Qui mô và năng lực sản xuất của ngành bia Việt Nam

Chương 2: Qui moâ vaø naêng löïc saûn xuaát cuûa ngaønh bia Vieät Nam Caû nöôùc hieän nay coù 469 cô sôû saûn xuaát bia, bao goàm : bia ñòa phöông goàm cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá (khoâng keå lieân doanh) laø 461 cô sôû, trong soá naøy, coù ñeán 398 cô sôû coù coâng suaát döôùi 1 trieäu lít/naêm; bia lieân doanh & 100% voán nöôùc ngoaøi laø 6 cô sôû vaø 2 doanh nghieäp bia quoác doanh Trung öông. Nhöõng naêm gaàn ñaây, do nhu caàu thò tröôøng, chæ trong moät thôøi gian ngaén, ngaønh Bia Vieät Nam coù nhöõng böôùc phaùt trieån maïnh meõ, thoâng qua vieäc ñaàu tö môû roäng vaø caûi taïo nhaø maùy. Saûn xuaát bia ñaõ phaùt trieån vôùi toác ñoä cao. Naêng löïc saûn xuaát cuûa ngaønh bia, thoáng keâ ñeán naêm 2000, laø 1.081 trieäu lít/naêm. Trong ñoù, bia lieân doanh & 100% voán nöôùc ngoaøi coù coâng suaát 355 trieäu lít/naêm, chieám 32.84% naêng löïc cuûa ngaønh, bia Quoác Doanh Trung öông coù coâng suaát 265 trieäu lít/naêm, chieám 24.51% naêng löïc cuûa ngaønh, bia ñòa phöông coù coâng suaát 461 trieäu lít/naêm, chieám 42.65% naêng löïc cuûa ngaønh. Saûn löôïng saûn xuaát cuûa ngaønh, thöïc teá, naêm 2000, ñaït 723 trieäu lít. Qui moâ vaø naêng löïc cuûa ngaønh bia coù theå toùm taét theo baûng sau : Baûng 3 : Qui moâ vaø naêng löïc saûn xuaát ngaønh bia Vieät Nam naêm 2000 T T Loaïi hình doanh nghieäp Soá cô sôû Coâng suaát thieát keá (trieäu lít) Saûn löôïng thöïc hieän (trieäu lít) Hieäu suaát (%) Tyû troïng (%) 1 Bia Quoc Doanh Trung Öông 2 265 280 106 39 2 Lieân doanh vaø 100% voán nöôùc ngoaøi 6 355 217 61 30 3 Bia ñòa phöông, coå phaàn, tö nhaân 461 461 226 49 31 Toång coäng 469 1.081 723 100 Nguoàn : baùo caùo cuûa caùc ñòa phöông vaø cô sôû saûn xuaát bia Phaân loaïi caùc cô sôû saûn xuaát bia hieän nay theo quy moâ coâng suaát nhö sau : Soá cô sôû coù coâng suaát töø 2- 5 trieäu lít /naêm, chieám 5,7 % soá cô sôû vaø chieám 7,1% toång coâng suaát. Soá cô sôû coù coâng suaát töø 6- 10 trieäu lít/ naêm, chieám 2,8% soá cô sôû vaø chieám 8,4% toång coâng suaát. Caùc cô sôû coù coâng suaát treân 10 trieäu lít/naêm, chæ chieám 4,1% (13 nhaø maùy) nhöng coù coâng suaát 72,7% toång coâng suaát. Coøn laïi laø caùc cô sôû saûn xuaát nhoû coù coâng suaát döôùi 1 trieäu lít/ naêm. Saûn löôïng saûn xuaát thöïc teá cuûa ngaønh bia : naêm 1995 môùi ñaït 502 trieäu lít, chæ baèng 58% toång coâng suaát thieát keá; naêm 2000 ñaït 723 trieäu lít. 1.1.4 Tình hình phaân boå caùc cô sôû saûn xuaát cuûa ngaønh bia Vieät Nam: Hieän traïng phaân boå naêng löïc cô sôû saûn xuaát ngaønh bia ñöôïc toång keát theo baûng sau: Baûng: Tình hình cô sôû saûn xuaát vaø tieâu thuï bia theo ñòa phöông Soá cô sôû saûn xuaát biaKhu vöïc Soá tænh thaø nh Qu oác doa nh Tö nhaâ n Lieâ n doa nh Toå ng Toång coâng suaát Trieäu lít/naêm Tieâu thuï bình quaân Lít/ngö ôøi/naêm Trung du vaø mieàn nuùi phía baéc 16 32 49 81 64,1 2,5 Ñoàng baèng Soâng Hoàng 9 56 180 1 237 297,5 17,5 Khu Boán cuõ 6 9 7 15 97,7 9,0 Duyeân haûi Mieàn Trung 8 7 16 2 25 111,0 13,5 Taây Nguyeân 4 3 1 4 4,7 1,42 Ñoâng Nam Boä 6 6 64 1 71 403,2 39,5 Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long 12 5 30 1 36 102,8 5,5 Toång coäng 469 1.081 Nguoàn : Toång coâng ty Röôïu Bia Nöôùc giaûi khaùt Vieät Nam Trong 61 tænh, thaønh thì coù 10 tænh khoâng coù cô sôû saûn xuaát bia goàm: Baéc Caïn, Quaûng Nam, Gia Lai, Ñoàng Nai, Taây Ninh, Long An, Traø Vinh, Kieân Giang, Baïc Lieâu, Kon Tum. Phaân boå cô sôû saûn xuaát bia taäp trung chuû yeáu ôû caùc thaønh phoá lôùn, khu daân cö ñoâng ñuùc, caùc vuøng ñoàng baèng. 1.1.5 Thöïc traïng veà thieát bò vaø coâng ngheä saûn xuaát cuûa ngaønh bia Vieät Nam: Coù hai coâng ngheä saûn xuaát bia laø coâng ngheä leân men coå ñieån vaø coâng ngheä leân men môùi. Hieän nay, ôû Vieät Nam söû duïng song song caû hai coâng ngheä leân men . Coâng ngheä leân men coå ñieån : laø coâng ngheä söû duïng heä thoáng nhaø laïnh trong ñoù leân men chính vaø leân men phuï rieâng bieät. Coâng ngheä naøy chuû yeáu ñöôïc söû duïng taïi caùc cô sôû saûn xuaát cuõ, caùc cô sôû nhoû vaø quaù nhoû. Nhöôïc ñieåm cuûa coâng ngheä naøy laø tieâu toán nhieàu naêng löôïng, thao taùc nhieàu, gaây laõng phí nguyeân lieäu vaø veä sinh khoù khaên. Coâng ngheä leân men môùi : laø coâng ngheä tieân tieán hieän nay, trong ñoù leân men chính vaø leân men phuï ñeàu trong moät thuøng coù ñaùy hình coân. Coâng ngheä naøy ñöôïc söû duïng trong caùc nhaø maùy môùi xaây döïng, hoaëc ñaõ ñöôïc caûi taïo. Thieát bò saûn xuaát bia taïi Vieät Nam coù theå keå goàm caùc heä thoáng sau: Caùc nhaø maùy môùi vöøa ñöôïc xaây döïng vaø caùc nhaø maùy cuõ ñaõ ñöôïc ñaàu tö naâng caáp, caûi taïo coù heä thoáng thieát bò saûn xuaát hieän ñaïi, töï ñoäng hoùa nhieàu, caùc thieát bò saûn xuaát ñoàng boä, do caùc nöôùc coâng nghieäp hoùa tieân tieán saûn xuaát. Caùc nhaø maùy ñaõ ñöôïc caûi taïo coù thieát bò, hieän ñaïi tieân tieán nhöng chöa ñoàng boä. Caùc cô sôû saûn xuaát nhoû, söû duïng thieát bò cuõ, thieát bò ñöôïc nhaäp leû, nguoàn saûn xuaát töø nhieàu nöôùc, thieáu ñoàng boä.