Sự cần thiết phát triển đồng bộ các loại thị trường ở Việt Nam

Lêi më ®Çu Trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay , viÖc c¸c nø¬c ®Ò ra c¸c ph­¬ng ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ cho phï hîp víi xu thÕ vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan. §Æc biÖt víi nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta th× vÊn ®Ò ®ã ®Æt ra l¹i cµng trë nªn cÊp thiÕt.§ã lµ nh÷ng biÖn ph¸p nh»m chuyÓn ®æi m« h×nh kinh tÕ hµng ho¸ sang kinh tÕ thÞ tr­êng . ë n­íc ta nhiÖm vô ®ã ®­îc ®Æt ra lµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN . Yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng.vÊn ®Ò ph¸t triÓn ®ång bé cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi n­íc ta ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn n­íc ta míi ra nhËp kinh tÕ thÞ tr­êng .Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c thÞ tr­êng kh«ng nh÷ng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng mµ cßn gãp phÇn lµm cho c¸c lo¹i thÞ tr­êng hç trî nhau cïng ph¸t triÓn .§èi víi mét sinh viªn kinh tÕ th× viÖc nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy kh«ng nh÷ng h×nh thµnh nªn t­ duy kinh tÕ mµ cßn gãp phÇn hiÓu biÕt râ h¬n vÒ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ n­íc ta trong thêi gian s¾p tíi . T«i ch©n thµnh c¶m ¬n gi¸o viªn h­íng dÉn vµ trung t©m th­ viÖn ®· gióp ®ì ®Ó t«i hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Lý luËn chung vÒ c¸c lo¹i thÞ tr­êng 1.Kh¸i niÖm thÞ tr­êng Cã thÓ hiÓu ®¬n gi¶n thÞ tr­êng lµ n¬i diÔn ra c¸c quan hÖ trao ®æi , mua b¸n hµng ho¸. Ngoµi ra thÞ tr­êng cã thÓ ®Þnh nghÜa lµ lÜnh vùc trao ®æi, mua b¸n hµng ho¸ , ph¶n ¸nh cña sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi . Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸ . 2.C¸c lo¹i thÞ tr­êng Lo¹i thÞ tr­êng (c¬ cÊu thÞ tr­êng)ph¶n ¸nh tr¹ng th¸i thÞ tr­êng víi møc ®é c¹nh tranh khac nhau. H×nh thøc cô thÓ cña thÞ tr­êng lµ ®a d¹ng ,nªn c¬ cÊu néi bé cña c¸c lo¹i thÞ tr­êng lµ kh«ng gièng nhau.theo sù ph©n lo¹i th«ng th­êng c¬ cÊu thÞ tr­êng cã thÓ ph©n lµm 4 lo¹i chñ yÕu: -ThÞ tr­êng hoµn toµn c¹nh tranh -ThÞ tr­êng hoµn toµn ®éc quyÒn -ThÞ tr­êng kh«ng hoµn toµn c¹nh tranh -ThÞ tr­êng ®éc quyÒn ®Çu sá Trong hÖ thèng thÞ tr­êng c¸c lo¹i thÞ tr­êng cã mèi quan hÖ rµng buéc lÉn nhau, thóc ®Èy lÉn nhau.NÕu mét lo¹i thÞ tr­êng nµo ®ã ph¸t triÓn kh«ng ®Çy ®ñ,tr× trÖ th× sÏ ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tæng thÓ cña hÖ thèng thÞ tr­êng 3 .Chøc n¨ng cña thÞ tr­êng Ho¹t ®éng trao ®æi vµ bu«n b¸n muèn diÔn ra th× tÊt yÕu ph¶i cã thÞ tr­êng . ThÞ tr­êng lµ n¬i diÔn ra c¸c giao dÞch cña nÒn kinh tÕ .ThÞ tr­êng cã nh÷ng chøc n¨ng sau : -Thõa nhËn c«ng dông cña hµng ho¸ (gi¸ trÞ sö dông)vµ chi phÝ x· héi ®Ó s¶n xuÊt ra nã (gi¸ trÞ hµng ho¸). S¶n xuÊt hµng ho¸ g× ,®ã lµ sù lùa chän cña tong ng­êi s¶n xuÊt ,nh­ng hµng ho¸ cña hä cã ®¸p øng nhu cÇu, thÞ hiÕu cña x· héi vÒ chÊt l­îng , quy c¸ch vµ chi phÝ hay kh«ng th× ph¶i th«ng qua thÞ tr­êng. khi s¶n phÈm b¸n ®­îc víi mét gi¸ c¶ nhÊt ®Þnh nghÜa lµ gi¸ trÞ sö dông cña nã ®· ®­îc c«ng nhËn vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®­îc thùc hiÖn .ng­îc l¹i nÕu hµng ho¸ kh«ng b¸n ®­îc th× c«ng dông hµng ho¸ kh«ng ®­îc thùc hiÖn . -Cung cÊp th«ng tin cho ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng. ThÞ tr­êng lu«n cã nh÷ng thay ®æi nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô (sè l­îng vµ gi¸ c¶). nh÷ng thay ®æi nµy thÓ hiÖn sù lªn xuèng cña gi¸ c¶ hµng ho¸. ®ã lµ nh÷ng th«ng tin cùc k× quan träng ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸, gióp hä ®iÒu chØnh s¶n xuÊt cho phï hîp víi nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng ®ång thêi gióp cho ng­êi tiªu dïng ®iÒu chØnh søc mua cña m×nh. -§iÒu tiÕt s¶n xuÊt l­u th«ng vµ ph©n bè tµi nguyªn. Gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn ,ng­êi s¶n xuÊt sÏ më réng qui m« s¶n xuÊt mÆt hµng Êy vµ sÏ thu hót tµi nguyªn l­u chuyÓn vµo nghµnh ®ã,nh­ng ®Õn mét lóc nµo ®ã nhu cÇu vÒ mÆt hµng ®ã sÏ gi¶m xuèng,cÇu gi¶m th× hµng ho¸ gi¶m vµ ng­êi s¶n xuÊt gi¶m s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. Nh­ vËy thÞ tr­êng th«ng qua gi¸ c¶ ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt vµ l­u th«ng ph©n bè tµi nguyªn. 4. Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng ë ViÖt Nam V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng I X ®· x¸c ®Þnh : “ H×nh thµnh ®ång bé vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn, hoan thiÖn cac lo¹i thÞ tr­êng ®i ®«i víi x©y dung khu«n khæ ph¸p lý vµ thÓ chÕ ®Ó thÞ tr­êng ho¹t ®éng n¨ng ®éng , cã hiÖu qu¶ ,kû c­¬ng trong m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh ,c«ng khai, minh b¹ch ,h¹n chÕ vµ kiÓm so¸t ®éc quyÒn kinh doanh.”Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung cao nh­ c¸c nø¬c XHCN ë §«ng ¢u tr­¬c kia nhµ n­íc ®­îc coi lµ mét nhµ m¸y khæng lå lµ ng­êi chñ duy nhÊt vÒ TLSX th«ng qua bé m¸y qu¶n lý b»ng kÕ ho¸ch ho¸ tËp trung, ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng vµ c¸c quan hÖ … sau nh÷ng n¨m tån t¹i c¬ chÕ trªn ®É béc lé nhiÒu bÊt cËp kinh tÕ trë nªn tr× trÖ. ®©y lµ nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn sù thay ®æi thÓ chÕ ë mét lo¹t c¸c n­íc §«ng ¢u trong nh­ng n¨m 90 cña thÕ kû tr­íc. Trong thêi kú nµy ViÖt Nam víi sù tËp trung kinh tÕ vµo tay nhµ n­íc ch­a cao phÇn lín d©n c­ sèng b»ng n«ng nghiÖp, c¸c dÞch vô x· héi ph¸t triÓn thÊp céng víi sù nghiÖp ®æi míi cña §¶ng vµ nhµ n­íc ®· tr¸nh ®­îc nh÷ng x¸o trén x· héi chuyÓn nhanh sang kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®¹t ®­îc sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.Víi ®Þnh h­íng ®ã th× viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng ®Æt ra nh­ mét nhu cÇu tÊt yÕu vµ kh¸ch quan .Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta cßn chËm ph¸t triÓn, c¸c lo¹i thÞ tr­êng ph¸t triÓn cßn h¹n hÑp hoÆc míi ë d¹ng manh nha th× viÖc ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng l¹i cµng cã ý nghÜa quan träng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc . ViÖc t¹o lËp mét hÖ thèng thÞ tr­êng ®ång bébao gåm c¸c thÞ tr­êng lµ yªu cÇu cÊp thiÕt. TÝnh ®ång bé cña c¸c lo¹i thÞ tr­êng trong nÒn kinh tÕ n­íc ta bao gåm: ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng, ®ång bé c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn hÖ thèng thÞ tr­êng, ®ång bé vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn Sù ®ång bé ®ã cña c¸c lo¹i thÞ tr­êng ph¶i ®­îc xem xÐt ë tr¹ng th¸i ®éng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c lo¹i thÞ tr­êng ®Òu cïng nhÊt lo¹t h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn víi tr×nh ®é nh­ nhau. Mét thÞ tr­êng nµo ®ã cã thÓ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tr­íc, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ tr­êng kh¸c ph¸t triÓn. ë n­íc ta hiÖn nay, thÞ tr­êng thÞ tr­êng hµng ho¸ dÞch vô cÇn ph¶i ®­îc ph¸t triÓn m¹nh h¬n ë khu vùc n«ng th«n. ThÞ tr­êng hµng ho¸ vµ dÞch vô ®­îc kh«i phôc vµ më réng nhanh chãng cïng víi qu¸ tr×nh gi¶m dÇn vµ xo¸ bá bao cÊp cña nhµ n­ícqua gi¸ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ hµng tiªu dïng qua nh÷ng n¨m 1986-1990 . Nã xuÊt hiÖn ngay trong thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung nhÊt lµ thÞ tr­êng n«ng s¶n. ThÞ tr­êng tµi chÝnh gi÷ vai trß quan träng trong viÖc huy ®éng tiÕt kiÖm, ph©n bè nguån vèn t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. ThÞ tr­êng lao ®éng còng chiÕm mét vÞ thÕ kh«ng nhá trong nÒn kinh tÕ. VÊn ®Ò nguån lùc con ng­êi lµ ®iÒu kiÖn chñ quan cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ThÞ tr­êng khoa häc c«ng nghÖ ®· vµ ®ang gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Vµ hiÖn nay KHCN ®­îc x¸c ®Þnh lµ lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp ThÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n tõng b­íc ®­îc hoµn thiÖn vµ gãp phÇn lµm t¨ng thªm sù s«i ®éng cña kinh tÕ thÞ tr­êng. ThÞ tr­êng hµng ho¸ dÞch vô ph¸t triÓn sÏ t¹o c¬ së vËt chÊt vµ thÓ chÕ ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ thÞ tr­êng lao ®éng. Trªn c¬ së ®ã, thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n, thÞ tr­êng KH&CN…còng sÏ tõng b­íc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thµnh mét hÖ thèng thÞ tr­êng ®ång bé ®Òu kh¾p c¶ n­íc. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn, ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t trÓn c¸c lo¹i thÞ tr­êng ë ViÖt Nam Trong c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, viÖc ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng kh«ng nh÷ng t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thiÖn c¸c thÞ tr­êng mµ cßn t¹o ®éng lùc thóc ®Èy lÉn nhau cïng ph¸t triÓn cac lo¹i thÞ tr­êng . trong ®ã tËp trung vµo c¸c thÞ tr­êng c¬ b¶n sau :thÞ tr­êng hµng ho¸ vµ dÞch vô ;thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ;thÞ tr­êng lao ®éng ;thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n;thÞ tr­êng khoa häc- c«ng nghÖ. 1.ThÞ tr­êng hµng ho¸ vµ dÞch vô a .Thùc tr¹ng ph¸t triÓn Sù ph¸t trÓn cña thÞ tr­êng hµng ho¸ ,dÞch vô cã b­íc ®ét ph¸ t­¬ng ®èi m¹nh kÓ tõ khi ViÖt Nam ¸p dông chÕ ®é kho¸n trong n«ng nghiÖp . ThÞ tr­êng cã sù thay ®æi c¬ b¶n kÓ tõ khi chóng ta xo¸ bá chÕ ®é tem phiÕu, thùc hiÖn c¬ chÕ thÞ t­êng ®èi víi hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ dÞch vô . ThÞ tr­êng hµng ho¸ bao gåm : -ThÞ tr­êng n«ng s¶n phÈm sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng n«ng s¶n phÈm d· thóc dÈy s¶n xu¶t n«ng nghiÖp ph¸t triÓn .Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cßn béc lé nh÷ng vÊn dÒ sau d©y tæng cung ,tæng cÇu vµ c¬ cÊu ®Òu mÊt c©n ®èi lµm cho gi¸ c¶ n«ng s¶n phÈm kh«ng æn dÞnh ,mét sè n«ng s¶n phÈm cßn tån t¹i chÕ dé hai gi¸ ®iÒu ®ã ®· k×m h·m thÞ tr­êng n«ng s¶n phÈm ph¸t triÓn : tr×nh ®é ph¸t triÓn cÇu thÞ tr­êng n«ng s¶n phÈm cßn thÊp ph¸t triÓn kh«ng c©n ®èi .Nh÷ng n¨m gÇn ®©y chóng ta ®· cã mét sè mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi nh­ : g¹o, cµ phª,h¹t ®iÒu … Tuy nhiªn chÊt l­îng vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÕ giíi ,mÆt kh¸c do bÞ chÌn Ðp vÒ gi¸ nªn ®· ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña c¸c mÆt hµng nµy trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi . -ThÞ tr­êng hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng lµ thÞ tr­êng hµng tiªu dïng cung cÊp s¶n phÈm cuèi cïng , trùc tiÕp tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n ThÞ tr­êng nµy t­¬ng ®èi ph¸t triÓn thÓ hiÖn ë sè l­îng ,chñng lo¹i vµ chÊt l­îng ®· ®¸p øng ®­îc thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng . -ThÞ tr­êng t­ liÖu s¶n xuÊt lµ thÞ tr­êng cung cÊp tiÒn vèn ,vËt phÈm nh»m tho¶ m·n nhu cÇu s¶n xuÊt .ThÞ tr­êng nµy ch­a ph¸t triÓn l¾m do tr×nh ®é tay nghÒ vµ kü thuËt ë n­íc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ . ThÞ tr­êng hµng ho¸ dÞch vô ®Æc biÖt ph¸t triÓn tõ khi ViÖt Nam tuyªn bè ¸p dông c« chÕ thir­êng ®a d¹ng ho¸ ®a ph­¬ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ chñ déng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.NÕu xÐt tõ gãc dé gia nhËp thÞ tr­êng th× thÞ tr­êng hµng ho¸ dÞch vô gåm cã ba lo¹i : - ThÞ tr­êng t­¬ng dèi tù do : lo¹i thÞ tr­êng nµy cã xu h­íng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng s«i déng nhÊt thu hót d­îc c¸c nhµ ®Çu t­ , hµng ho¸ ®a d¹ng va phong phó , søc Ðp c¹nh tranh lín do vËy n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng nÇy cao h¬n so víi c¸c thÞ tr­êng kh¸c . ThÞ tr­êng nµy gãp phÇn tÝch cùc lµm thay ®æi diÖn m¹o nÒn kinh tÕ n­íc ta trong thêi gian qua . - ThÞ tr­êng gia nhËp ph¶i cã ®iÒu kiÖn : thÞ tr­êng nµy chËm ph¸t triÓn h¬n thÞ tr­êng thø nhÊt . Tõ khi ban hµnh luËt doanh nghiÖp , mét sè c¬ quan nhµ n­íc chËm ban hµnh c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh cô thÓ . ChÝnh viÖc nµy lµm cho viÖc gia nhËp thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n -ThÞ tr­êng mµ hÇu nh­ chØ cã doanh nghiÖp nhµ nø¬c míi cã quyÒn ®­îc tham gia .ThÞ tr­êng nµy hÇu nh­ kh«ng cã søc Ðp c¹nh tranh HiÖn nay th«ng tin thÞ tr­êng ®· ®­îc n©ng cao nh­ng ch­a thùc sù chÝnh x¸c vµ réng r·i .HÖ thèng giao th«ng vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®· ®­îc n©ng cÊp gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng nµy, tuy nhiªn ë mét sè vïng giao th«ng vËn t¶i vÉn cßn ®ang lµ vÊn ®Ò khã kh¨n vµ rÊt cÇn sù quan t©m gióp ®ì cña nhµ n­íc. b.Gi¶i ph¸p vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn §Ó thÞ tr­êng hµng ho¸ dÞch vô ph¸t triÓn th× tr­íc tiªn lµ ph¶i hoµn thiÖn khung ph¸p lý khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy.Nhµ n­íc t¨ng c­êng hÖ thèng giao th«ng tíi tËn c¸c c¬ së s¶n xuÊt,hç trî vÒ gi¸ cho ng­êi d©n ,khuyÕn khÝch s¶n xuÊt,cã c¸c biÖn ph¸p chèng t­ th­¬ng Ðp gi¸ hµng ho¸ .Taä m«i tr­êng c¹nh tranh th«ng tho¸ng ,xo¸ bá sù ph©n biÖt gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp vÝ dô nh­ doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp t­ nh©n .§ång thêi ph¶i t¨ng c­êng th©m nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ ®Ó t¹o chç ®øng cho hµng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi.Më réng thÞ tr­êng trong n­íc, t¹o ¸p lùc n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trong n­íc.§Æc biÖt trong lÜnh vùc dÞch vô ph¶i coi träng viÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin ,®µo t¹o båi d­ìng vµ n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé th­¬ng m¹i vµ ngo¹i giao vÒ ph©n tÝch th«ng tin, tæ trøc nghiªn cøu th«ng tin n­íc ngoµi ®Ó cã c¨n cø tæ chøc s¶n xuÊt trong n­íc vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. 2.ThÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ a.Thùc tr¹ng ph¸t triÓn ThÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ®­îc ra ®êi vµ ph¸t triÓn nhê qu¸ tr×nh c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng.§Æc biÖt tõ nh÷ng n¨m1990 thÞ tr­êng nµy ®· cã b­íc ph¸t triÓn míi víi c¸c lo¹i thÞ tr­êng cô thÓ nh­ :thÞ tr­êng tÝn dônh ng¨n h¹n ,thÞ tr­êng néi tÖ liªn ng©n hµng (1993) thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng(1994) thÞ tr­êng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c (1995) thÞ tr­êng chøng kho¸n b¾t ®Çu h×nh thµnh tõ n¨m 1998.MÆc dï cßn s¬ khai nh­ng thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ còng ®· cã t¸c dông b­íc ®Çu trong thóc ®Èy viÖc huy ®éng giao l­u ,cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. Tr­íc ®©y ng©n s¸ch nhµ n­íc chñ yÕu d­a vµo thu quèc doanh .Tõ cuèi n¨m 1987 ®Õn ®©u nh÷ng n¨m 1990 nhµ n­íc b¾t ®Çu söa ®æi mét sè lo¹i thuÕ:thuÕ m«n bµi ,thuÕ doanh thu , thuÕ lîi tøc .Ban hµnh vµ söa ®æi mét sè luËt thuÕ míi : luËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu ,luËt thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp …xo¸ bá chÕ ®é bao cÊp trùc tiÕp cña ng©n s¸ch ®èi vèi viªc bï lç hoÆc cÊp phat vèn trµn lan cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc Tæ chøc l¹i hÖ thèng ng©n hµng lµm hai cÊp :ng©n hµng nhµ n­íc vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i.HiÖn nay nhµ n­íc ta ®ang thùc hiÖ n cæ phÇn ho¸ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ ng©n hµng nhµ n­íc .Tµi s¶n ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ lín nªn l­îng cæ phiÕu lín ,t¨ng cæ ®«ng ,cæ phÇn dÉn ®Õn ho¹t ®éng liªn quan mua b¸n ,giao dÞch ,qu¶n lÝ t¨ng .Cæ phiÕu cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· vµ ®ang hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ c¶ trong vµ ngoµi n­íc. VÒ kh¶ n¨ng thu hhót vèn ®Çu t­ :tæng sè vèn mµ c¸c nhµ tµi trî song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng cam kÕt dµnh cho ViÖt Nam n¨m 2006 th«ng qua con ®­êng hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) lµ 3,74 tØ USD .Con sè ODA qua c¸c n¨m :1994 (1,9 tØ);1995(2,26tØ);2002(2,5tØ);2003(2,8tØ);2004(3,4tØ).C¸c nhµ tµi trî ODA cam kÕt dµnh cho ViÖt Nam cao h¬n so víi nhu cÇu thùc tÕ cña chóng ta .Cã hai c¸ch lÝ gi¶i cho vÊn ®Ò nµy : -Trong qu¸ tr×nh ®æi mèi ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ -ViÖt Nam lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cho c¸c nhµ cung cÊp ODA më réng c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ gi¸n tiÕp cña m×nh ®»ng sau vèn ODA .Tøc lµ ®i kÌm vèn ODA c¸c nhµ cung cÊp ODA Cã thÓ cung cÊp (b¸n )thiÕt bÞ kÜ thuËt ,c«ng nghÖ ,t­ vÊn…víi gi¸ cao cho c¸c n­íc tiÕp nhËn ODA VÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n(TTCK)mÆc dï ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ nh­ng vÉn chØ ®ang ë giai ®o¹n khëi ®éng ,qui m« TTCK cßn nhá tèc ®é ph¸t triÓn ch­a ®­îc nh­ mong muèn c¬ chÕ ho¹t ®éng ch­a thùc sù hoµn chØnh ,c¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt còng nh­ n¨ng lùc tr×nh ®é cña c¸n bé qu¶n lÝ cßn ch­a ®¸p øng ®­îc vøi nhu cÇu ph¸t triÓn l©u dµi cña thÞ tr­êng .C«ng t¸c t¹o hµng cho TTCK cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n mÆc dï chÝnh phñ ,bé tµi chÝnh ®· cã chØ ®¹o cô thÓ vµ quyÕt liÖt tuy nhiªn mét sè c¸n bé vÉn cßn e ng¹i tham gia thÞ tr­êng .ViÖc ®µo t¹o phæ cËp kiÕn thøc vÒ chøng kho¸n vµ TTCK cho c«ng chóng ®­îc thùc hiÖn nh­ng vÉn cßn Ýt do kinh phÝ h¹n hÑp Song song víi ho¹t ®éng ®Êu gi¸ cæ phiÕu viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®· huy ®éng ®­îc mét sè l­îng vèn lín trong nh©n d©n ®ång thêi viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu VN ra thÞ tr­êng quèc tÕ ®· g©y ®­¬c tiÕng vang lín . Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i cã biÖn ph¸p hîp lÝ ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng nµy . b.Gi¶i ph¸p vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn §¶ng vµ chÝnh phñ x¸c ®Þnh néi dung x©y dung TTCK trë thµnh mét kªnh huy ®éng vèn dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ .Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn Hoµn thiÖn khung ph¸p lÝ vµ chÝnh s¸ch ®¶m b¶o nhµ n­íc thèng nhÊt qu¶n lÝ viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng . X©y dung vµ hoµn thiÖn kÕ ho¹ch g¾n kÕt cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc víi niªm yÕt trªn TTCK . ChuyÓn doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi thµnh c«ng ty cæ phÇn . T¨ng quy m« vèn , ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ,më réng ph¹m vi vµ m¹ng l­íi cung cÊp dÞch vô ,t¨ng c­êng ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin trong cung cÊp dÞch vô chøng kho¸n . T¨ng quy m« vµ ph¹m vi ho¹t déng cña c¸c ng©n hµng nhµ n­íc vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i . Cã chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi .T¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ,x©y d­ng c¬ së h¹ tÇng thuËn tiÖn kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ. 3.ThÞ tr­ênglao ®éng ThÞ t­êng lao ®énglµ hÖ thèng c¸c quan hÖ kinh tÕ x· héi gi÷a nhµ n­íc,c¸c tæ chøc, nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng ,ng­êi lao ®éng trong viÖc mua b¸n hµng ho¸ dÞch vô lao ®éngbao gåm c¶ ®µo t¹o ,®µo t¹o l¹i,n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. a.Thùc tr¹ng ph¸t triÓn ThÞ tr­êng lao ®éng s¬ khai h×nh thµnh ë n­íc ta d­íi nhiÒu h×nh thøc thuª m­ín lao ®éng cïng víi sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ vµ t­ nh©n. N¨m 1994 luËt lao ®éng ®­îc ban hµnh ®· thÓ chÕ ho¸ c¸c quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng nµy. N­íc ta lµ mét n­íc cã d©n sè ®«ng, hiÖn nay dÊn sè kho¶ng trªn 80 triÖu ng­êi, trong ®ã sè lao ®éng trong kho¶ng tõ 15-59 tuæi kh«ng ngõng t¨ng lªn, b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng h¬n 9515 ngh×n ng­êi. MÆc dï tèc ®é t¨ng d©n sè ®· gi¶m nh­ng sè ng­êi ®Õn ®é tuæi lao ®éng hµng n¨m vÉn cßn rÊt lín lªn ®Õn trªn 1 trriÖu ng­êi, t¹o søc Ðp lín vÒ viÖc gi¶i quyÕt lao ®éng, viÖc lµm. Ph©n bè lao ®éng gi÷a hai khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n cã sù kh¸c biÖt ®¸ng kÓ vÒ c¬ cÊu h¹ tÇng, tr×nh ®é ph¸t triÓn , ®iÒu kiÖn sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn. §iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn thÞ tr­êng lao ®éng.Trong thêi k× 10 n¨m 1989-1999 lao ®éng thµnh thÞ t¨ng thªm gÇn 4 triÖu ng­êi, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 5,24%. §èi víi n«ngth«n cã xu h­èng ng­îc lai, gi¶m nhÑ. T¸c ®éng chñ yÕu ë ®©y lµ yÕu tè d©n sè häc: di d©n vµ ®« thÞ ho¸. C¬ cÊu lao ®éng cßn bÊt hîp lÝ lao ®égn d· qua ®µo t¹o: tØ sè ng­êi tèt nghiÖp c¸c cÊp ®µo t¹o theo chuÈn mùc thÕ giíi lµ 1 C§, §H/4 TCCN/4§TN th× ë nick ta t×nh tre¹nh t­¬ng øng lµ 1C§, §H/0,98 TCCN/3,02§TN g©y ra t×nh tr¹ng thiÕu thî nhiÒu h¬n thiÕu thÇy.Tr×nh ®é ®µo t¹o lÝ thuyÕt nhiÒu h¬n tay nghÒ. ViÖc ph©n c«ng c¸n bé KHKT còng ch­ hîp lÝ ë c¬ quan qu¶n lÝ th× nhiÒu, cßn c¬ së thùc tiÔn th× Ýt, ngoµi ra cßn viÖc mua b¸n b»ng cÊp diÔn ra phæ biÕn. TØ lÖ lao ®äng kh«ng cã b»ng cÊp gi¸o dôc, chuyªn m«n kÜ thuËt vÉn cßn chiÕm tØ lÖ cao, trong sè nµy cã nhiÒu ng­êi lao ®éng ch­a cã b»ng cÊp nµo. Vïng §BSCL tØ lÖ lao ®äng ch­a cã b»ng cÊp chiÕm tØ lÖ cao nhÊt,vïng miÒn nÝu vµ trung du B¾c Bé, T©y Nguyªn lµ nh÷ng vïng cã lao ®éng cã b»ng cÊp thÊp nhÊt. TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n cã sù khk¸c biÖt râ rÖt, thu nhËp cña c«ng chøc lín h¬n nhiÒu so víi tiÒn l­¬ng. HiÖn tr¹ng ®ã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh tr¹ng KTXH cña ®Êt n­íc, chÊt l­îng c«ng viÖc cña c¸n bé c«ng chøc kh«ng ®uîc ®¶m b¶o, lµm t¨ng sù ph©n ho¸ vµ bÊt b×nh ®¼ng XH. ThÊt nghiÖp lµ hiÖn t­îng x¶y ra th­êng xuyªn. N­íc ta hiÖn nay vÉn lµ mét n­íc d©n sè ®«ng víi tèc ®é t¨ng d©n sè cao, nguån lao ®éng dåi dµo , n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, cung lao ®éng lu«n lín h¬n cÇu lao ®éng. Bëi vËy trong nÒn kinh tÕ lu«n tån t¹i l­îng lao ®éng d­ thõa d­íi nhiÒu h×nh thøc, t×nh tr¹ng thiÕu viÖc lµm lµ phæ biÕn. N¨m 2000 tØ lÖ thÊt nghiÖp cña thµnh thÞ lµ 6,42% cßn ë n«ng th«n tØ lÖ thêi gian lao ®éng ®­îc sö dông cña lùc l­îng lao ®éng trong ®ä tuæi lao ®éng lµ 76,58%. §©y lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch kh«ng chØ tr­íc m¾t mµ cßn cã nguy c¬ k×m h·m sù ph¸t triÓn KTXH vÒ l©u dµi. Do diÖn tÝch ®Êt canh t¸c ®Çu ng­êi thÊp, chuyÓn ®æi c¬ cÊu n«ng nghiÖp chËm, møc ®Çu t­ cho NN cßn h¹n chÕ cho nªn t×nh tr¹nh thiÕu viÖc lµm trÇm träng biÓu hiÖn cô thÓ lµ tØ lÖ thêi gian lao ®éng ®­îc sö dung cña lùc l­îng lao ®éng kh«ng cao, N¨m 2000 chØ ®¹t 74,19%.ThÊt nghiÖp ë tr×nh ®é §H trë lªn lµ cao nhÊt(4,7%) sau ®ã lµ chuyªn nghiÖp kÜ thuËt cãd b»ng(4,3%), ng­êi kh«ng cã tr×nh ®é(3,9%), tr×nh ®é THCN(3,6%) cuèi cïgn lµ cao ®¼ng(3,2%)-theo sè liÖu n¨m 1999. Bªn nh÷ng tån t¹i ®ã thÞ tr­êng lao ®éng còng cã nh÷ng biÕn chuyÓn tÝch cùc. ThÓ chÕ thÞ tr­êng lao ®éng ®· va ®ang hoµn thiÖn , hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ang ®­îc x©y dung t­¬ng ®èi ®ång bé. Ch­¬ng tr×nh lao ®éng viÖc lµm mçi n¨m gi¶i quyÕt trªn d­íi 1,6 triÖu ng­êi, kh«ng nh÷ng bï cho nh÷ng lao ®éng nghØ viÖc theo chÕ ®é mµ cßn gi¶i quyÕt viÖc lµm cho sè lao ®éng ®Õn tuæi, sè ng­êi hoµn thµnh nghÜa vô qu©n sù trë vÒ. Sè lao ®çng xuÊt khÈu hµng n¨m lµ 70.000 ng­êi ,®Õn n¨m 2005 cã kho¶ng 400.000 lao ®éng VN lµm viÖc ë n­íc ngoµi,®em l¹i nguån thu ngo¹i tÖ lín vÒ cho ®Êt n­íc. b.Gi¶i ph¸p vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn Tr­íc nh÷ng bÊt cËp cña thÞ tr­êng lao ®éng ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ngbiÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nªu trªn. Sö dông tæng hîp c¸c yÕu tè vµ c¸c c«ng cô t¸c ®éng vµo d©n sè nh»m lµm gi¶m tèc ®é gia t¨ng d©n sè vµ dÇn æn ®Þnh vÒ qui m«, c¬ cÊu d©n sè nh­ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh khoa häc ho¸ gi¸o dôc.®iÒu tiÕt di c­ Ph¸t triÓn con ng­êi, ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi .t¹o thu nhËp cho d©n c­ n«ng th«n,t¨ng sè c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng . Më réng c¸c ngµnh s¶n xuÊt qui m« nhá,lùa chän c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt phï hîp sö dông nhiÒu lao ®éng KiÓm so¸t yÕu tè gi¸ c¶ , tiÒn l­¬ng,ph©n phèi thu nhËp vµ c¸c h×nh thøc tiªu dïng G¾n kÕt gi¸o dôc ®µo t¹o víi viÖc lµm X©y dùng vµ hoµn thiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm thÊt nghiÖp Thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p tinh gi¶n biªn chÕ vµ gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d­ Ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng trªn c¬ së hµi hoµ lîi Ých cña ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng,h¹n chÕ kho¶ng c¸ch ph©n biÖt giµu nghÌo,thÊt nghiÖp vµ tõng b­íc ®¶m b¶o an sinh x· héi . 4.ThÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n(B§S) a.Thùc tr¹ng ph¸t triÓn MÆc dï vÒ mÆt ph¸p lý ®Êt ®ai thuéc quyÒn së h÷u cña nhµ n­íc nh­ng thÞ tr­êng B§S vÉn tù ph¸t h×nh thµnh,thËm chÝ ho¹t ®éng rÊt m¹nh,biÓu hiÖn ë nh÷ng c¬n sèt nhµ ®Êt nh÷ng n¨m 90 vµ n¨m 2001. N¨m 2003 luËt ®Êt ®ai cã hiÖu lùc lµm t¨ng ®ét biÕn c¸c giao dÞch cña thÞ tr­êng B§S Giai ®o¹n thø nhÊt cña thÞ tr­êng B§S VN lµ giai ®o¹n cÊp ®Êt chia l«,b¸n nhµ tËp thÓ cho c¸c ®èi t­îng lµ tËp thÓ,c¸ nh©n vµ c¸c ®ãi t­îng cã nhu cÇu tõ nh÷ng n¨m ®Çu ®æi míi ®Õn cuèi n¨m 2001.trong giai ®o¹n nµy hÇu hÕt muèn cã nhµ ®Ó ë ,c¸c gia ®×nh ph¶i tù x©y dung tuú theo n¨ng lùc tµi chÝnh cña m×nh. Giai ®o¹n thø hai b¾t ®Çu tõ khi cÝnh phñ më réng c¸c ­u ®·i cho viÖc ph¸t triÓn c¸c chung c­ cao tÇng,khu ®« thÞ míi vµ c¸c chung c­ cao cÊp .lóc nµy c¸c doanh nghiÖp trë thµnh chñ ®Çu t­ vµ dÇn tong b­íc trë thµnh doanh nghiÖp kinh doanh B§S.Nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp nµy ngoµi vèn cña m×nh th× phÇn lín lµ vèn huy ®éng trùc tiÕp tõ kh¸ch hµng mua nhµ .V× vËy sè vèn thùc tÕ cña hä bá ra ®Çu t­ kh«ng ®¸ng kÓ vµ hä cã thÓ cïng mét lóc thùc hiÖn nhiÒu dù ¸n x©y dùng c¸c toµ nhµ chung c­ cao tÇng, chung c­ cao cÊp ,nhµ v­ên .Tuynhiªn víi nh÷ng ­u ®·i vµ sù hÊp dÉn ban ®Çu cïng víi lîi nhuËn khæng lå vµ tèc ®é quay vßng vèn nhanh chung c­ cao tÇng vµ chung c­ chÊt l­îng cao ®· thu hót ®­îc hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lín.Tèc ®é ph¸t triÓn chãng mÆt cña nhµ chung c­ ®· hót vèn cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vµ c¸c ng©n hµng Thùc tr¹ng tû lÖ nî ®Çu t­ dù ¸n x©y dùng c¬ b¶n cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i rÊt lín trong khi vèn huy ®éng ®­îc phÇn lín lµ vèn ng¾n h¹ncho nªn c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i VN dÌ dÆt h¬n víi thÞ tr­êng B§S Thùc tr¹ng thÞ tr­êng B§S ®èi víi ®Êt qui ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp , khu chÕ xuÊt :mçi ®Þa ph­¬ng ®Òu qui ho¹ch diÖn tÝch ®Êt cña m×nh mét phÇn cho ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp tuy nhiªn do c¸ch thøc tiÕn hµnh cña nhiÒu ®Þa ph­¬ng kh¸c nhau nªn nhiÒu ®Þa ph­¬ng thµnh c«ng nhiÒu ®Þa ph­¬ng thÊt b¹i ®èi víi ®Êt qui ho¹ch x©y dùng nhµ ë khu chung c­ , khu th­¬ng m¹i,dÞch vô vµ vui ch¬i gi¶i trÝ ,chóng ta ch­a thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi .Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do: -Ch­a phæ biÕn réng r·i c¸c th«ng tin vÒ qui ho¹ch khu c«ng nghiÖp -Thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ , s¸ch nhiÔu gay tèn kÐm thêi gian tiÒn b¹c cho c¸c nhµ ®Çu t­. -ChÝnh s¸ch ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng kh«ng râ rµng, rµnh m¹ch vµ tån t¹i nhiÒu gian lËn tµi chÝnh trong kh©u gi¶i phãng mÆt b»ng cho ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp mang l¹i nhiÒu khã kh¨n chho c¸c nhµ ®Çu t­ khi trùc diÖn víi d©n trong qu¸ tr×nh triÓn khai dù ¸n -§¬n gi¸ ®Êt ,gi¸ ®Òn bï qu¸ cao kh«ng phï hîp v¬ Ý t×nh h×nh thùc tÕ giao dÞch cña tong ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ. -Chóng ta ch­a ®­a ra ®­îc hµnh lang ph¸p lý vµ c¬ chÕ hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ ch­a më c¸c héi nghÞ xóc tiÕn ®Çu t­ . -PhÇn nhiÒu chóng ta thùc hiÖn dù ¸n qua c¸c c«ng ty trong n­íc v­ãi néi lùc cña nÒn kinh tÕ víi nguån vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp ,vèn vay ng©n hµng vµ huy ®éng trong d©n,n­ng c¸c nguån vèn nµy gÇn nh­ kh«ng ®ñ hoÆc kh«ng thÓ c©n ®èi ®­îc cho nhu cÇu ph¸t triÓn B§S. b.Gi¶i ph¸p vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn Thùc tr¹ng ®ã ®ßi hái ph¶i cã biÖn ph¸p chØ ®¹o cña chÝnh phñ gãp phÇn æn ®Þnh l¹i thÞ tr­êng B§S. -ChÝnh phñ khÝch lÖ c¸c ng©n hµng tham gia vµo c¸c dù ¸n B§S -Kªu gäi vèn ®Çu t­ nick ngoµi vµo c¸c dù ¸n B§S -Rµ so¸t l¹i khung gi¸ ®Êtdcña tong khu vùc -C«ng khai qui ho¹ch tæng thÓ,phæ biÕn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn ®¹i chóng vÒ cho thuª,®Êu thÇu quyÒn sö dông ®Êt trong c¸c khu qui ho¹ch tæng thÓ -T¨ng ­u ®·i cho c¸c dù ¸n c¶i t¹o,x©y míi l¹i c¸c khu chung c­ cò -X©y dùng c¸ khu ®Þnh c­ tr­íc cho nh÷ng hé gia ®×nh bÞ gi¶i to¶ -Cho phÐp chuyÓn nh­îng c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®Ó tr¸nh thùc tr¹ng nhiÒu dù ¸n thùc hiÖn dang dë g©y l·ng phÝvµ sö dông kh«ng hiÖu qu¶ nguån vèn chung cña toµn x· héi 5.ThÞ tr­êng khoa häc