Sinh học - Chương 2: Vi sinh vật prokaryote

Chương 2. Vi sinh vật prokaryoteVi khuẩnXạ khuẩn- Vi khuẩn lamVi khuẩnVi khuẩn (bacteria) là nhóm vi sinh vật có nhiều hình dạng, có nhân nguyên thủy, sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi1. Cầu khuẩn (Coccus)Đường kính 0,5-1m, Gram (+), gồm 6 nhóm:- Đơn cầu khuẩn (Micrococcus)- Song cầu khuẩn (Diplococcus)- Tứ cầu khuẩn (Tetracoccus)- Liên cầu khuẩn (Streptococcus)- Tụ cầu khuẩn (Staphyloccoccus)- Cầu khuẩn SarcinaCầu khuẩnLiên cầu khuẩnTụ cầu khuẩn2. Trực khuẩn Vi khuẩn hình que ngắn, kích thước (0,5-1)x(1-4)m, gồm 5 nhóm:- Bacillus: Gram (+), sinh bào tử- Bacterium: Gram (-), không sinh bào tử, thường có chu mao- Pseudomonas: Gram (-), không sinh bào tử, có 1 tiêm mao- Corynebacterium: Gram (+), không sinh bào tử, có hình dạng thay đổi tùy loại- Clostridium: Gram (+), sinh bào tử hình thoi hoặc hình dùi trốngTrực khuẩnBacillus cereusE. coliClostridium botulinum3. Xoắn khuẩnLà vi khuẩn có từ hai vòng xoắn trở lên, Gram (+), kích thước tương đối lớn (0,5-3)x(5-40) mTreponema palidum4. Phẩy khuẩnVibrio parahemolyticusVibrio choleraeCấu tạo tế bào vi sinh vật nhân nguyên thuỷ (prokaryote)Màng nhầyMàng nhầy1. Cấu trúc vách tế bào Gram + Gram -1. Cấu trúc vách tế bào Gram - Gram +So sánh thành phần vách tế bào VK Gram(+) và Gram (-)Thành phầnTỷ lệ % đối với khối lượng khô của thành tế bào vi khuẩnG+G-PeptidoglycanAcid teicoicLipidProtein30-95CaoHầu như khôngKhông hoặc ít5-20020Cao2. Cấu trúc màng tế bàoMàng tế bào (màng nguyên sinh chất) dày khoảng 7-8 nm.Có cấu tạo 3 lớp: Hai lớp phân tử protein (chiếm hơn 50% trọng lượng khô của màng và 10-20% protein tế bào) Một lớp kép photpholipit (20-3% trọng lượng khô của màng) nằm ở giữa.2. Cấu trúc màng tế bào2. Cấu trúc màng tế bàoVùng ưa nướcVùng kỵ nướcVai trò của màng tế bàoDuy trì áp suất thẩm thấu tế bào. Khống chế sự vận chuyển, trao đổi ra vào tế bào của các chất dinh dưỡng, các sản phẩm trao đổi chất.Là nơi sinh tổng hợp một số thành phần của tế bào như vách, do trong màng có chứa enzyme và ribosom.Là nơi tiến hành các quá trình photphoril oxy hoá và photphoril quang hợp.Là nơi tổng hợp nhiều loại enzyme.Cung cấp năng lượng cho hoạt động của tiên maoCó quan hệ đến sự phân chia tế bào. Tế bào chất (Cytoplasm)Tế bào chất toàn bộ phần nằm trong màng tế bào. Đây là vùng dịch thể dạng keo đồng nhất khi tế bào non và có cấu trúc phức tạp khi tế bào già. Nguyên sinh chất có hai bộ phận chính: - Cơ chất tương bào: dịch keo lỏng chủ yếu chứa các enzyme.- Các cơ quan con: mesosom, ribosom, không bào, hạt sắc tố, chất dự trữ.RiboxomMesosomeMesosomeLà thể hình cầu đường kính khoảng 250nm, gồm nhiều lớp bện chặt với nhau, nằm sát vách tế bào chỉ xuất hiện khi tế bào phân chia. Hình thành vách ngăn tế bào trong phân bào và là trung tâm hô hấp của tế bào vi khuẩn hiếu khí. Chất dự trữ- Các hạt hydrat carbon- Hạt volutin: đây là các chất dị nhiễm sắc. Volutin là một phức chất, cấu tạo bởi polyphosphat, lipoprotein, ARN và Mg+2..- Giọt lưu huỳnh: được dùng làm nguồn năng lượng khi đã sử dụng hết H2S của môi trường xung quanh. H2S + 1/2O2 S + H2O + Q1 2S + 3O2 + H2O  2H2SO4 + Q2- Tinh thể diệt côn trùng: Trong một vài vi khuẩn có thể chứa thêm một tinh thể đặc biệt. Vi khuẩn Bacillus thuringiensis hoặc B. dendrolimus,... Các tinh thể đặc biệt này có khả năng giết hại một số côn trùng phá hoại mùa màng. Chất nhânChất nhânChất nhânChất nhân là nhân nguyên thủy chưa có màng nhân Chất nhân là một cấu trúc ADN kép, xoắn lại khép kín thành hình cầu PlasmidPlasmidBào tửBào tửBào tử và sự hình thành bào tửTiêm maoNhung mao và sự tiếp hợp ở vi khuẩnCác hình thức sinh sản của vi khuẩnXạ khuẩnXạ khuẩnCác dạng khuẩn ty của xạ khuẩnXạ khuẩnVi khuẩn lamVi khuẩn lamCác dạng hình thái của vi khuẩn lam