y dùng VBQPPL, b¶o ®¶m v¨n b¶n chÆt chÏ vÒ ph¸p lý, cã chÊt l−îng vµ tr×nh ®óng thêi h¹n quy ®Þnh. C¬ quan thuéc ChÝnh phñ cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc viÖc so¹n th¶o c¸c dù ¸n, dù th¶o VBQPPL thuéc ngµnh, lÜnh vùc do m×nh qu¶n lý theo sù ph©n c«ng cña ChÝnh phñ. Sau khi hoµn thµnh viÖc so¹n th¶o dù ¸n, dù th¶o VBQPPL ®· ®−îc giao, Thñ tr−ëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ lËp hå s¬ tr×nh Thñ t−íng ChÝnh phñ ®Ó Thñ t−íng ph©n c«ng Bé tr−ëng, Thñ tr−ëng c¬ quan ngang Bé ký ban hµnh. 1.1.2.5. S¸ng kiÕn ph¸p luËt cña c¸c tæ chøc, c«ng d©n Nh÷ng tæ chøc, c«ng d©n cã nhu cÇu s¸ng kiÕn ph¸p luËt thuéc c¸c thÓ lo¹i nãi trªn, ph¶i ®Ò ®¹t nguyÖn väng víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã thÈm quyÒn ®Ó kiÕn nghÞ víi c¸c c¬ quan nhµ n−íc ghi nhËn s¸ng kiÕn ph¸p luËt cña m×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia ®ãng gãp vµo viÖc kh«ng ngõng ®æi míi hÖ thèng ph¸p luËt cña Nhµ n−íc. 1.1.3. Kinh phÝ x©y dùng, thÈm ®Þnh, kiÓm tra v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt Kinh phÝ x©y dùng, thÈm ®Þnh, kiÓm tra VBQPPL do ng©n s¸ch nhµ n−íc cÊp bao gåm kinh phÝ x©y dùng, thÈm ®Þnh dù ¸n, dù th¶o vµ kinh phÝ kiÓm tra v¨n b¶n theo quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh sè 69/2000/Q§-TTg cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vµ Th«ng t− sè 15/2000/TT-BTC cña Bé tr−ëng Bé Tµi chÝnh. C¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong n−íc vµ n−íc ngoµi cã thÓ ®ãng gãp hç trî kinh phÝ cho viÖc x©y dùng c¸c VBQPPL cña ViÖt Nam th«ng qua h×nh thøc Dù ¸n viÖn trî ODA, tµi trî cho c¸c héi nghÞ, héi th¶o, tæ chøc kh¶o s¸t, ®iÒu tra, nghiªn cøu chuyªn ®Ò cña VBQPPL ®−îc quan t©m. 1.2. Tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL vÒ l©m nghiÖp 1.2.1. Quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL vÒ l©m nghiÖp Cho ®Õn nay, ch−a cã v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL nãi chung còng nh− VBQPPL vÒ l©m nghiÖp. LuËt Ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cã quy ®Þnh vÒ thñ tôc c«ng bè luËt, ph¸p lÖnh, quy ®Þnh vÒ viÖc ®¨ng C«ng b¸o c¸c lo¹i VBQPPL. Bé tr−ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ban hµnh Quy chÕ lµm Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 10 viÖc cña Bé, Quy chÕ tiÕp nhËn, xö lý th«ng tin vµ v¨n b¶n, so¹n th¶o, gãp ý kiÕn, thÈm tra, thÈm ®Þnh, tr×nh ký, ph¸t hµnh, qu¶n lý vµ l−u tr÷ v¨n b¶n cña Bé, trong ®ã cã quy ®Þnh vÒ thêi h¹n vµ ph−¬ng thøc c«ng bè c¸c VBQPPL cña Bé. Nh÷ng quy ®Þnh ban ®Çu tuy ®¬n gi¶n, song viÖc triÓn khai ®· mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ b−íc ®Çu. NhËn thøc vÒ môc ®Ých ý nghÜa viÖc tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL l©m nghiÖp, trªn c¬ së kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi khoa häc cÊp bé do Phßng ph¸p chÕ thuéc V¨n phßng Bé NN&PTNT thùc hiÖn, nhãm nghiªn cøu kiÕn nghÞ Quy tr×nh sau ®©y víi môc ®Ých thèng nhÊt vÒ ph−¬ng ph¸p cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc c¸c cÊp, n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn ban hµnh VBQPPL l©m nghiÖp. 1.2.1.1. Nh÷ng quy ®Þnh chung a) Ph¹m vi vµ ®èi t−îng ¸p dông Quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®−îc ¸p dông trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn c¸c VBQPPL vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ tæ chøc bé m¸y thuéc ngµnh n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. Nh÷ng v¨n b¶n hµnh chÝnh th«ng th−êng, v¨n b¶n chuyªn m«n vµ v¨n b¶n kü thuËt kh«ng thuéc ph¹m vi ¸p dông cña quy tr×nh nµy. b) Tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã thÈm quyÒn triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL C¬ quan, ®¬n vÞ nhËn ®−îc VBQPPL ph¶i tiÕn hµnh phæ biÕn néi dung v¨n b¶n cho tÊt c¶ c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc trong ®¬n vÞ ®Ó cã nhËn thøc ®óng vÒ néi dung v¨n b¶n vµ tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n khi thùc thi c«ng vô ®−îc giao. Nh÷ng c¬ quan, ®¬n vÞ ®−îc giao nhiÖm vô tæ chøc phæ biÕn VBQPPL cho c¸c c¸ nh©n hoÆc tæ chøc kh¸c ph¶i ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt theo ®óng chøc n¨ng, nhiÖm vô cña ®¬n vÞ. c) Nguyªn t¾c khi triÓn VBQPPL VBQPPL vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ tæ chøc bé m¸y ph¶i ®−îc göi hoÆc giao trùc tiÕp cho thñ tr−ëng c¬ quan, ®¬n vÞ vµ ®−îc sao göi cho ng−êi ®øng ®Çu c¸c ®oµn thÓ trong c¬ quan, ®¬n vÞ. V¨n b¶n ®Ó triÓn khai ph¶i lµ v¨n b¶n gèc, ®óng thÓ thøc v¨n b¶n. V¨n b¶n gèc ®−îc nh©n b¶n cho nh÷ng c¸ nh©n hoÆc tæ chøc liªn quan vµ ph¶i ®¶m b¶o toµn v¨n néi dung tr×nh bµy trong v¨n b¶n. d) Yªu cÇu khi triÓn khai VBQPPL Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 11 B¶o ®¶m tÝnh thêi sù: V¨n b¶n ®−îc triÓn khai kÞp thêi, ®óng lóc. TriÓn khai ®óng lóc, kÞp thêi sÏ gióp v¨n b¶n ®−îc thùc hiÖn ®óng thêi hiÖu cña v¨n b¶n. B¶o ®¶m bÝ mËt nhµ n−íc khi triÓn khai v¨n b¶n c«ng khai, b¶o ®¶m ®óng quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh b¶o vÖ bÝ mËt quèc gia. Ph¶i ®¶m b¶o tr×nh tù, thñ tôc vµ quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL. 1.2.1.2. Quy tr×nh 5 b−íc triÓn khai thùc hiÖn v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt B−íc 1: X¸c ®Þnh ®èi t−îng tiÕp nhËn v¨n b¶n C¨n cø néi dung, ph¹m vi ®iÒu chØnh cña VBQPPL, c¬ quan hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn khi nhËn ®−îc v¨n b¶n x¸c ®Þnh ®èi t−îng cÇn tiÕp nhËn v¨n b¶n. NÕu VBQPPL vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch th× ®èi t−îng tiÕp nhËn lµ c¸c tæ chøc cã liªn quan trong toµn ngµnh; nÕu v¨n b¶n vÒ tæ chøc bé m¸y th× ®èi t−îng tiÕp nhËn lµ ng−êi ®øng ®Çu ®¬n vÞ. B−íc 2: ChuÈn bÞ phæ biÕn v¨n b¶n (tr−íc khi triÓn khai) C¬ quan thÈm quyÒn x¸c ®Þnh ®¬n vÞ phæ biÕn VBQPPL vµ quyÕt ®Þnh b»ng v¨n b¶n. C¬ quan cã thÈm quyÒn triÓn khai cã tr¸ch nhiÖm ph©n c«ng c¸n bé, c«ng chøc nghiªn cøu néi dung v¨n b¶n vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn v¨n b¶n ®ã. X¸c ®Þnh râ thêi gian nghiªn cøu v¨n b¶n. C¨n cø néi dung vµ ph¹m vi ®iÒu chØnh cña VBQPPL, c¬ quan hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn phæ biÕn néi dung v¨n b¶n x¸c ®Þnh tæ chøc, c¸ nh©n cÇn ®−îc tiÕp thu néi dung v¨n b¶n. NÕu VBQPPL vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch th× ®èi t−îng lµ c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n cã liªn quan trong toµn ngµnh; nÕu v¨n b¶n vÒ tæ chøc bé m¸y th× ®èi t−îng lµ l·nh ®¹o vµ toµn thÓ c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc trong c¬ quan, ®¬n vÞ. B−íc 3: LËp kÕ ho¹ch triÓn khai a) Thêi ®iÓm triÓn khai: Thêi ®iÓm phï hîp nhÊt lµ tr−íc thêi gian VBQPPL cã hiÖu lùc thi hµnh. Tr−êng hîp v¨n b¶n ban hµnh nh−ng cã khiÕu n¹i vÒ néi dung hoÆc thÓ thøc, cã thÓ chËm l¹i chê v¨n b¶n h−íng dÉn, nh−ng kh«ng qu¸ sau 15 ngµy kÓ tõ ngµy VBQPPL cã hiÖu lùc. b) Lùa chän h×nh thøc triÓn khai VBQPPL: H×nh thøc triÓn khai cã thÓ ¸p dông nh− göi v¨n b¶n theo ®−êng c«ng v¨n, giao trùc tiÕp hoÆc tæ chøc c¸c héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn ng¾n ngµy ®Ó triÓn khai. Còng cã thÓ ¸p dông h×nh thøc triÓn khai theo chuyªn ®Ò lång ghÐp trong c¸c líp tËp huÊn theo ng¹ch c«ng chøc. Tr−êng hîp më héi nghÞ tËp huÊn, kÕ Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 12 ho¹ch triÓn khai ph¶i cô thÓ vÒ thêi gian, ®Þa ®iÓm tæ chøc, ph¶i ®−îc b¸o tr−íc cho c¸n bé, c«ng chøc trong diÖn ®−îc cö ®i dù héi nghÞ ®Ó hä chñ ®éng s¾p xÕp thêi gian. c) Ph−¬ng ph¸p triÓn khai VBQPPL lµ c¸ch thøc truyÒn ®¹t kiÕn thøc gi÷a ng−êi giíi thiÖu v¨n b¶n víi ®èi t−îng tiÕp nhËn v¨n b¶n hoÆc gi÷a gi¶ng viªn víi häc viªn (nÕu lµ tæ chøc theo líp tËp huÊn). Hai ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông chñ yÕu hiÖn nay lµ lªn líp (gi¶ng viªn gi¶ng bµi-häc viªn nghe, ghi chÐp) vµ trao ®æi, th¶o luËn (d−íi h×nh thøc tæ chøc lµ c¸c héi th¶o chuyªn ®Ò hoÆc kho¸ tËp huÊn ng¾n h¹n). d) LËp dù trï kinh phÝ vµ c¸c thñ tôc liªn quan nh− ®Þa ®iÓm triÓn khai, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm, chuÈn bÞ ®ãn tiÕp, khai m¹c, so¹n th¶o c©u hái th¶o luËn hoÆc thu ho¹ch, ®¸nh gi¸, kÕ ho¹ch dù kiÕn ®¸nh gi¸ sau triÓn khai (nÕu cã). B−íc 4: Tæ chøc triÓn khai VBQPL Tïy néi dung vµ ®èi t−îng, c¬ quan hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn cÇn c©n nh¾c h×nh thøc triÓn khai v¨n b¶n phï hîp nh− sau: + §èi víi c¸c VBQPL vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch th× lùa chän h×nh thøc tËp huÊn hoÆc héi nghÞ ®Ó triÓn khai. H×nh thøc nµy cÇn chuÈn bÞ ®ñ tµi liÖu vµ VBQPPL triÓn khai ®Ó cung cÊp cho c¸c thµnh viªn tham dù. Sau héi nghÞ, c¸c ®¬n vÞ cã tr¸ch nhiÖm tù tæ chøc triÓn khai trong néi bé ®¬n vÞ vµ giao VBQPPL cho nh÷ng c¸ nh©n trùc tiÕp thi hµnh. NÕu cÇn thiÕt, nh÷ng ng−êi trùc tiÕp thi hµnh cã thÓ tiÕp tôc häp vµ th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ quan träng cña v¨n b¶n ®Ó cïng thèng nhÊt hµnh ®éng. + §èi víi VBQPPL vÒ tæ chøc bé m¸y th× nªn chän h×nh thøc héi nghÞ c¬ quan ®Ó triÓn khai. Trong héi nghÞ nµy, cÊp hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn trùc tiÕp giao quyÕt ®Þnh vµ nãi râ tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tæ chøc, ®¬n vÞ. B−íc 5: Rót kinh nghiÖm, lËp b¸o c¸o vµ ®¸nh gi¸ sau khi triÓn khai Ho¹t ®éng nµy rÊt quan träng vµ cÇn ®−îc tiÕn hµnh vµ duy tr× th−êng xuyªn. CÇn hiÓu ®óng lµ ho¹t ®éng tæ chøc héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn kh«ng kÕt thóc cïng víi sù ra vÒ cña ®¹i biÓu khi ®· hoµn thµnh héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn. Nh− vËy, sau khi tham dù héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn, ®¹i biÓu tham dù cÇn ®−îc c¸n bé phô tr¸ch ®µo t¹o theo dâi vµ xin ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ néi dung ch−¬ng tr×nh, vÒ hiÖu qu¶ cña héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn trong thùc tiÔn c«ng t¸c cña hä sau mét thêi gian kiÓm nghiÖm vµ øng dông kiÕn thøc ®· thu ®−îc trong qu¸ tr×nh thùc thi c«ng vô. §iÒu nµy sÏ gióp cho c¬ quan triÓn khai v¨n b¶n cã thÓ tæ chøc nh÷ng héi nghÞ, kho¸ tËp huÊn tiÕp theo (còng cho ®èi t−îng Êy) nh−ng Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 13 víi ch−¬ng tr×nh n©ng cao hoÆc ®· ®−îc bæ sung, cËp nhËt hoÆc chØnh lý hoµn thiÖn nh»m ph¸t huy kÕt qu¶ båi d−ìng kiÕn thøc trong thùc tiÔn. 1.2.2. Kinh nghiÖm vÒ tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn VBQPPL l©m nghiÖp 1.2.2.1. Kinh nghiÖm vÒ viÖc tæ chøc líp tËp huÊn QuyÕt ®Þnh 245/1998/Q§-TTg N¨m 2002, Dù ¸n REFAS ®· phèi hîp vµ hç trî tØnh Thanh Ho¸ tæ chøc 2 kho¸ tËp huÊn cho 235 häc viªn, gåm uû viªn l©m nghiÖp x·, kiÓm l©m viªn phô tr¸ch ®Þa bµn x· vµ c¸n bé phßng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn (n¬i kh«ng cã H¹t kiÓm l©m). a. VÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ - Tæng hîp vµ ph©n tÝch ®−îc c¸c nhu cÇu ®µo t¹o cña c¸c x· cho c¸c ®èi t−îng. - LËp ch−¬ng tr×nh tËp huÊn vµ dù trï kinh phÝ. - Biªn so¹n bµi gi¶ng, gi¶ng viªn lµ c¸n bé kiªm gi¶ng cña Chi côc KiÓm l©m, Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n vµ Tr−êng ChÝnh trÞ cña tØnh. - ChuÈn bÞ c¸c thñ tôc më líp: thêi gian, ®Þa ®iÓm, giÊy triÖu tËp häc viªn, c©u hái th¶o luËn vµ kÕ ho¹ch ®¸nh gi¸ sau tËp huÊn, quyÕt ®Þnh më líp ®−îc chuÈn bÞ chu ®¸o. b. VÒ x©y dùng ch−¬ng tr×nh kho¸ tËp huÊn - Néi dung ch−¬ng tr×nh ®· cã sù lång ghÐp c¸c chñ ®Ò ®Ó cã thÓ hiÓu râ vÒ QuyÕt ®Þnh 245 trong khung thêi gian 5 ngµy, bao gåm: + Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña ChÝnh quyÒn cÊp x·; + LuËt B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng, NghÞ ®Þnh 77/CP n¨m 1996 cña ChÝnh phñ vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc qu¶n lý, b¶o vÖ rõng vµ qu¶n lý l©m s¶n; + QuyÕt ®Þnh 245/1998/Q§-TTg vµ QuyÕt ®Þnh 661/Q§-TTg (n¨m 1998); + C«ng t¸c b¶o vÖ rõng ë tØnh Thanh Ho¸; + Giao ®Êt l©m nghiÖp vµ cËp nhËt diÔn biÕn tµi nguyªn rõng; + X©y dùng vµ ph¸t triÓn l©m nghiÖp x· héi; + Ph−¬ng ph¸p vµ néi dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng l©m ë c¬ së; + §æi míi tæ chøc qu¶n lý b¶o vÖ rõng theo h−íng x· héi ho¸. Khu«n khæ ph¸p lý l©m nghiÖp - 2004 14 c. VÒ triÓn khai thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh Tæ chøc gi¶ng d¹y 2 chiÒu (truyÒn ®¹t, nªu vÊn ®Ò cña gi¶ng viªn vµ th¶o luËn nhãm, tham gia ý kiÕn cña häc viªn), gåm 2 phÇn chÝnh: Häc viªn chuÈn bÞ tr−íc theo néi dung: + Hä vµ tªn, chøc vô, ®¬n vÞ c«ng t¸c; + Tr×nh bµy chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ mèi quan hÖ c«ng t¸c (phèi hîp víi ®¬n vÞ nµo? c¬ quan nµo gi¸m s¸t?); + NhËn thøc thay ®æi vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ mèi quan hÖ c«ng t¸c sau kho¸ tËp huÊn ®Ó thùc hiÖn tèt QuyÕt ®Þnh 245; + Tù ®¸nh gi¸ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh 245 ë c¬ së; + Gi¶i ph¸p cña b¶n th©n ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n trong thêi gian tíi? + §Ò xuÊt c¸c ®¬n vÞ liªn quan hç trî g×? + Tù ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cña b¶n th©n cã thÓ ®¶m nhËn nhiÖm vô ®−îc giao hay kh«ng? B¶n th©n cã yªn t©m c«ng t¸c ®−îc giao l©u dµi hay kh«ng? Häc viªn cïng th¶o luËn vÒ: Chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña ñy viªn l©m nghiÖp x·, kiÓm l©m viªn phô tr¸ch ®Þa bµn x·; mèi quan hÖ c«ng t¸c gi÷a hä trong qu¸ tr×nh thùc thi c«ng vô. d. Kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ chÊt l−îng häc viªn Ban tæ chøc líp ®· nghiªn cøu kü ®èi t−îng vµ néi dung liªn quan ®Õn môc ®Ých cña kho¸ t