Cẩm nang lâm nghiệp - Phần 5 : Thủ tục hành chính về quản lý rừng, đất lâm nghiệp và hướng dẫn thực hiện

PhÇn 5 Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng, 126 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 ®Êt l©m nghiÖp vµ h−íng dÉn thùc hiÖn Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 127 1. Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp 1.1. Nguyªn t¾c qu¶n lý rõng tù nhiªn ¸p dông theo quy chÕ qu¶n lý rõng ®Æc dông, rõng phßng hé, rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn. (Quy chÕ sè 08/2001 ngµy 11/1/2001 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ), ®©y lµ nh÷ng thñ tôc b¾t buéc ph¶i tæ chøc thùc hiÖn trong qu¶n lý c¸c lo¹i rõng tù nhiªn. 1.2. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ rõng tù nhiªn Trªn ®Êt l©m nghiÖp cã c¸c lo¹i thùc vËt, ®éng vËt rõng vµ nh÷ng yÕu tè tù nhiªn liªn quan ®Õn rõng (nói ®¸, s«ng suèi, hå, ®Çm, vïng ®Êt ngËp n−íc...) ®−îc gäi lµ rõng tù nhiªn Rõng tù nhiªn chia thµnh 3 lo¹i nh− sau: a. Rõng ®Æc dông: nh»m môc ®Ých b¶o tån thiªn nhiªn, mÉu chuÈn hÖ sinh th¸i rõng cña quèc gia, nguån gien thùc vËt, ®éng vËt rõng, nghiªn cøu khoa häc, b¶o vÖ di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ vµ danh lam th¾ng c¶nh, phôc vô nghØ ng¬i, du lÞch b. Rõng phßng hé: chñ yÕu ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn rõng cho môc ®Ých b¶o vÖ vµ ®iÒu tiÕt nguån n−íc, b¶o vÒ ®Êt, chèng xãi mßn, h¹n chÕ thiªn tai, ®iÒu hoµ khÝ hËu, b¶o ®¶m c©n b»ng sinh th¸i vµ an ninh m«i tr−êng c. Rõng s¶n xuÊt: chñ yÕu ®Ó x©y dùng, ph¸t triÓn rõng cho môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh l©m s¶n (trong ®ã ®Æc biÖt lµ gç vµ c¸c lo¹i ®Æc s¶n rõng) vµ kÕt hîp phßng hé m«i tr−êng c©n b»ng sinh th¸i. Rõng ®Æc dông, rõng phßng hé, rõng s¶n xuÊt ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh ranh giíi râ rµng tõng TiÓu khu (kho¶ng1.000 ha), Kho¶nh (kho¶ng100 ha) vµ L« ( kho¶ng 10 ha) trªn b¶n ®å vµ trªn thùc ®Þa b»ng hÖ thèng mèc, b¶ng chØ dÉn vµ lËp hå s¬ thèng kª theo dâi chÆt chÏ. 1.3. Nguyªn t¾c tæ chøc qu¶n lý 3 lo¹i rõng a. Rõng ®Æc dông, rõng phßng hé ®−îc nhµ n−íc thèng nhÊt qu¶n lý vµ x¸c lËp thµnh hÖ thèng c¸c khu rõng ®Æc dông vµ phßng hé quèc gia trùc thuéc trung −¬ng hay ®Þa ph−¬ng theo ph©n cÊp. 128 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 b. Rõng s¶n xuÊt ®−îc nhµ n−íc giao cho c¸c tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n theo nhu cÇu phï hîp víi kh¶ n¨ng quü rõng cña tõng ®Þa ph−¬ng ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. 1.4. ThÈm quyÒn quy ho¹ch, thµnh lËp 3 lo¹i rõng a. Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt quy ho¹ch tæng thÓ c¸c lo¹i rõng, phª duyÖt c¸c dù ¸n thiÕt lËp c¸c khu rõng ®Æc dông, khu rõng phßng hé, khu rõng s¶n xuÊt träng ®iÓm quèc gia. b. Bé NN vµ PTNT chñ tr× phèi hîp víi c¸c Bé, ngµnh liªn quan vµ UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng (gäi chung lµ cÊp tØnh) quy ho¹ch tæng thÓ hÖ thèng rõng ®Æc dông, rõng phßng hé, rõng s¶n xuÊt trong toµn quèc, x©y dùng c¸c dù ¸n thiÕt lËp c¸c khu rõng träng ®iÓm quèc gia tr×nh Thñ t−íng phª duyÖt. c. Chñ tÞch UBND tØnh chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, chØ ®¹o c¸c ngµnh chøc n¨ng thuéc tØnh tiÕn hµnh quy ho¹ch cô thÓ 3 lo¹i rõng trªn ®Þa bµn tØnh tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt. ChØ ®¹o UBND cÊp huyÖn thùc hiÖn giao ®Êt, giao rõng cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n qu¶n lý b¶o vÖ, x©y dùng ph¸t triÓn vµ sö dông rõng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt . d. ThÈm quyÒn quyÕt ®Þnh viÖc thµnh lËp c¸c khu rõng: §èi víi rõng ®Æc dông: Bé NN vµ PTNT thèng nhÊt víi UBND tØnh cã rõng ®Æc dông, cïng c¸c Bé, ngµnh liªn quan tæ chøc thÈm ®Þnh vµ tr×nh Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp c¸c V−ên quèc gia, x¸c lËp c¸c khu rõng ®Æc dông kh¸c n»m trong hÖ thèng c¸c khu rõng ®Æc dông cã tÇm quan träng quèc gia Chñ tÞch UBND cÊp tØnh vµ huyÖn quyÕt ®Þnh thµnh lËp c¸c khu rõng ®Æc dông cã tÇm quan träng thuéc ®Þa ph−¬ng, sau khi cã ý kiÕn thÈm ®Þnh b»ng v¨n b¶n cña Bé NN vµ PTNT. §èi víi rõng phßng hé: C¨n cø quy ho¹ch tæng thÓ rõng phßng hé ®· ®−îcThñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt, Bé NN vµ PTNT chØ ®¹o c¸c ®Þa ph−¬ng tiÕn hµnh x©y dùng dù ¸n ®Çu t− vµ ph¸t triÓn rõng phßng hé vµ thÈm ®Þnh ®Ó UBND tØnh ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp c¸c khu rõng phßng hé thuéc ®Þa ph−¬ng §èi víi rõng s¶n xuÊt: C¨n cø quy ho¹ch rõng s¶n xuÊt ®· ®−îc Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt, UBND tØnh quyÕt ®Þnh chñ tr−¬ng vÒ viÖc giao quyÒn sö dông ®Êt cã rõng tù nhiªn theo LuËt ®Êt ®ai ®Ó cho c¸c tæ chøc, hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n sö dông vµo môc ®Ých l©m nghiÖp Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 129 1.5. Mét sè mÉu biÓu b¸o c¸o c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ rõng 1.5.1. B¸o c¸o hµng th¸ng Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ******* B¸o c¸o c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o vÖ rõng Th¸ng ___ n¨m 200__ Sau khi kiÓm tra thùc ®Þa, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ b¶o vÖ rõng trªn ®Þa bµn x· __________, huyÖn _________, tØnh _________, chóng t«i thèng nhÊt mét sè néi dung sau: Chia ra Ph©n lo¹i §¬n vÞ tÝnh Th¸ng tr−íc Th¸ng b¸o c¸o T¨ng % Gi¶m % Ghi chó Tæng sè : 1. §Êt l©m nghiÖp a. Rõng tù nhiªn (ha) a.1. Rõng gç - R. giÇu (IIIa3,IVa) - R. trung b×nh (III©2) - R. nghÌo (IIIa1) - R. non (IIa, IIb) - R. gç nói ®¸ a.2. Rõng tre nøa a.3. Rõng hçn giao b. Rõng trång 130 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 Chia ra Ph©n lo¹i §¬n vÞ tÝnh Th¸ng tr−íc Th¸ng b¸o c¸o T¨ng % Gi¶m % Ghi chó - DiÖn tÝch (ha) c. §Êt kh«ng cã rõng - Cá (Ia) - C©y bôi (Ib) - Cã c©y gç r¶i r¸c (Ic) 2. Ch¸y rõng - Sè vô - Tæng diÖn tÝch (ha) - Rõng tù nhiªn (ha) - Rõng trång (ha) - Th¶m cá (ha) 3. S©u h¹i rõng trång - DiÖn tÝch (ha) - Lo¹i bÖnh - Lo¹i s©u 4. Sö dông ®Êt l©m nghiÖp a. Trång rõng míi (ha) b. Vi ph¹m vÒ sö dông ®Êt LN: - Sö dông sai môc ®Ých - LÊn chiÕm - N−¬ng rÉy 5. C«ng t¸c tuyªn truyÒn - Sè líp - Sè ng−êi tham gia Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 131 Chia ra Ph©n lo¹i §¬n vÞ tÝnh Th¸ng tr−íc Th¸ng b¸o c¸o T¨ng % Gi¶m % Ghi chó 6. Chñ rõng - Doanh nghiÖp nhµ n−íc - Doanh nghiÖp kh¸c - Hîp t¸c x· - Hé gia ®×nh, c¸ nh©n - C¸c h×nh thøc kh¸c 7. T×nh h×nh vi ph¹m - Khai th¸c tr¸i phÐp - Ph¸ rõng lµm rÉy - VËn chuyÓn tr¸i phÐp - L©m s¶n tÞch thu (m3) ý kiÕn ®Ò xuÊt: §¹i diÖn UBND x· C¸n bé §Þa chÝnh x· KiÓm l©m viªn ®Þa bµn (Ký tªn vµ ®ãng dÊu) (Ký vµ ghi râ hä tªn) (Ký vµ ghi râ hä tªn) 1.5.2. Sæ theo dâi 1 T×nh h×nh c¸c lo¹i rõng trªn ®Þa bµn x· ____, huyÖn ______, tØnh ______ Rõng trång Hä tªn chñ rõng TiÓu khu Kh o¶ nh L« Tæng diÖn tÝch DiÖn tÝch bá DiÖn tÝch thùc Tr¹n g th¸i Loµi c©y N¨m trång 3 lo¹i rõng 132 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Tæng sè tiÓu khu Tæng sè c¸c x· 1.5.3. Sæ theo dâi 2 T×nh h×nh diÔn biÕn tr¹ng th¸i rõng trªn ®Þa bµn x· __, huyÖn __, tØnh ___ DiÖn tÝch C¸c h×nh thøc thay ®æi § Ç u k ú T h ay ® æi Rõng trång Hä tªn chñ qu¶n lý TiÓ u kh u K h o¶ n h L « Di Ön tÝ ch L o µ i c © y N¨ m trå ng Kha i th¸c C h ¸y rõ n g S © u bÖ n h Ph ¸ rõ ng ch u yÓ n m ôc ®Ý ch sö d ô n g P h © n cÊ p rõ n g K h ¸ c 3 l o ¹ i r õ n g Tæng sè tiÓu khu Tæng sè c¸c x· 2. Qu¶n lý rõng ®Æc dông 2.1. Ph©n lo¹i Rõng ®Æc dông ®−îc chia thµnh 3 lo¹i sau: Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 133 - V−ên quèc gia: ®−îc thµnh lËp ®Ó b¶o vÖ l©u dµi mét hay nhiÒu hÖ sinh th¸i c¬ b¶n cña rõng tù nhiªn cßn nguyªn vÑn hoÆc Ýt bÞ t¸c ®éng cña con ng−êi, cã gi¸ trÞ cao vÒ khoa häc, gi¸o dôc vµ du lÞch - Khu b¶o tån thiªn nhiªn: ®−îc thµnh lËp nh»m b¶o ®¶m diÔn thÕ tù nhiªn bao gåm: o Khu dù tr÷ thiªn nhiªn cã dù tr÷ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao, phôc vô cho b¶o tån vµ nghiªn cøu khoa häc o Khu b¶o tån loµi hoÆc sinh c¶nh ®−îc qu¶n lý, b¶o vÖ nh»m ®¶m b¶o sinh c¶nh ( vïng sèng) cho mét hoÆc nhiÒu loµi ®éng, thùc vËt ®Æc h÷u hoÆc loµi quý hiÕm - Khu rõng v¨n ho¸-lÞch sö-m«i tr−êng: bao gåm mét hay nhiÒu c¶nh quan cã gi¸ trÞ thÈm mü tiªu biÓu vµ cã gi¸ trÞ v¨n ho¸ lÞch sö Rõng ®Æc dông ®−îc chia thµnh c¸c ph©n khu: B¶o vÖ nghiªm ngÆt, Phôc håi sinh th¸i vµ DÞch vô hµnh chÝnh. Vïng ®Öm cña rõng ®Æc dông lµ vïng ®Êt ng¨n c¸ch ®Ó ng¨n chÆn nh÷ng t¸c ®éng cã h¹i ®èi víi rõng ®Æc dông, kh«ng tÝnh vµo diÖn tÝch qu¶n lý cña rõng ®Æc dông 2.2. Ph©n cÊp qu¶n lý Bé NN vµ PTNT Bé NN vµ PTNT chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc Thñ t−íng ChÝnh phñ: a. Qu¶n lý thèng nhÊt toµn bé hÖ thèng rõng ®Æc dông trong ph¹m vi c¶ n−íc, bao gåm : - LËp quy ho¹ch hÖ thèng rõng ®Æc dông tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt. - Tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh hoÆc ban hµnh theo thÈm quyÒn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é, c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt liªn quan tíi c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng ®Æc dông (theo dâi, chØ ®¹o, ®iÒu tra vµ b¸o c¸o t×nh h×nh vÒ diÔn biÕn tµi nguyªn rõng ®Æc dông). - Tæ chøc h−íng dÉn nghiÖp vô kü thuËt, thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ rõng ®Æc dông. 134 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 b. Trùc tiÕp qu¶n lý c¸c V−ên quèc gia cã tÇm quan träng ®Æc biÖt hoÆc n»m trªn ph¹m vi nhiÒu tØnh. c. Phèi hîp víi Bé Thuû s¶n trong viÖc h−íng dÉn nghiÖp vô, kü thuËt thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn qu¶n lý, b¶o vÖ tµi nguyªn thuû sinh vËt ë c¸c V−ên quèc gia vµ Khu b¶o tån thiªn nhiªn cã hÖ sinh th¸i ngËp n−íc. 2.2.2. Bé V¨n ho¸-Th«ng tin trùc tiÕp qu¶n lý vµ tæ chøc x©y dùng c¸c khu rõng v¨n ho¸-lÞch sö-m«i tr−êng ®· ®−îc xÕp h¹ng cÊp quèc gia hoÆc ®−îc quèc tÕ c«ng nhËn, ®ång thêi Bé cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi Bé NN vµ PTNT tæ chøc x©y dùng, qu¶n lý, b¶o vÖ nh÷ng khu rõng nµy. 2.2.3. UBND cÊp tØnh trùc tiÕp qu¶n lý c¸c khu rõng ®Æc dông cßn l¹i trong hÖ thèng c¸c khu rõng ®Æc dông, tuú theo møc ®é quy m«, ý nghÜa cña tõng khu rõng ®Æc dông mµ tØnh ra quyÕt ®Þnh giao cho cÊp huyÖn qu¶n lý x©y dùng vµ khai th¸c vµo môc ®Ých tham quan du lÞch. 2.3 Tæ chøc bé m¸y Bé m¸y qu¶n lý khu rõng ®Æc dông: a) Mçi khu rõng ®Æc dông cã diÖn tÝch tËp trung tõ 1.000 ha trë lªn (tr−êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ nhá h¬n 1.000 ha), ®−îc thµnh lËp Ban qu¶n lý, ho¹t ®éng theo c¬ chÕ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu. Ban qu¶n lý lµ chñ rõng, ®−îc giao ®Êt l©m nghiÖp vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, b¶o vÖ vµ x©y dùng khu rõng ®−îc giao. b) Khu rõng ®Æc dông cã diÖn tÝch tËp trung tõ 15.000 ha trë lªn, ®−îc tæ chøc H¹t KiÓm l©m trùc thuéc Ban qu¶n lý rõng ®Æc dông, ®ång thêi chÞu sù chØ ®¹o vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô cña c¬ quan KiÓm l©m cÊp tØnh (n¬i ®ãng trô së Ban qu¶n lý rõng ®Æc dông). c) Nh÷ng khu rõng ®Æc dông cã diÖn tÝch d−íi 1.000 ha (trõ tr−êng hîp ®Æc biÖt) kh«ng thµnh lËp Ban qu¶n lý mµ giao cho c¸c tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n (gäi chung lµ chñ rõng) qu¶n lý, b¶o vÖ, x©y dùng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. d) Tr−êng hîp nh÷ng khu rõng ®Æc dông ch−a giao cho chñ rõng cô thÓ, UBND huyÖn chÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o UBND c¸c x· së t¹i tæ chøc qu¶n lý, b¶o vÖ vµ x©y dùng rõng; ®ång thêi lËp thñ tôc tr×nh c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt ®Ó giao ®Êt, Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 135 giao rõng cho c¸c chñ rõng nªu trªn qu¶n lý, b¶o vÒ vµ x©y dùng rõng ®Æc dông. e) §Þnh suÊt biªn chÕ Ban qu¶n lý khu rõng ®Æc dông tuú theo quy m«, gi¸ trÞ vµ ®iÒu kiÖn cña tõng khu rõng ®Ó quy ®Þnh, b×nh qu©n 1.000 ha cã mét ®Þnh suÊt biªn chÕ (tr−êng hîp khu rõng cã ý nghÜa quqan träng vÒ b¶o tån loµi hoÆc sinh c¶nh, vÒ v¨n ho¸ lÞch sö, ë vÞ trÝ c¸ch biÖt víi c¸c vïng rõng réng lín th× cã thÓ d−íi 500 ha mét ®Þnh suÊt); tèi thiÓu mçi Ban qu¶n lý ®−îc biªn chÕ 5 ng−êi. f) Nh÷ng khu rõng ®Æc dông thuéc quy ®Þnh t¹i Kho¶n c nªu trªn còng ®−îc cÊp kinh phÝ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý, b¶o vÖ rõng theo quy ®Þnh tÞa Kho¶n d nªu trªn. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña Ban qu¶n lý rõng ®Æc dông: a) ChÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc Nhµ n−íc vÒ qu¶n lý, b¶o vÖ, x©y dùng vµ sö dông khu rõng ®Æc dông; tæ chøc qu¶n lý, b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn; kh«i phôc vµ b¶o tån nguyªn vÑn c¸c hÖ sÞnh th¸i; b¶o tån tÝnh ®a d¹ng sinh häc cña khu rõng ®Æc dông, gåm: Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m ph¸t triÓn bÒn v÷ng tµi nguyªn sinh vËt, tµi nguyªn ®Êt, tµi nguyªn n−íc, ®ång thêi phèi hîp víi c¸c cÊp ChÝnh quyÒn së t¹i ®Ó b¶o vÖ c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn kh¸c; thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng, ch÷a ch¸y rõng, phßng trï s©u bÖnh h¹i rõng, ng¨n chÆn c¸c hµnh vi g©y thiÖt h¹i ®Õn khu rõng ®Æc dông. b) LËp dù ¸n bæ sung ®Çu t− x©y dùng khu rõng ®Æc dông ®ång thêi dù to¸n chi phÝ hµng n¨m cho c¸c ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ ®Ó tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt; qu¶n lý sö dông kinh phÝ ®Çu t− tõ ng©n s¸nh Nhµ n−íc theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. c) Tæ chøc thùc hiÖn c¸c néi dung theo dù ¸n ®Çu t− cña khu rõng ®Æc dông ®· ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt; tæ chøc c¸c ho¹t ®éng vÒ hîp t¸c quèc tÕ theo sù ph©n c«ng cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn vµ theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n−íc vÒ lÜnh vùc nµy. d) X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn quy ®Þnh ho¹t ®éng cña khu rõng ®Æc dông theo h−íng dÉn cña c¬ quan chñ qu¶n. e) §Þnh kú b¸o c¸o cÊp trªn vÒ t×nh h×nh diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña khu rõng ®Æc dông. 136 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 f) §−îc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô nghiªn cøu khoa häc, v¨n ho¸, x· héi vµ du lÞch sinh th¸i theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 3. Qu¶n lý rõng phßng hé 3.1. Ph©n lo¹i Rõng phßng hé ®−îc chia thµnh 4 lo¹i sau: - Rõng phßng hé ®Çu nguån nh»m ®iÒu tiÕt nguån n−íc cho c¸c dßng ch¶y, c¸c hå chøa n−íc ®Ó h¹n chÕ lò lôt, gi¶m xãi mßn, b¶o vÖ ®Êt, h¹n chÕ båi lÊp c¸c lßng s«ng, lßng hå. - Rõng phßng hé chèng giã h¹i, ch¾n c¸t bay, phßng hé n«ng nghiÖp, b¶o vÖ c¸c khu d©n c−, c¸c khu ®« thÞ, c¸c vïng s¶n xuÊt, c¸c c«ng tr×nh kh¸c. - Rõng phßng hé ch¾n sãng ven biÓn nh»m ng¨n c¶n sãng, chèng s¹t lë, b¶o vÖ c¸c c«ng tr×nh ven biÓn. - Rõng phßng hé m«i tr−êng sinh th¸i, c¶nh quan nh»m ®iÒu hoµ khÝ hËu, chèng « nhiÔm ë khu ®«ng d©n c−, c¸c ®« thÞ vµ c¸c khu c«ng nghiÖp, kÕt hîp phôc vô du lÞch, nghØ ng¬i. Rõng phßng hé ®−îc chia vïng theo møc ®é xung yÕu: - Vïng rÊt xung yÕu: Bao gåm nh÷ng n¬i ®Çu nguån n−íc, cã ®é dèc lín, gÇn s«ng, gÇn hå cã nguy c¬ bÞ sãi mßn m¹nh, cã yªu cÇu cao nhÊt vÒ ®iÒu tiÕt nguån n−íc; nh÷ng n¬i bê biÓn th−êng bÞ s¹t lë, s«ng biÓn th−êng xuyªn ®e do¹ s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n, cã nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ phßng hé, ph¶i quy ho¹ch, ®Çu t− x©y dùng rõng chuyªn phßng hé, ®¶m b¶o tû lÖ che phñ cña rõng trªn 70%. - Vïng xung yÕu: Bao gåm nh÷ng n¬i cã ®é ®èc, møc ®é xãi vµ yªu cÇu ®iÒu tiÕt nguån n−íc trung b×nh, nh÷ng n¬i møc ®é ®e do¹ cña c¸t di ®éng vµ cña sãng biÓn thÊp h¬n, cã ®iÒu kiÖn kÕt hîp ph¸t triÓn s¶n xuÊt l©m nghiÖp, cã yªu cÇu cao vÒ b¶o vÖ vµ sö dông ®Êt, ph¶i x©y dùng rõng phßng hé kÕt hîp s¶n xuÊt, ®¶m b¶o tû lÖ che phñ cña rõng tèi thiÓu 50%. 3.2. Tæ chøc bé m¸y Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý a) Tuú theo quy m«, tÝnh chÊt, møc ®é quan träng cña mçi khu rõng phßng hé ®Ó thµnh lËp Ban qu¶n lý, tr−êng hîp ®Æc biÖt cã quy m« diÖn tÝch tËp trung tõ 5.000 ha trë lªn ®−îc thµnh Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 137 lËp ban qu¶n lý, ho¹t ®éng theo quy chÕ ®¬n vÞ sù nghiÖp kinh tÕ cã thu. Ban qu¶n lý rõng phßng hé lµ chñ rõng, ®−îc giao ®Êt l©m nghiÖp vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, b¶o vÖ vµ x©y dùng khu rõng ®ã. b) Khu rõng phßng hé cã diÖn tÝch tõ 20.000 ha trë lªn ®ùoc tæ chøc H¹t kiÓm l©m trùc thuéc Ban qu¶n lý rõng phßng hé, ®ång thêi chÞu sù chØ ®¹o vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô cña c¬ quan KiÓm l©m cÊp tØnh së t¹i. c) Nh÷ng khu rõng phßng hé cã diÖn tÝch d−íi 5.000 ha (tËp trung hoÆc kh«ng tËp trung) kh«ng thµnh lËp Ban qu¶n lý mµ giao cho c¸c tæ chøc kh¸c, hé gia ®×nh, c¸ nh©n qu¶n lý, b¶o vÖ vµ x©y dùng; kinh phÝ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nµy ®−îc ng©n s¸ch cña tØnh hç trî. d) Tr−êng hîp ch−a giao cho chñ rõng cô thÓ, UBND c¸c x· së t¹i chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, b¶o vÖ vµ x©y dùng, ®ång thêi cã kÕ ho¹ch tr×nh c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ®Ó tõng b−íc giao ®Êt, giao rõng cho c¸c chñ nªu trªn. e) §Þnh suÊt biªn chÕ Ban qu¶n lý khu rõng phßng hé ®−îc x¸c ®Þnh theo diÖn tÝch khu rõng phßng hé ®−îc Nhµ n−íc giao, b×nh qu©n 1.000 ha rõng cã mét ®Þnh suÊt biªn chÕ, tèi thiÓu mçi Ban qu¶n lý ®−îc biªn chÕ 7 nguêi NhiÖm vô cña Ban qu¶n lý rõng phßng hé: a) ChÞu tr¸ch nhiÑm tr−íc Nhµ n−íc vÒ qu¶n lý, b¶o vÖ, x©y dùng vµ sö dông rõng phßng hé theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. b) C¨n cø vµo dù ¸n ®Çu t− x©y dùng vµ ph¸t triÓn rõng phßng hé do cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, Ban qu¶n lý rõng phßng hé x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng hµng n¨m, tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt ®Ó tæ chøc thùc hiÖn. c) TiÕp nhËn vèn ®Çu t− cña Nhµ n−íc phèi hîp víi UBND c¸c cÊp vµ c¬ quan cã liªn quan ë ®Þa ph−¬ng tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch giao kho¸n cho c¸c tæ chøc hé gia ®×nh, c¸ nh©n b¶o vÖ vµ x©y dùng rõng phßng hé, qu¶n lý vµ sö dông vèn ®Çu t− theo ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. d) §−îc tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Êt rõng s¶n xuÊt xen kÏ trong khu rõng phßng hé theo quy chÕ rõng s¶n xuÊt vµ kÕt hîp kinh doanh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, trång 138 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, du lÞch sinh th¸i, tËn thu l©m s¶n, khai th¸c vµ sö dông rõng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. e) §−îc bè trÝ TiÓu khu tr−ëng ®Ó qu¶n lý rõng theo tiÓu khu, tæ chøc lùc l−äng b¶o vÖ rõng chuyªn tr¸ch. f) Tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh©n d©n trªn ®Þa bµn tham gia b¶o vÖ vµ x©y dùng rõng phßng hé. g) §Þnh kú b¸o c¸o cÊp trªn vÒ t×nh h×nh diÔn biÕn biÕn tµi nguyªn rõng vµ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý, b¶o vÖ, x©y dùng ph¸t triÓn khu rõng phßng hé theo quy ®Þnh cña Bé NN vµ PTNT. 3.3. QuyÒn lîi cña c¸c hé nhËn kho¸n vµ tham gia ®Çu t− x©y dùng rõng phßng hé a. Tr−êng hîp Nhµ n−íc ®Çu t− vèn vµ giao kho¸n cho c¸c tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n (gäi chung lµ hé nhËn kho¸n) ®Ó b¶o vÖ, khoanh nu«i phôc håi rõng, trång rõng míi, hé nhËn kho¸n cã nghÜa vô thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch, néi dông yªu cÇu hîp ®ång giao kho¸n vµ d−îc h−áng quyÒn lîi theo quy ®Þnh. b. Tr−êng hîp hé tù ®Çu t− vèn ®Ó khoanh nu«i phôc håi rõng, trång rõng míi trªn ®Êt ch−a cã rõng ®−îc h−ëng 100% s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp khi rõng ®¹t tiªu chuÈn khai th¸c. 4. Qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn 4.1. Ph©n lo¹i rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn Rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn, bao gåm rõng tù nhiªn s½n cã vµ rõng ®−îc phôc håi b»ng khoanh nu«i, t¸i sinh tù nhiªn tõ ®Êt kh«ng cßn rõng. Rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn ®−îc ph©n lo¹i theo s¶n phÈm sau ®©y: a. Rõng gç b. Rõng tre, nøa c. Rõng ®Æc s¶n kh¸c ( quÕ, sa nh©n, c¸c lo¹i d−îc liÖu...) 4.2. Tæ chøc qu¶n lý 4.2.1. Rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn do Nhµ n−íc thèng nhÊt qu¶n lý ®−îc thµnh lËp c¸c ®¬n vÞ ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh nh− sau: a. L©m truêng quèc doanh lµm nhiÖm vô qu¶n lý b¶o vÖ, kinh doanh rõng trªn tõng ph¹m vi rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ®−îc giao. Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 139 b. Ph©n tr−êng hoÆc ®éi s¶n xuÊt lµ ®¬n vÞ thuéc l©m tr−êng vµ lµ cÊp qu¶n lý, thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña l©m tr−êng. 4.2.2. Rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn ®−îc Nhµ n−íc giao cho c¸c tæ chøc kh¸c ( ngoµi l©m tr−êng), hé gia ®×nh, c¸ nh©n, hîp t¸c x·, c«ng ty, xÝ nghiÖp... ( gäi lµ chñ rõng kh¸c) thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh. Tuú theo quy m«, kinh nghiÖm qu¶n lý mµ chñ rõng cã thÓ tæ chøc c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh v−ên rõng, trang tr¹i rõng. 4.2.3. §Êt n«ng nghiÖp, ®Êt thæ c−, ruéng, v−ên vµ n−¬ng rÉy cè ®Þnh xen kÏ trong rõng s¶n xuÊt kh«ng quy ho¹ch vµo rõng s¶n xuÊt, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng giao quyÒn sö dông c¸c lo¹i ®Êt nµy cho c¸c hé gia ®×nh, c¸ nh©n c− tró hîp ph¸p trªn ®Þa bµn qu¶n lý, sö dông theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 4.3. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña l©m tr−êng quèc doanh ®èi víi viÖc qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn 4.3.1. Tr¸ch nhiÖm a. Gi¸m ®èc l©m tr−êng chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc Nhµ n−íc vÒ vèn rõng ®−îc giao vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh doanh rõng, ph¶i tæ chøc qu¶n lý, b¶o vÖ, nu«i d−ìng vµ sö dông hîp lý ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn vèn rõng theo kÕ ho¹ch, ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh rõng ®−îc phª duyÖt b. §Þnh kú 5 n¨m ph¶i phóc tra tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ viÖc qu¶n lý kinh doanh rõng, ®ång thêi lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt trong giai ®o¹n tiÕp theo 4.3.2. QuyÒn lîi a. §−îc khai th¸c, chÕ biÕn vµ tiªu thô gç vµ l©m s¶n theo quy ®inh cña Nhµ n−íc b. §−îc tæ chøc thu mua, chÕ biÕn, tiªu thô n«ng l©m s¶n c. §−îc tËn dông tèi ®a 20% diÖn tÝch ch−a cã rõng ®−îc giao ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ng− nghiÖp d. §−îc liªn doanh víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n−íc ®Ó g©y trång chÕ biÕn n«ng l©m s¶n e. Ph¶i giao kho¸n cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, hé gia ®×nh tham gia b¶o vÖ, khoanh nu«i, trång rõng theo NghÞ ®Þnh sè 01/CP ngµy 4- 140 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 1-1995 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc giao kho¸n ®Êt sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, nu«i trång thuû s¶n trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n−íc g. §−îc ®Òn bï thiÖt h¹i nh÷ng c«ng tr×nh do chñ rõng ®Çu t− x©y dùng trªn ®Êt ®−îc giao khi Nhµ n−íc thu håi ®Êt §èi víi gç vµ l©m s¶n do c¸ nh©n, tæ chøc khai th¸c lËu bÞ thu gi÷ t¹i rõng cña chñ rõng, sau khi ®· cã biªn b¶n vµ hå s¬ xö lý ®Çy ®ñ cña c¬ quan kiÓm l©m th× ph¶i trao tr¶ cho chñ rõng. Khi b¸n sè gç vµ l©m s¶n nµy, chñ rõng trÝch lËp quü chèng ph¸ rõng vµ chèng bu«n lËu l©m s¶n nép cho c¬ quan kiÓm l©m theo quy ®Þnh hiÖn hµnh 4.4. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸c chñ rõng kh¸c ®èi víi viÖc qu¶n lý, kinh doanh rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn 4.4.1. Tr¸ch nhiÖm a. Nghiªm chØnh chÊp hµnh chÝnh s¸ch, luËt ph¸p cña Nhµ n−íc, c¸c quy chÕ, quy tr×nh, quy ph¹m kü thuËt cã liªn quan ®Õn qu¶n lý sö dông ®Êt, qu¶n lý sö dông rõng, kinh doanh rõng. b. B¶o ®¶m sö dông ®Êt l©m nghiÖp ®óng môc ®Ých, sö dông rõng l©u dµi bÒn v÷ng. c. Nép thuÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. d. Hµng n¨m b¸o c¸o cho c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc t×nh h×nh diÔn biÕn tµi nguyªn rõng trong ph¹m vi diÖn tÝch ®−îc giao, ®Þnh kú 5 n¨m ph¶i phóc tra tµi nguyªn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh doanh rõng vµ lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng ph−¬ng ¸n, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt trong giai ®o¹n tiÕp theo. 4.4.2. QuyÒn lîi a. §−îc Nhµ n−íc hç trî ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh nh− vay vèn víi l·i suÊt −u ®·i, dÞch vô kü thuËt, khuyÕn l©m, chÕ biÕn tiªu thô s¶n phÈm b. §−îc hç trî x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh nh−: ®−êng vËn chuyÓn, c«ng tr×nh phßng ch÷a ch¸y rõng, phßng trõ s©u bÖnh h¹i rõng, lµm v−ên −¬m, phóc tra tµi nguyªn rõng theo ®Þnh kú 5 n¨m c. §−îc khai th¸c gç vµ l©m s¶n theo quy ®Þnh cña Nhµ n−íc, ®−îc h−ëng 100% thu nhËp sau khi hoµn tr¶ vèn, l·i vay (nÕu cã), nép thuÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ t¸i t¹o l¹i rõng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 141 d. §−îc sö dông kh«ng qu¸ 20% diÖn tÝch ®Êt ch−a cã rõng ®−îc giao, ®−îc thuª ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ng− nghiÖp e. §−îc ®Òn bï thiÖt h¹i nh÷ng c«ng tr×nh do chñ rõng ®· x©y dùng trªn diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp ®−îc giao, ®−îc thuª khi Nhµ n−íc thu håi ®Êt. 5. Qu¶n lý diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp 5.1. Tr¸ch nhiÖm cña Bé NN vµ PTNT Kho¶n a, Môc 1, §iÒu 3 QuyÕt ®Þnh sè 245 quy ®Þnh Bé NN vµ PTNT ph¶i ®Þnh kú ®iÒu tra, phóc tra, ph©n lo¹i rõng, thèng kª diÖn tÝch rõng vµ tr÷ l−îng cña rõng, lËp b¶n ®å rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp trªn ph¹m vi c¶ n−íc" . Thñ tuc theo dâi diÔn biÕn t×a nguyªn rõng ®−îc thùc hiÖn theo ChØ thÞ sè 32/2000/CT-BNN-KL ngµy 27-3-2000 cña Bé tr−ëng Bé NN vµ PTNT.. 5.2. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan trùc thuéc Bé NN vµ PTNT a. Côc KiÓm l©m: - H−íng dÉn lËp dù ¸n theo dâi diÔn biÕn tµi nguyªn rõng, ®Êt l©m nghiÖp cña tØnh vµ h×nh thµnh c¬ së d÷ liÖu qu¶n lý rõng vµ sö dông ®Êt l©m nghiÖp - Quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan trong viÖc theo dâi diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ sö dông ®Êt l©m nghiÖp ;Lùc l−îng KiÓm l©m, V−ên quèc gia, c¸c chñ rõng, lùc l−îng §iÒu tra quy ho¹ch rõng vµ c¸c tæ chøc qu¶n lý l©m nghiÖp kh¸c. - Quy tr×nh kü thuËt thu thËp th«ng tin ngoµi thùc ®Þa, x¸c ®Þnh c¸c thay ®æi vÒ rõng, ®Êt l©m nghiÖp trªn thùc ®Þa vµ b¶n ®å. - Tæ chøc tËp huÊn cho c¸c c¬ së vµ chØ ®¹o thùc hiÖn thÝ ®iÓm dù ¸n ë cÊp tØnh. - ChuyÓn giao sè liÖu vµ kÕt nèi 2 chiÒu gi÷a c¬ së d÷ liÖu ngµnh vµ c¬ së d÷ liÖu cña tØnh. - Phèi hîp víi viÖn §iÒu tra quy ho¹ch rõng h−íng dÉn thùc hiÖn c¸c thñ tôc vµ tr×nh tù c«ng t¸c theo dâi diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp. 142 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 - Truíc ngµy 30-6 hµng n¨m, tham m−u cho Bé NN vµ PTNT