Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại 1 - Chương 1: Tổng quan về quản trị ngân hàng thương mại

QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1 BỘ MÔN NGÂN HÀNG CHỨNG KHOÁN KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Nội dung môn học Chương 1: Tổng quan về quản trị NHTM Chương 2: Quản trị tài sản, nợ và khả năng thanh khoản Chương 3: Quản trị nguồn vốn của NHTM Chương 4: Quản trị hoạt động cho vay của NHTM Chương 5: Quản trị dịch vụ thanh toán của NHTM Tài liệu tham khảo 1. PGS. TS Nguyễn Thị Phương Liên (2011), “Quản trị tác nghiệp ngân hàng thương mại”, NXB Thống Kê 2. PGS.TS Phan Thị Thu Hà (2009), “Quản trị Ngân hàng thương mại”, NXB Giao thông vận tải 3. Peter S. Rose (2002), “Commercial Bank Management”, McGraw-Hill Publisher. 4. Joseph F. and Sinkley Jr (2002), “Commercial Bank Financial Management”, Prentice Hall, US 5. Luật NHNN Việt Nam, Luật các TCTD 2010 Tài liệu tham khảo 6. Thông tư 02/2013/TT-NHNN ngày 21/02/2013 Quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng rủi ro trong việc xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. 7. Thông tư 09/2014/TT-NHNN ngày 18/03/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 02. 8. Thông tư 36/2014/TT-NHNN ngày 20/11/2014 Quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. 9. Thông tư 06/2016/TT-NHNN ngày 27/05/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 36. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Chương 1: Tổng quan về quản trị NHTM 1.1. NHTM trong nền kinh tế thị trường 1.1.1. Khái niệm NHTM 1.1.2. Phân loại NHTM 1.1.3. Mô hình tổ chức của một NHTM điển hình 1.2. Dịch vụ ngân hàng và những xu hướng ảnh hưởng tới dịch vụ ngân hàng 1.2.1. Khái niệm dịch vụ ngân hàng Chương 1: Tổng quan về quản trị NHTM 1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng 1.2.3. Các dịch vụ chính của NHTM 1.2.4. Các xu hướng ảnh hưởng tới dịch vụ ngân hàng 1.3. Quản trị NHTM 1.3.1. Khái niệm và chức năng của quản trị NHTM 1.3.2. Nội dung quản trị NHTM 1.1. NHTM trong nền kinh tế thị trường Khái niệm NHTM - Điều 20, Luật các TCTD: NHTM là một loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động của ngân hàng và các hoạt động có liên quan khác - Luật NHNN: Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ, và dịch vụ ngân hàng với nội dung là nhận tiền gửi và sử dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán Vai trò của NHTM NHTM là cầu nối giúp phát triền KT đối ngoại giữa các quốc gia NHTM là người thục hiện các chính sách kinh tế của CP, góp phần điều tiết sự tăng trưởng kinh tế và theo đuổi các mục tiêu XH NHTM là người bảo lãnh, cam kết trả nợ cho KH khi KH mất khả năng thanh toán NHTM là trung gian thanh toán NHTM giữ vai trò đại lý NHTM là trung gian tài chính Vai trò của NHTM Phân loại NHTM • NHTM công • NHTM tưTính sở hữu • NHTM bản xứ • NHTM nước ngoàiQuốc tịch • NHTM toàn quốc • NHTM địa phương Cơ quan cấp giấy phép • NHTM duy nhất • NHTM mạng lưới Số lượng chi nhánh • NHTM chuyên doanh • NHTM đa năng Tính chuyên môn hóa hoạt động • NHTM bán buôn • NHTM bán lẻ Chiến lược kinh doanh • NHTM hội sở • NHTM chi nhánh Quan hệ tổ chức Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam NHTM nhà nước NHTM cổ phần NH liên doanh NH 100% vốn nước ngoài Chi nhánh NHNN ở Việt Nam Mô hình tổ chức của NHTM Trụ sở chính (Head Office) S ở g iao d ịch C h i n h án h cấp 1 V ăn p h ò n g đ ại d iện Đ ơ n v ị sự n g h iệp C ô n g ty trự c th u ộ c P h ò n g g iao d ịch Q u ỹ tiết k iệm C h i n h án h cấp 2 C h i n h án h p h ụ th u ộ c Cơ cấu tổ chức bộ máy điều hành trụ sở chính Hội đồng quản trị BAN GIÁM ĐỐC Bộ máy giúp việc: Ủy ban quản lý rủi ro, Ban kiểm soát, kiểm toán nội bộ Bộ máy giúp việc: Hội đồng quản lý tài sản, Hội đồng tín dụng trung ương K h ố i v ăn p h ò n g K h ố i k iểm so át K h ố i tổ ch ứ c cán b ộ đ ào tạo K h ố i k in h d o an h đ ố i n g o ại K h ố i k ế h o ạch th ị trư ờ n g K h ố i k in h d o an h đ ố i n ộ i K h ố i k ế to án tài ch ín h 1.2. Dịch vụ ngân hàng và những xu hướng ảnh hưởng đến dịch vụ ngân hàng Khái niệm - Theo nghĩa rộng (WTO): Dịch vụ NH bao gồm toàn bộ các hoạt động tiền tệ, tín dụng, thanh toán, ngoại hối của NH - Theo nghĩa hẹp: Dịch vụ NH chỉ bao gồm những hoạt động không thuộc phạm vi kinh doanh tiền tệ và các nghiệp vụ NH theo chức năng trung gian tài chính (huy động tiền gửi, cho vay) Phân loại dịch vụ NH Dựa vào bảng cân đối kế toán DV nội bảng DV ngoại bảng Phân loại dịch vụ NH Dựa vào đối tượng khách hàng DV khách hàng cá nhân DV khách hàng doanh nghiệp Phân loại DV ngân hàng Dựa vào tính chất thu nhập DV tín dụng DV phi tín dụng Phân loại DV ngân hàng Các cách phân loại khác DV ngân hàng bán buôn Dịch vụ ngân hàng bán lẻ Dịch vụ ngân hàng truyền thống Dịch vụ ngân hàng hiện đại Các dịch vụ chính của NHTM Cung cấp dịch vụ ủy thác Tài trợ các hoạt động của chính phủ Nhận tiền gửi – dịch vụ thanh toán Chiết khấu thương phiếu và cho vay thương mại Bảo quản vật có giá Trao đổi ngoại tệ Các dịch vụ truyền thống Các dịch vụ chính của NHTM Các dịch vụ tương hỗ và trợ cấp DỊch vụ môi giới chứng đầu tư chứng khoán – Các dịch vụ đầu tư và NH bán buôn Cho thuê tài chính Tư vấn tài chính- Quản lý tiền – Cung cấp các kế hoạch hưu trí Bán các dịch vụ bảo hiểm Cho vay tiêu dùng- Cho vay tài trợ dự án Các dịch vụ mới phát triền gần đây Dịch vụ NH và những xu hướng ảnh hưởng đến dịch vụ NH Danh mục dịch vụ tăng mạnh Sự gia tăng cạnh tranh Sự gia tăng chi phí vốn Rủi ro vỡ nợ ngân hàng Quá trình toàn cầu hóa ngân hàng QLNH và xu hương phi QLNH đối với ngành NH Sự gia tăng nguồn vốn nhạy cảm với lãi suất Sự mở rộng về mặt địa lý 1.3. Quản trị tác nghiệp NHTM Chủ thể quản trị: HĐQT, Ban giám đốc, nhà quản trị các cấp Đối tượng chịu quản trị: quá trình hoạch định tổ chức triển khai các dịc h vụ NHTM Đạt các mục tiêu đề ra theo luật định quốc gia và thông lệ quốc tế Tác động liên tục Khái niệm quản trị NHTM Chức năng quản trị NHTM 1. Hoạch định chính sách, chiến lược kinh doanh 2. Tổ chức thực hiện kế hoạch, chính sách kinh doanh 3. Kiểm tra, giám sát và quản trị rủi ro Nguyên tắc quản trị Tuân thủ pháp luật, thông lệ KD Tập trung, dân chủ Xuất phát từ KH Tiết kiệm, hiệu quả trong QL Phương pháp quản trị NHTM  Phương pháp hành chính  Phương pháp giáo dục  Phương pháp kinh tế  Phương pháp cạnh tranh  Phương pháp marketing Nội dung quản trị tác nghiệp NHTM  Quản trị vốn chủ sở hữu  Quản trị nợ  Quản trị tài sản  Quản trị khả năng thanh khoản  Quản trị các hoạt động ngoại bảng Nội dung quản trị tác nghiệp NHTM • Khái niệm • Mục tiêu quản trị • Các biện pháp quản trị vốn chủ sở hữu Quản trị vốn chủ sở hữu • Thành phần nợ của NHTM • Mục tiêu quản trị nợ của NHTM • Nội dung quản trị nợ của NHTM Quản trị nợ • Thành phần tài sản của NHTM • Mục tiêu quản trị tài sản của NHTM • Nội dung quản trị tài sản của NHTM Quản trị tài sản Nội dung quản trị tác nghiệp NHTM • Cung, cầu thanh khoản, khe hở thanh khoản • Các chiến lược quản trị thanh khoản • Ước lượng nhu cầu thanh khoản Quản trị khả năng thanh khoản • Khái niệm, đặc điểm các hoạt động ngoại bảng của NHTM • Nội dung quản trị các hoạt động ngoại bảng Quản trị các hoạt động ngoại bảng