Đánh giá dấu chân sinh thái (Ecological Footprint) của sinh viên tiểu học trường Đại học Quảng Nam

Bài báo đánh giá về chỉ số dấu chân sinh thái (DCST) của sinh viên sư phạm

ngành Tiểu học trường Đại học Quảng Nam. Kết quả cho thấy phần lớn sinh viên chưa có

lối sống bền vững thể hiện qua dấu chân sinh thái đạt 2.31 gha cao hơn DCST trung bình

của nước ta là 0.69 gha/người và thấp hơn toàn cầu là 0.39 gha/người. Sau khi thực hiện

một số hoạt động trải nghiệm giáo dục môi trường thì DCST sinh viên giảm còn 1.99 gha.

Từ đó, cần tiến hành nhiều hoạt động giáo dục môi trường thường xuyên và đa dạng hơn để

giảm thiểu DCST trong sinh viên

9 trang | Chia sẻ: Thục Anh | Lượt xem: 827 | Lượt tải: 0

Nội dung tài liệu Đánh giá dấu chân sinh thái (Ecological Footprint) của sinh viên tiểu học trường Đại học Quảng Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

29 ĐÁNHGIÁDẤUCHÂNSINHTHÁI (ECOLOGICALFOOTPRINT)CỦASINHVIÊN TIỂUHỌCTRƯỜNGĐẠIHỌCQUẢNGNAM TriệuThyHòa1,TrươngVănThành2 Tómtắt:Bàibáođánhgiávềchỉsốdấuchânsinhthái(DCST)củasinhviênsưphạm ngànhTiểuhọctrườngĐạihọcQuảngNam.Kếtquảchothấyphầnlớnsinhviênchưacó lốisốngbềnvữngthểhiệnquadấuchânsinhtháiđạt2.31ghacaohơnDCSTtrungbình củanướctalà0.69gha/ngườivàthấphơntoàncầulà0.39gha/người.Saukhithựchiện mộtsốhoạtđộngtrảinghiệmgiáodụcmôitrườngthìDCSTsinhviêngiảmcòn1.99gha. Từđó,cầntiếnhànhnhiềuhoạtđộnggiáodụcmôitrườngthườngxuyênvàđadạnghơnđể giảmthiểuDCSTtrongsinhviên Từkhóa:dấuchânsinhthái,sứctảisinhhọc 1.Mởđầu Conngườisốngdựavàotàinguyênthiênnhiên.Nhữngtàinguyênnàydướinhiều dạngnhưkhoángsản,đất,nướcvànănglượngcungcấpnguyênliệucơbảnchomọihoạt độngcủachúngtatrênhànhtinh.Khôngcósựtiêuthụtàinguyênthiênnhiênthìnềnkinhtế, xãhộicũngnhưconngườikhôngthểtồntại.Tựnhiêncungcấpchoconngườitấtcảnhững tàinguyêncầnthiếtchosựsống,từnănglượngchonhiệt,điệnvàdichuyển,gỗchogiấyvà bànghế,bôngchoquầnáo,vậtliệuxâydựngchophốxávànhàcửa,thứcănvànướcuống chochếđộănkhỏemạnh.Nhưngconngườilạicónhữngtácđộngxấuđếntựnhiêngâyra nhiềubiếnđổinhưônhiễmmôitrường,hiệuứngnhàkính[2] Hiệnnay,môitrườngtựnhiênđangbịsuythoáinghiêmtrọngvàmốiliênquancủa nókhôngchỉlàvấnđềđốivớixãhộimàcònliênquantrựctiếpđếnvớimỗicánhân.Theo kếtquảnghiêncứuvềLốisốngsinhtháicủasinhviênViệtNamchothấyphầnlớnsinhviên cònchưahiểusâusắcvềmốiliênquangiữalốisốngbảnthânvớicácvấnđềmôitrườngvà biếnđổikhíhậu.Chỉcómộttỷlệnhỏcácbạnsinhviêncónhậnthứcvềviệcápdụnghành độngxanhvàolốisốnghằngngày.[3] MọihoạtđộngcủaconngườitrênTráiđấtđềutiêutốntàinguyênthiênnhiêntheo nhiềucáchkhácnhau,từtrựctiếpquaănuốnghaygiántiếpquaviệcsửdụngnănglượng, muasắmvậtdụng.KhôngaicóthểsốngtrêntráiĐấtmàkhôngđểlạitácđộngnàođến hànhtinh.Chấtlượngcuộcsốngcủaconngườiphụthuộcvàokhảnăngcủahệsinhthái cungứngtàinguyên,vàosứckhỏehệsinhtháivàviệcconngườiđangkhaithácquámức tàinguyên.Nhưngchúngtacònítsửdụngnhữngthướcđođịnhlượngđểchứngminhmức độảnhhưởngcủacánhânđếnhệsinhthái. Gầnđây,trênthếgiớiđãnghiêncứuthíđiểmsửdụngnhiềucáchtiếpcậnkhácnhau đểđođạcviệcsửdụngtàinguyên,tínhtoánmứcđộảnhhưởngcủamỗiquốcgiađếntrái đất.Mộttrongnhữngphươngphápđượcđưarađểđịnhlượngảnhhưởngconngườiđến 1.ThS,KhoaKHTN&KT,TrườngĐạihọcQuảngNam 2.ThS,PhòngQLKH&ĐN,TrườngĐạihọcQuảngNam 30 ĐÁNHGIÁDẤUCHÂNSINHTHÁI... môitrườnglàdấuchânsinhthái.Đâylàphươngphápđánhgiávàđịnhhướngnhucầucủa conngười,điềunàygiúptaxácđịnhđượcđiểmngưỡngnhucầu–mứcnhucầuconngười đượcthỏamãnmàkhônglàmảnhhưởngđếnhệsinhthái.Phươngphápdấuchânsinhthái đượcsửdụngnhưmộtcôngcụđểsosánhnhucầucủaconngườivớisứctảisinhhọc–khả năngtáitạotàinguyênvàhấpthuchấtthảicủaTráiđất,bằngcáchchuyểnđổicácdiệntích cókhảnăngcungcấpnăngsuấtsinhhọcsangđơnvịchuẩnhectatoàncầu. Hiệnnay,mộtbộphậnsinhviên(SV)nóichungvàởtrườngĐạihọcQuảngNamnói riêngvẫncóhànhvikhôngtốtchomôitrườngnhưvứtrácbừabãi,chưaphânloạirácvàtiết kiệmnănglượng[5]Vìvậy,việctínhtoándấuchânsinhtháiđểcácbạnsinhviênnhìnlại mứcđộảnhhưởngcủachínhmìnhđếnmôitrường,làgiảiphápquantrọngđểhạnchếdấu chânsinhthái(DCST)củabảnthânlênTráiĐất. 2.Nộidung 2.1Tổngquanvềdấuchânsinhthái Mỗingườiđềucómộtdấuchânsinhtháikhácnhau.Dấuchânsinhtháilàmộtthước đonhucầuvềdiệntíchđấtvànướccókhảnăngchonăngsuấtsinhhọccầnthiếtđểcung cấpchocácnhucầutrongcuộcsốngcủaconngười(thựcphẩm,gỗ,nănglượng,bềmặtxây dựngcơsởhạtầng,diệntíchhấpthụCO 2 ,khảnăngchứađựngvàđồnghóachấtthải).Con sốnàyđượctínhbằngđơnvịhéc-tatoàncầu(globalhectare).[8]Conngườihiệnnayđều đangsửdụngquálượngtàinguyênthiênnhiênmàTráiĐấtcóthểcungcấpcũngnhưtáitạo. Côngtrìnhkhoahọcđầutiênnghiêncứuvàcôngbốvềdấuchânsinhtháivàonăm 1992củanhàkhoahọcWilliamReesthuộctrườngĐạihọcBritishColumbia:“Dấuchân sinhtháivàsứcchịutảimôitrườngbịchiếmdụng:Nhữngvấnđềphátsinhsauquátrình kinhtếhóađôthị”. Sauđó,MathisWackernagelđãtiếptụcnghiêncứuvàpháttriểnthêm vềkháiniệmdấuchânsinhtháivàphươngphápluậntínhtoán.Thôngquacácnghiêncứu, tácgiảđãđềxuấtcôngcụ,cáchtínhtoándấuchânsinhtháivàcoiđâylàmộtcôngcụ,một phépsosánhnhucầucủaconngười;khảnăngcủasinhquyểnđểtáitạonguồnlựcvàcung cấpdịchvụchođờisốngcủaconngười.[6] TổngDCSTcủanhânloạitrêntoànthếgiớinăm2000là2.57gha/người,năm2010là 2.87gha,năm2014là2.84ghatrongkhiđósứcchịutảisinhhọccủathếgiớitươngđương với1.8ghađầungười.Ởcấpđộtoàncầu,mộtnửadấuchânsinhtháitoàncầulàdosựđóng gópcủa10quốcgiahàngđầu,trongđóhaiquốcgiađónggópnhiềunhấtlàMỹvàTrung Quốc,chiếmtỷlệsửdụngtươngứnglà21%và24%sứcchịutảisinhhọccủaTráiđất.Ở cấpđộkhuvực,khuvựcBắcMỹcómứcthâmhụtsinhtháicaonhất(3,05ghabìnhquân đầungười),tiếptheolàChâuÂu(1,48ghabìnhquânđầungười)vàchâuÁ(0,79ghabình quânđầungười).ChâuĐạiDươngcódấuchânsinhtháicaohơn(7,02ghabìnhquânđầu người).Theochươngtrìnhmôitrườngliênhợpquốcnăm2015đãchỉrõdấuchânsinhthái hiệnnaygấp1.5lầnkhảnăngcủatráiđất.Trong35nămtới,nếudânsốtoàncầukhông ngừngtăngvànếunhucầutiêudùng,hìnhthứcsảnxuấtduytrìnhưhiệnnay,chúngtacần 3tráiđấtđểđảmbảonhucầusốngcủaconngười.[4] TheoLivingPlanetReport,dấuchânsinhtháicủaViệtNamnăm2003là0.91gha/ 31 TRIỆUTHYHÒA,TRƯƠNGVĂNTHÀNH người,năm2011là1.4gha/ngườivà1.62gha/ngườinăm2015.Xuhướngnàychắcchắn sẽtiếptụctănglênnếukhôngcónhữnggiảiphápthíchhợp.[2] Dấuchânsinhtháiđãđượcứngdụngchonhiềumụcđíchkhácnhautạicácquốcgia cũngnhưtổchứcquốctế.Hiệnnay,mộtsốquốcgiađangnghiêncứutiềmnăngápdụng dấuchânsinhtháitrongquyhoạch,chiếnlượchoặcphụcvụchocôngtácquảnlý.Liên minhChâuÂucũngđãbắtđầunghiêncứutiềmnăngápdụngcôngcụdấuchânsinhthái trongviệctheodõi,giámsátảnhhưởngmôitrườngtừquátrìnhsửdụngtàinguyênthiên nhiên,trongđótậptrungvàophântíchtiềmnăngápdụngcôngcụnàyvàcáccôngcụđánh giákháccóliênquankhisửdụngđánhgiátrongchiếnlượcvềsửdụngbềnvữngtàinguyên thiênnhiên. Kếtquảứngdụngdấuchânsinhtháichobiếtnhữngmốiquanhệtươnghỗgiữasử dụngtàinguyên,tăngtrưởngkinhtế,dânsố.Việcứngdụngcôngcụdấuchânsinhtháicho thấykhảnăngứngdụnghiệuquảdấuchânsinhtháilàcơsởđểhoạchđịnhchínhsách,quy hoạchvềquảnlýtàinguyênvàbảovệmôitrườngcũngnhưlàmộtcôngcụtruyềnthông, giáodụcvànângcaonhậnthứcvềbảovệtàinguyênvàmôitrường.[4]. Trênphạmviquymôquốcgiavàkhuvực,MạnglướiDấuchânToàncầu(GFN)đã đềxuất5thànhphầnđểtínhtoánDCSTbaogồm:trồngtrọtvàchănnuôi,lâmnghiệp,thủy sản,xâydựngvàphátthảicarbon.PhươngpháptínhDCSTgồm:Bước1:Thuthậpdữliệu, cácsốliệuvềnăngsuấttrungbìnhcáclĩnhvựcsửdụngtàinguyênvàhệsốphátthảicácbon trungbình;Bước2:TínhtoánDấuchânsinhthái(EF)theocôngthứcsau: EF=P/Y N xEQF Trongđó:EF(gha):dấuchânsinhthái,tổngEFcáclĩnhvực. P(tấn):tổngsảnlượng,tổngphátthảicủatỉnh,tínhtheotừnglĩnhvực. Y N (tấn/ha):năngsuấttrungbìnhcảnước,tínhtheotừnglĩnhvực. EQF:Hệsốquyđổidiệntíchtừhasanggha. Đốivớimỗicánhân,phương pháptínhDCSTchỉmangtínhchất ướclượngtươngđốiđểmỗicánhân nhậnthấymứcđộtácđộngcủamình đếntráiđất.TổchứcGlobalAction Planđãxâydựngphiếuđiềutrađể khảo sát chỉ sốdấuchân sinh thái trong chương trình Sống Xanh tại Việt Nam. Phương pháp tính dấu chân sinh thái dựa trên các yếu tố theohình2.1nhưsau: Vìvậy,bảngđovềdấuchân sinhtháicủacánhânđượcthiếtkếgồm6lĩnhvực,thểhiệnqua:nhàở,nănglượng,giao thông,thựcphẩm,tiêudùngnướcvàgiấy,rácthải. Hình2.1.Cácyếutốtínhdấuchânsinhthái 32 ĐÁNHGIÁDẤUCHÂNSINHTHÁI... 2.2Phươngphápnghiêncứu -Phươngphápsửdụngphiếuđiềutra:Đểlượnghóavàđánhgiásựtácđộngcủa mỗicánhânsinhviênđếnmôitrườngtráiđất,chúngtôinghiêncứuđánhgiádấuchânsinh tháithôngquaphiếuđiềutra.PhươngphápnàyđượckếthừatừtổchứcGlobalActionPlan trongchươngtrìnhSốngXanhtạiViệtNam.CỡmẫuđượcxácđịnhtheocôngthứcSlovin (1984):n=N/(1+Ne2) Trongđó:N:tổngthểmẫu n:sốmẫucầnnghiêncứu e:saisốchophép. Ápdụngcôngthứctrênvớie=1%,sốlượngmẫutrongnghiêncứuchúngtôichọn đượclàmtrònlà90phiếu.Đốitượngnghiêncứulàsinhviênthuộc3lớpDT17SGT01, DT17SGT02,DT17SGT03.Thôngtinđượcthuthậptrongsinhviênđượcthựchiệntrước vàsaukhitổchứccáchoạtđộngtrảinghiệm. -Phươngpháptrảinghiệm:Tổchứccáchoạtđộngtrảinghiệmchocácbạnsinhviên nhưtổchứctuyềnthôngvềgiảmthiểurácthảivàtiếtkiệmtàinguyên;Ủráchữucơthành phânbónhữucơ,trồngcâyvàdọndẹpvệsinhởvườntrường.Cáchoạtđộngtrêngiúpnâng caonhậnthức,thóiquentrongsinhviênvềbảovệmôitrường.Sinhviênbiếthànhđộngcụ thểđểbảovệmôitrườngvàtháiđộyêumếnmôitrườnghơn.Đặcbiệt,saunàycácbạnsinh viênsưphạmsẽlantỏaýthứcbảovệmôitrườngđếnhọcsinhtrongtươnglai. 2.3Kếtquảnghiêncứu 2.3.1ChỉsốdấuchânsinhtháicủasinhviênngànhTiểuhọctrườngĐạihọcQuảng Nam Đểxácđịnhmứcđộảnhhưởngcủasinhviênđếnmôitrường,chúngtôiđãtiếnhành điềutradấuchânsinhtháicủa90sinhviênthuộc03lớpTiểuhọc.Kếtquảthuđượcthểhiện quabảng2.1: Bảng2.1.BảngđodấuchânsinhtháicủasinhviênTiểuhọc Lớp N GiátrịDCST(gha) Chỉsốtrung bình 0–1.8 1.8–2.6 >2.6 DT17SGT01 30 2.33 5 16 9 DT17SGT02 30 2.41 4 14 12 DT17SGT03 30 2.19 2 19 9 Tổngcộng 90 2.31 11 49 30 ThôngquachỉsốDCSTcácbạnsinhviênthấyđượcmứcđộảnhhưởngbởicáchoạt độnghằngngàycủamìnhđếntráiđất.Quabảng2.1tathấy,chỉsốDCSTtrungbìnhsinh viêntiểuhọcđạt2.31gha/người.Điềunàythểhiệnmứcđộtácđộngcủasinhviênngành tiểuhọccaohơnsovớisứctảisinhhọcthếgiới(1.8gha)là0.51gha.Nhưvậy,cáchoạt 33 TRIỆUTHYHÒA,TRƯƠNGVĂNTHÀNH độnghằngngàycủacácbạnsinhviênvẫncònảnhhưởnglớnđếnmôitrườngtráiđất. SosánhDCSTcủasinhviênngànhtiểuhọcvớikếtquảDCSTnướctavàtrênthế giới,kếtquảđượctrìnhbàyởbảng2.2: Bảng2.2.DấuchânsinhtháicủasinhviênngànhTiểuhọcsovớiViệtNamvàtrênthếgiới STT Đốitượng Dấuchânsinhthái(gha) 1 SinhviênTiểuhọc 2.31 2 ViệtNam 1.62 3 Toàncầu 2.7 Quabảng2.2vàbiểuđồ2.1chothấy:dấuchânsinhtháicủasinhviênngànhTiểu họccaohơnDCSTngườidânViệtNamlà0.69gha/người.Tuynhiên,sovớiDCSTtoàn cầuthìDCSTsinhviênthấphơnlà0.39gha/người.Trong90SVđượcđiềutrathìcó30SV chiếm30%cóDCSTlớnhớnDCSTtoàncầuvà11SVchiếm12%cóDCSTnhỏhơnsức tảisinhhọccủathếgiới. Nhưvậy,DCSTcủasinhviêntiểuhọctrườngĐạihọcQuảngNam(2.31gha)cao hơnDCSTtrungbìnhcủanướcta(1.62gha)vàvẫncònthấpsovớiDCSTcủatoànthế giới(2.7gha).Vìvậy,cầnphảigiáodụcbảovệmôitrườngvàthúcđẩylốisốngsinhtháiđể giảmdấuchânsinhthái,giảmthiểutácđộngcủacácbạnsinhviênđếnmôitrườngtráiđất. Đánhgiádấuchânsinhtháitheotừnglĩnhvực,kếtquảthểhiệnquabảng2.3: Bảng2.3.Bảngđodấuchânsinhtháitheolĩnhvực Lớp GiátrịDCST Nhàở Nănglượng Giao thông Thựcphẩm Nước vàgiấy Rác DT17SGT01 4.95 64.58 26.04 58.35 8.12 70.50 DT17SGT02 4.89 54.49 41.20 62.19 6.69 71.51 DT17SGT03 4.29 35.89 34.81 61.22 7.14 76.08 Trungbình 4.71 51.65 34.01 60.58 7.31 72.69 34 ĐÁNHGIÁDẤUCHÂNSINHTHÁI... Thôngquabảng2.3vàbiểuđồ2.2,chothấydấuchânsinhtháicácbạnsinhviêntác độngvàocáclĩnhvựctheothứtựgiảmdầnnhưsau:rácthải,thựcphẩm,nănglượng,giao thông,nướcvàgiấy,nhàở.Đâycũnglàđiểnhìnhchosựtácđộngcủaconngườiđếnmôi trườngtheolĩnhvực.Trongcáclĩnhvựctrênthìrácthải,nănglượng,thựcphẩmlàlĩnhvực cóchỉsốdấuchânsinhtháicủasinhviêncaohơnđốivớilĩnhvựckhác.Vìvậy,khithiết kếcáchoạtđộnggiáodụcbảovệmôitrườngchosinhviênngànhtiểuhọctrườngĐạihọc QuảngNam,chúngtacầnlưuýưutiênchọncácchủđềsửdụngrácthảivànănglượng nhằmgiảmthiểudấuchânsinhtháicủabảnthânmìnhđếnhệsinhtháitráiđất. 2.3.2HoạtđộngtrảinghiệmcủasinhviênngànhTiểuhọctrườngĐạihọcQuảng Nam Saukhixácđịnhdấuchânsinhtháitheolĩnhvựcthìchúngtôichọnnộidungchủ yếulàrácthải,nănglượngđểtiếnhànhcáchoạtđộnggiáodụcbảovệmôitrường,còncác lĩnhvựckhácnhưnước,giaothông,giấysẽđượctiếnhànhlồngghépvàocáchoạtđộng chínhtrên.Trongrấtnhiềuphươngphápgiáodụcmôitrường,chúngtôichọnhoạtđộngtrải nghiệmđểtổchứcchosinhviên.Hoạtđộngtrảinghiệmlàhoạtđộnggiáodụcnhằmtạođiều kiệnchongườihọctiếpcậnthựctế,thểnghiệmcáccảmxúctíchcực,biếnkinhnghiệmcũ thànhkinhnghiệmmới,giúppháttriểnnănglựcthíchứngvớicuộcsống.Chúngtôiđãtổ chứcmộtsốhoạtđộngtrảinghiệmnhằmnângcaoýthứcbảovệmôitrườngthôngquahoạt độngtuyêntruyềngiáodụcvàủphânhữucơgiảmlượngrácthảiramôitrường. -Hoạtđộngtuyêntruyềnđểnâng caonhậnthứcvàgiáodụchànhvibảo vệmôitrườngchosinhviên.Nộidung củahoạtđộng trảinghiệmlàcácbuổi sinhhoạttrênlớp,vớisựthamgiacủa tấtcảcácbạnsinhviênthuộc03lớpvới các chủ đề tiết kiệm năng lượng điện nước, nói không với rác thải, tái chế rác,giảmthiểurácthảinhựa1lần,tiêu dùngthựcphẩmbềnvững.Thôngqua cácchủđềtrêncácbạnsinhviênhiểu rõhơnvềhànhviđúng,khôngđúngvới Hình2.2Tổchứctuyêntruyềnnângcaonhận thứcbảovệmôitrườngởcáclớp 35 TRIỆUTHYHÒA,TRƯƠNGVĂNTHÀNH môitrường.Nhậnthấyđượchoạtđộnghằngngàycủamìnhảnhhưởngđếntráiđấtvàtạo dấuchânsinhtháinhưthếnào.Từđó,cácbạnsinhviênđưarađượccácbiệnphápbảovệ môitrườngvàgiảmthiểudấuchânsinhtháicủabảnthânđếntráiđất. -Hoạtđộngtrảinghiệmủphânhữucơtừrácthảivàtrồngrausạchtạivườnthực nghiệmsinhhọc:Theothốngkêởnướcta,mỗingườidânthảiramôitrườngtrungbình khoảngtừ1đến1.6kgrácthải/1ngày,tươngđươngvớisốdân98triệungườithìmỗingày thảirahơn98–156.8triệukgrácthải.Nếukhôngthugom,xửlýkịpthờisẽgâyônhiễm môitrường,gâymùihôithốikhóchịu.Trướcthựctrạngtrên,ủphântừrácthảihữucơdễ phânhủylàmộtbiệnpháphữuhiệugiúpgiảmnguồnrácthảigâyônhiễmmôitrường,giảm đidấuchânsinhtháimộtcáchhiệuquả.TạitrườngĐạihọcQuảngNam,rácthảitạisân trườngrấtnhiều.PhầnlớnlượngrácnàyđượcđốtcháyvìcôngtyMôitrườngđôthịkhông thugomlượngrácnày.Vìvậy,chúngtôitổchứchoạtđộngtrảinghiệmmuốntậndụngrác thảiđểlàmphânbónvàtrồngrausạchtạivườnthựcnghiệmsinhhọcởtrường.Đểgópphần giảmthiểugâyônhiễmmôitrườngnhómVGreenvàcácbạnsinhviênngànhTiểuhọcđã tiếnhànhủphânhữucơtừrácthảilácâyxungquanhtrường. Saukhiủphânxong,cácbạnmangsảnphẩmphânhữucơtrồngrauvàhoatạivườn thựcnghiệmsinhhọc.Nhữnghoạtđộngnàykháhấpdẫnvàlôicuốnnhiềubạnsinhviên thamgiacùng. 2.3.3Đánhgiádấuchân sinhtháicủasinhviênngànhTiểuhọctrườngĐạihọc QuảngNam(sauhoạtđộngtrảinghiệm) Đểbiếtđượchiệuquảcủacácgiảiphápđượcđưara,chúngtôiđãkhảosátlạidấu chânsinhtháilầnhaicủasinhviênTiểuhọcsaukhitiếnhànhcáchoạtđộngtrảinghiệmgiáo Hình2.4.Quátrìnhủphânhữucơcủa cácbạnsinhviên Hình2.3.Cácbạnsinhviênthugom rácsântrườngvàủphânhữucơ 36 ĐÁNHGIÁDẤUCHÂNSINHTHÁI... dụcbảovệmôitrường.Kếtquảđiềutra90sinhviênđượctrìnhbàyởbảng2.4: Bảng2.4.Bảngđodấuchânsinhtháilần2củasinhviênTiểuhọc Lớp N GiátrịDCST(gha) Chỉsốtrungbình 0–1.8 1.8–2.6 >2.6 DT17SGT01 30 2.04 7 17 6 DT17SGT02 30 2.07 6 16 8 DT17SGT03 30 1.85 9 17 4 Tổngcộng 90 1.99 22 50 18 Quabảng2.4tathấy,chỉsốDCSTtrungbìnhcủakhoaTiểuhọcquakhảosátlần2là 1.99gha/người,thấphơnDCSTlầnđầu2,31gha/người.SosánhquahailầnkhảosátDCST giảm0.32gha/ngườinhưngvẫncòncaohơnsứctảisinhhọccủatráiđất(1.8gha/người). Nhưvậy,việctổchứccáchoạtđộngtruyềnthông,trảinghiệmgiáodụcmôitrườnglàmột trongnhữnggiảipháphữuhiệuđểbảovệmôitrường,giảmthiểuDCST,hạnchếtácđộng củasinhviênđếntráiđất. Sinhviênlàthếhệtươnglaicủađấtnước,nếusinhviênnhậnthứcvàhànhđộngđúng vấnđềmôitrườngsẽlantỏahànhđộnggiáodụcmôitrườngrấtlớn.Vìvậy,cầnphảitiến hànhnhiềubiệnphápgiáodụcmôitrườngthườngxuyênvàđadạnghơnnữađểgiảmthiểu DCSTcủacácbạnsinhviên. 3.Kếtluận -DấuchânsinhtháicủaSVngànhtiểuhọctrườngĐạihọcQuảngNamlà2.31gha, caohơnDCSTtrungbìnhcủanướcta(0.69gha/người)vàthấphơntoàncầu(0.39gha/ người). -SaukhitiếnhànhmộtsốhoạtđộngtrảinghiệmgiáodụcmôitrườngchỉsốDCST sinhviênngànhtiểuhọcđạt1.99gha/người,giảm0.34ghanhưngvẫncòncaohơnsức tảisinhhọccủatráiđất.Nhưvậy,cầnphảitiếnhànhnhiềuhoạtđộnggiáodụcmôitrường thườngxuyên,đadạngvàđịnhkỳđểgiảmthiểuDCSTcủacácbạnsinhviên. -KếtquảnghiêncứutrêngiúpchúngtađánhgiáđượcchỉsốDCSTcủaSVngành tiểuhọctrườngĐạihọcQuảngNam.Từđó,nghiêncứuđềxuấtcácphươngphápphùhợp đểxâydựngvàgiảmthiểuDCSTtrongsinhviên.Trongđó,truyềnthôngvàgiáodụctrải nghiệmvềmôitrườnglàgiảiphápcóhiệuquảnhất. -Ởmộtsốquốcgia,hoạtđộngtínhdấuchânsinhtháiđượcđưavàohệthốnggiáodục phổthôngđểcóthểtừviệcgiáodụclốisốngsinhtháichosinhviên,chuẩnbịhànhtrangcho họsaunàycókiếnthức,kỹnănglồngghépgiáodụclốisốngsinhtháichocácthếhệhọc sinhphổthông.Vìvậy,việctínhtoánvàgiảmthiểuDCSTkhôngnhữnggiúpsinhviênSư phạmngànhTiểuhọccólốisốngbềnvững,giảmcáctácđộngtiêucựcđếnmôitrườngmà còntrangbịchohọkiếnthức,kỹnăngchuẩnbịhànhtrangsaunàyđểlồngghépgiảngdạy chocácthếhệhọcsinh.Chínhđiềunàysẽgópphầnlantỏaphongtràobảovệmôitrường trongcộngđồngngàycànglanrộng. 37 TRIỆUTHYHÒA,TRƯƠNGVĂNTHÀNH TÀILIỆUTHAMKHẢO [1].LêThịHường(2014),Dấuchânsinhtháicủaloàingườitiếptụctăng, vn/vn/truyenthong/tapchimt/mtvpt/. [2].Trungtâmnghiêncứusángkiếnvềcộngđồngvàmôitrường(2016),Lốisốngsinh thái- Tàiliệuhướngdẫndànhchotậphuấnviên. [3].Trungtâmnghiêncứusángkiếnvềcộngđồngvàmôitrường(2015),Lốisốngsinhthái củasinhviênViệtNamtạicácthànhphốlớn [4]. NguyễnĐứcHưng,NguyễnPhạmHà(2014),Dấuchânsinhtháitrongpháttriển bềnvữngvàkhảnăngápdụngtạiViệtNam,TạpchíMôitrường,sốChuyênđềKhoa họcCôngnghệ,Tổngcụcmôitrường. [5].TriệuThyHòa(2018),LốisốngsinhtháicủasinhviênsưphạmtrườngĐạihọcQuảng Nam,HộinghịSinhhọctoànquốc. [6]NguyễnTrườngNgân(2018),MứcđộquátảicủadânsốViệtNam2018dựavàodấu chânsinhtháivàsứctảisinhhọc,https://diamoitruong.com. [7]. Ewing B., D. Moore, S. Goldnger, A. Oursler, A. Reed, and M. Wackernagel (2010),TheEcologicalFootprintAtlas2010,GlobalFootprintNetwork. [8]. WilliamRees,MathisWackeragel(2008),UrbanEcologicalFootprints:Whycities cannottobesustainable-andwhytheyareakeytosustainability,UrbanEcologyan InternationalPerspectiveontheInteractionbetweenHumansandNature,Springer, UnitedStates. Title:EVALUATIONOFECOLOGICALFOOTSBYSTUDENTSOF PRIMARYSCHOOLEDUCATIONATQUANGNAMUNIVERSITY TRIEUTHYHOA QuangNamUniversity TRUONGVANTHANH QuangNamUniversity Abstract:Thepaperassessestheecologicalfootprintindex(DCST)bystudentsof PrimarySchoolEducationatQuangNamUniversity.Theresultsshowthatthemajority ofstudentsstilldonothaveasustainablelifestyleshownbyecologicalfootprintsreaching 2.31ghawhichishigherthantheaverageDCSTofourcountry(0.51gha/person)and exceedingthebiologicalcapacityoftheworld.about0.39gha.Therefore,moreandmore regularenvironmentaleducationactivities shouldbeconducted tominimizeecological footprintamongstudents. Keywords:Ecologicalfoofrint,Biologycalcapacity.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

danh_gia_dau_chan_sinh_thai_ecological_footprint_cua_sinh_vi.pdf