Môi trường và sự phát triển bền vững

Môi trường và sự phát triển bền vững A. Mục tiêu bài học: Sau khi học xong bài học, học sinh phải cần: - Phân tích được mối quan hệ giữa môi trường và phát triển nói chung, ở các nước phát triển và đang phát triển nói riêng. - Trình bày được những mâu thuẫn, khó khăn mà các nước đang phát triển phải giải quyết trong mói quan hệ giữa môi trường và phát triển. - Có thái độ và hành vi đúng đối với môi trường; tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường. B. Thiết bị dạy học: - Tranh ảnh hoặc đĩa hình về môi trường và tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. C. Hoạt động dạy học: Kiểm tra 1 số kiến thức cũ đã học. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính HĐ 1: HS làm việc theo cặp. - GV giao nhiệm vụ: Đọc và tìm những nội dung chính được đề cập đến trong mục 1. - HS trình bày nội dung đã tìm hiểu. - GV tóm tắt, chuẩn xác kiến thức. - GV giải thích khái niệm: phát triển bền vững, ô nhiễm và suy thoái môi trường. - GV đặt câu hỏi: Tại sao vấn đề môi trường lại có tính toàn cầu và việc giải quyết những vấn đề môi trường đòi hỏi phải có sự phối hợp giữa các quốc gia? HĐ 2: HS làm việc cá nhân. - GV giao nhiệm vụ: Đọc mục II, cho biết những vấn đề về môi trường ở các nước phát triển và nguyên nhân của nó. - HS trình bày nội dung đã tìm hiểu. - GV tóm tắt và chuẩn xác kiến thức, I. Sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi trường là điều kiện để phát triển. - Mâu thuẫn giữa sự phát triển nền sản xuất xã hội ngày càng tăng với nguồn TNTN có hạn. - Sự tiến bộ trong kinh tế và KH-KT -> môi trường sinh thái bị ô nhiễm và suy thoái nghiêm trọng. - Phải sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường -> phát triển bền vững. - Việc giải quyết vấn đề môi trường cần phải có những nỗ lực lớn về chính trị, kinh tế và KH- KT; có sự phối hợp, nỗ lực chung của các quốc gia; chấm dứt chạy đua vũ trang, chấm dứt chiến tranh… II. Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước phát triển. - Sự phát triển của công nghiệp, đô thị -> tác động đến môi trường. - Các nước phát triển đã gây nên các hiện tượng ô nhiễm toàn cầu: thủng tầng ozôn, nhấn mạnh trách nhiệm của các nước phát triển với vấn đề ô nhiễm toàn cầu và ở các nước đang phát triển. HĐ 3: HS làm việc theo nhóm. - GV giao nhiệm vụ: Đọc mục III và thảo luận về: + Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước đang phát triển. + Những khó khăn về mặt kinh tế- xã hội khi giải quyết vấn đề môi trường ở các nước đang phát triển? - HS thảo luận nhóm (khoảng 10 phút). - HS báo cáo kết quả thảo luận (đại diện một vài nhóm, các nhóm khác góp ý). - GV tóm tắt, chuẩn xác kiến thức và làm rõ mối quan hệ giữa sự chậm phát triển, bùng nổ dân số với sự huỷ hoại môi trường, do đó việc giải quyết những vấn đề môi trường gắn liền với việc giải quyết những vấn đề xã họi. - GV làm rõ mối quan hệ giữa sự tiến bộ của KH-KT với việc tiết kiệm được trong sử dụng nguyên, nhiên liệu; giảm giá nguyên, nhiên liệu -> sự thiệt thòi hiệu ứng nhà kính, mưa axit… - Các nước phát triển đã làm trầm trọng thêm vấn đề môi trường ở các nước đang phát triển. III. Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước đang phát triển. 1. Các nước đang phát triển là nơi tập trung nhiều vấn đề môi trường và phát triển. - Các nước đang phát triển chiếm hơn 1/2 diện tích các lục địa và 3/4 dân số thế giới, là nơi giàu tài nguyên thiên nhiên. - Các nước đang phát triển là các nước nghèo, chậm phát triển, sức ép dân số, bùng nổ dân số… -> Môi trường bị huỷ hoại nghiêm trọng. => các nước phát triển đã lợi dụng những khó khăn về kinh tế của các nước đang phát triển để bóc lột tài nguyên. 2. Khai thác và chế biến khoáng sản ở các nước đang phát triển. - Khai thác và chế biến khoáng sản có vị trí đặc biệt quan trọng trong nền kinh tế của nhiều nước đang phát triển -> xuất khẩu. của các nước đang phát triển trong xuất khẩu khoáng sản. - GV giải thích để HS hiểu rằng các vấn đề về môi trường và tài nguyên ở các nước đang phát triển không tách rời với vấn đề phát triển ở các nước TBCN phát triển (SGV). - Việc khai thác các mở lớn -> ô nhiễm nguồn nước, đất, không khí… 3. Việc khai thác tài nguyên nông, lâm nghiệp ở các nước đang phát triển. - Việc đốn rừng, tình trạng đốt nương làm rẫy, phá rừng để lấy củi, mở rộng diện tích canh tác và đồng cỏ, việc chăn thả gia súc quá mức… -> hàng triệu ha đất rừng bị mất đi, mở rộng diện tích đồi núi trọc và thúc đẩy quá trình hoang mạc hoá. Đánh giá. 1. Khoanh tròn chỉ một chữ cái in hoa đứng trước ý đúng trong câu sau: a) Sự phát triển bền vững là sự phát triển đảm bảo cho: A. Con người có đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao. B. Môi trường sống lành mạnh. C. Sự phát triển hôm nay không làm hạn chế sự phát triển của ngày mai. D. Tất cả các ý trên. b) Nguyên nhân chủ yếu gây ra nhiều vấn đề môi trường toàn cầu là do: A. Việc khai thác tài nguyên khoáng sản ở các nước đang phát triển. B. Tình trạng chậm phát triển kinh tế- xã hội ở các nước đang phát triển. C. Sự phát triển công nghiệp của các nước phát triển. c) Để giải quyết vấn đề môi trường cần phải: A. Chấm dứt chạy đua vũ trang, chấm dứt chiến tranh. B. Giúp các nước đang phát triển thoát khỏi cảnh đói nghèo. C. áp dụng các tiến bộ KH- KT để kiểm soát tình trạng môi trường. D. Sử dụng hợp lí tài nguyên, giảm bớt tác động xấu đến môi trường. E. Tất cả các ý trên. 2. Vì sao nói các vấn đề về môi trường và tài nguyên ở các nước đang phát triển không tách rời với vấn đề phát triển ở các nước TBCN phát triển? Rỳt kinh nghiệm sau bài dạy........................................................................... ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….. -------------------------------------