Giáo trình Địa lý kinh tế

LOGO GV: Hoàng Thu Hương Email: hoanghuong.dhcnqn@gmail.com ĐỊA LÝ KINH TẾ 11/7/2013 1 Your site here GIỚI THIỆU 2 - Môn học: Địa lý Kinh tế - Số tín chỉ: 02 - Thời gian tự học: 60 giờ - Tài liệu: - Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam, trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội - Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam, TS. Trần Duy Liên, trường ĐH Đà Lạt. - Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam, Th.S Nguyễn Văn Huân, Đại học Thái Nguyên. Your site here ĐIỀU KIỆN VỀ ĐỊA LÝ => “THẾ MẠNH” ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 3 Công nghiệp Nông nghiệp Dịch vu ̣ Phân bố nguồn lao động Your site here NỘI DUNG  Chƣơng 1: Đối tƣợng, nhiệm vụ và phƣơng pháp nghiên cứu của Địa lý kinh tế  Chƣơng 2: Những vấn đề lý luận về tổ chức lãnh thổ  Chƣơng 3: Tài nguyên thiên nhiên  Chƣơng 4: Tài nguyên nhân văn  Chƣơng 5: Tổ chức lãnh thổ ngành công nghiệp  Chƣơng 6: Tổ chức lãnh thổ ngành Nông – Lâm – Ngƣ nghiệp  Chƣơng 7: Tổ chức lãnh thổ dịch vụ  Chƣơng 8: Tổ chức lãnh thổ các vùng kinh tế ở Việt Nam 4 Your site here 1.1 Đối tượng nghiên cứu 1.2 Nhiệm vụ nghiên cứu của Địa lý Kinh tế 1.3 Phương pháp nghiên cứu Nội dung Chƣơng 1: Đối tƣợng, nhiệm vụ và phƣơng pháp nghiên cứu của Địa lý Kinh tế 5 Your site here 1.1 ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU “Địa lý kinh tế” nghiên cứu cái gì?  “Địa lý kinh tế”: 1760, Châu Âu, theo gốc từ Hy Lạp => “Mô tả Trái đất về mặt Kinh tế”  Địa lý kinh tế ra đời cùng với sự hình thành ngành sản xuất Nông nghiệp  Kinh nghiệm con ngƣời tích lũy đƣợc khi phân biệt hạt giống gieo trồng ở lãnh thổ này tốt, lãnh thổ kia xấu => “ Nền móng của ĐLKT”  Hoạt động kinh tế gắn với không gian sống của con ngƣời (Môi trƣờng địa lý) 6 Your site here  Thế kỷ XX  Phân bố địa lý các lực lượng sản xuất  Những điều kiện và đặc điểm phát triển sản xuất ở các nước, các vùng Hiện nay  Địa lý kinh tế là môn khoa học xã hội nghiên cứu các hệ thống lãnh thổ KT-XH nhằm rút ra các đặc điểm, quy luật => Vận dụng vào tổ chức không gian (Lãnh thổ) tối ưu các hoạt động KT-XH trong thực tiễn. 7 1.1 ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU Your site here 8 1.1 ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU Điều kiện tự nhiên của lãnh thổ Điều kiện kinh tế của lãnh thổ Điều kiện xã hội của lãnh thổ L.K.X Vị trí địa lý Tài nguyên thiên nhiên Các ngành sản xuất Các ngành dịch vụ - Tọa độ địa lý - Hữu hạn - Nông nghiệp - Giao thông vận tải và thông tin liên lạc - Dân cư - Diện tích - Vô hạn - Công nghiệp - Thương mại - Dân tộc - Hình thể Các yếu tố tự nhiên - Du lịch - Chủng tộc - Biên giới - Địa hình - Dịch vụ khác - Tôn giáo - Quan hệ láng giềng - Khí hậu - Thủy văn - Thổ nhưỡng - Sinh vật Your site here 1.2 NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Địa lý kinh tế Việt Nam chủ yếu nghiên cứu và đề xuất các giải pháp chiến lược cho các vấn đề sau  Đánh giá thực trạng phân công lao động xã hội theo lãnh thổ ở Việt Nam và khả năng hội nhập vào tiến trình phân công lao động khu vực, quốc tế.  Hoạch định chính sách và chiến lược quốc gia về phát triển KT-XH theo vùng nhằm tạo ra những chuyển dịch cơ cấu KT lãnh thổ và có hiệu quả theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa 9 Your site here  Phương pháp luận và phương pháp phân vùng kinh tế, quy hoạch tổng thể KT-XH, phân bố lực lượng sản xuất  Những đặc điểm, quy luật hình thành và hoạt động các hệ thống lãnh thổ chức năng (các ngành và lĩnh vực kinh tế), các hệ thống lãnh thổ tổng hợp đa chức năng (các vùng kinh tế, các địa bàn kinh tế trọng điểm)  Phương pháp luận và phương pháp chọn vùng địa điểm cụ thể cho phân bố và đầu tư phát triển các loại hình cơ sở SXKD 10 1.2 NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Your site here  Mối quan hệ giữa nâng cao hiệu quả và đảm bảo công bằng theo chiều ngang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mối quan hệ hữu cơ giữa phát triển kinh tế xã hội với bảo vệ môi trường, đảm bảo cân bằng sinh thái  Mối quan hệ giữa kế hoạch hóa và quản lý theo ngành với kế hoạch hóa và quản lý lãnh theo thổ, giữa quản lý vĩ mô và quản lý vi mô về mặt lãnh thổ 11 1.2 NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Là phương pháp truyền thống đặc trưng của Địa lý kinh tế - Xem xét, cảm nhận, mô tả trên thực địa - Giúp các nhà ĐLKT tránh được những kết luận, quyết định chủ quan, vội vàng, thiếu cơ sở thực tiễn 1. Phương pháp khảo sát thực địa 12 Bề mặt Sao Hỏa được chụp bởi Viking 2 ngày 9 tháng, 1977. Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - GIS là một cơ sở dữ liệu máy tính - Được sử dụng rộng rãi để lưu giữ, phân tích, xử lý và hiển thị các thông tin về không gian lãnh thổ 2. Hệ thống thông tin địa lý (GIS) 13 Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Là phương pháp truyền thống được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu địa lý tự nhiên, địa lý nhân văn, địa lý kinh tế - Nghiên cứu “Địa lý kinh tế” được khởi đầu bằng bản đồ và kết thúc bằng bản đồ. 3. Phương pháp bản đồ 14 Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Sử dụng rộng rãi trong các môn khoa học về Trái đất. - Quan sát và chụp ảnh từ trên không - Cho một cách nhìn tổng quát, nhanh chóng hiện trạng đối tượng nghiên cứu, phát hiện những hiện tượng, mối liên hệ khó nhìn thấy trên mặt đất. 4. Phương pháp viễn thám 15 Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Giúp người nghiên cứu định hướng chiến lược, xác định các mục tiêu và kịch bản phát triển trước mắt và lâu dài của đối tượng nghiên cứu một cách khách quan, có cơ sở khoa học phù hợp với các điều kiện và xu thế phát triển của hiện thực 5. Phương pháp dự báo 16 Your site here 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Giúp nhà nghiên cứu ra quyết định ở mọi cấp (quốc tế, quốc gia, vùng) một cách hợp lý. - Sử dụng bền vững và có hiệu quả các nguồn lực, lựa chọn các chương trình, kế hoạch, dự án phát triển trên cơ sở so sánh chi phí và lợi ích 6. Phương pháp phân tích chi phí – lợi ích 17 LOGO Add Your Company Slogan Your Site Here Thank You! 11/7/2013 18