Giáo trình Lập trình C căn bản

Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 1 M C L CỤ Ụ BÀI 1 : NGÔN NG L P TRÌNH & PH NG PHÁP L P TRÌNHỮ Ậ ƯƠ Ậ ...............................................8 1.1 M c tiêuụ .......................................................................................................................................8 1.2 Lý thuy tế .....................................................................................................................................8 1.2.1 Ngôn ng l p trình (Programming Language)ữ ậ .................................................................8 1.2.1.1 Thu t gi i (Algorithm)ậ ả .................................................................................................8 1.2.1.2 Ch ng trình (Program)ươ ..............................................................................................8 1.2.1.3 Ngôn ng l p trình (Programming language)ữ ậ ............................................................9 1.2.2 Các b c l p trìnhướ ậ ..............................................................................................................9 1.2.3 K thu t l p trìnhỹ ậ ậ ...............................................................................................................9 1.2.3.1 I-P-O Cycle (Input-Pprocess-Output Cycle) (Quy trình nh p-x lý-xu t)ậ ử ấ .............9 1.2.3.2 S d ng l u đ (Flowchart)ử ụ ư ồ ......................................................................................10 BÀI 2 : LÀM QUEN L P TRÌNH C QUA CÁC VÍ D Đ N GI NẬ Ụ Ơ Ả ...............................................14 2.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................14 2.2 N i dungộ ....................................................................................................................................14 2.2.1 Kh i đ ng và thoát BorlandCở ộ ..........................................................................................14 2.2.1.1 Kh i đ ngở ộ ....................................................................................................................14 2.2.1.2 Thoát .............................................................................................................................15 2.2.2 Các ví d đ n gi nụ ơ ả ............................................................................................................15 2.2.2.1 Ví d 1ụ ..........................................................................................................................15 2.2.2.2 Ví d 2ụ ..........................................................................................................................17 2.2.2.3 Ví d 3ụ ..........................................................................................................................18 2.2.2.4 Ví d 4ụ ..........................................................................................................................19 BÀI 3 : CÁC THÀNH PH N TRONG NGÔN NG CẦ Ữ ...................................................................21 3.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................21 3.2 N i dungộ ....................................................................................................................................21 3.2.1 T khóaừ ...............................................................................................................................21 3.2.2 Tên .......................................................................................................................................21 3.2.3 Ki u d li uể ữ ệ .......................................................................................................................22 3.2.4 Ghi chú .................................................................................................................................22 3.2.5 Khai báo bi nế .....................................................................................................................22 3.2.5.1 Tên bi nế .......................................................................................................................22 3.2.5.2 Khai báo bi nế ...............................................................................................................22 3.2.5.3 V a khai báo v a kh i gánừ ừ ở ........................................................................................23 3.2.5.4 Ph m vi c a bi nạ ủ ế ........................................................................................................23 Tr ng ườ TH GI I TIN H CẾ Ớ Ọ – 39 Nguy n S n Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 – Website:ễ ơ www.infoworldschool.com Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 2 BÀI 4 : NH P / XU T D LI UẬ Ấ Ữ Ệ ..................................................................................................25 4.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................25 4.2 N i dungộ ....................................................................................................................................25 4.2.1 Hàm printf ...........................................................................................................................25 4.2.2 Hàm scanf ............................................................................................................................28 4.3 Bài t pậ ........................................................................................................................................29 BÀI 5 : C U TRÚC R NHÁNH CÓ ĐI U KI NẤ Ẽ Ề Ệ .........................................................................31 5.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................31 5.2 N i dungộ ....................................................................................................................................31 5.2.1 L nh và kh i l nhệ ố ệ .............................................................................................................31 5.2.1.1 L nhệ ..............................................................................................................................31 5.2.1.2 Kh i l nhố ệ .....................................................................................................................31 5.2.2 L nh ifệ .................................................................................................................................31 5.2.2.1 D ng 1 (if thi u)ạ ế ..........................................................................................................31 5.2.2.2 D ng 2 (if đ )ạ ủ .............................................................................................................35 5.2.2.3 C u trúc else ifấ .............................................................................................................38 5.2.2.4 C u trúc if l ngấ ồ ...........................................................................................................42 5.2.3 L nh switchệ ........................................................................................................................47 5.2.3.1 C u trúc switch…case (switch thi u)ấ ế .......................................................................47 5.2.3.2 C u trúc switch…case…default (switch đ )ấ ủ ............................................................49 5.2.3.3 C u trúc switch l ngấ ồ ...................................................................................................52 5.3 Bài t pậ ........................................................................................................................................53 5.3.1 S d ng l nh ifử ụ ệ ..................................................................................................................53 5.3.2 S d ng l nh switchử ụ ệ ..........................................................................................................54 5.4 Bài t p làm thêmậ .......................................................................................................................55 BÀI 6 : C U TRÚC VÒNG L PẤ Ặ ...................................................................................................56 6.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................56 6.2 N i dungộ ....................................................................................................................................56 6.2.1 L nh forệ ..............................................................................................................................56 6.2.2 L nh breakệ .........................................................................................................................61 6.2.3 L nh continueệ .....................................................................................................................62 6.2.4 L nh whileệ ..........................................................................................................................62 6.2.5 L nh do…whileệ ..................................................................................................................64 6.2.6 Vòng l p l ng nhauặ ồ ...........................................................................................................66 6.2.7 So sánh s khác nhau c a các vòng l pự ủ ặ ..........................................................................67 6.3 Bài t pậ ........................................................................................................................................67 Tr ng ườ TH GI I TIN H CẾ Ớ Ọ – 39 Nguy n S n Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 – Website:ễ ơ www.infoworldschool.com Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 3 BÀI 7 : HÀM 70 7.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................70 7.2 N i dungộ ....................................................................................................................................70 7.2.1 Các ví d v hàmụ ề ...............................................................................................................70 7.2.2 Tham s d ng tham bi n và tham trố ạ ế ị .............................................................................73 7.2.3 S d ng bi n toàn c cử ụ ế ụ .....................................................................................................74 7.2.4 Dùng d n h ng #defineẫ ướ ..................................................................................................76 7.3 Bài t pậ ........................................................................................................................................77 BÀI 8 : M NG VÀ CHU IẢ Ỗ ............................................................................................................78 8.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................78 8.2 N i dungộ ....................................................................................................................................78 8.2.1 M ngả ...................................................................................................................................78 8.2.1.1 Cách khai báo m ngả ....................................................................................................78 8.2.1.2 Tham chi u đ n t ng ph n t m ngế ế ừ ầ ử ả ......................................................................78 8.2.1.3 Nh p d li u cho m ngậ ữ ệ ả .............................................................................................79 8.2.1.4 Đ c d li u t m ngọ ữ ệ ừ ả .................................................................................................79 8.2.1.5 S d ng bi n ki u khácử ụ ế ể ............................................................................................80 8.2.1.6 K thu t Sentinalỹ ậ ........................................................................................................80 8.2.1.7 Kh i t o m ngở ạ ả ............................................................................................................81 8.2.1.8 Kh i t o m ng không bao hàm kích th cở ạ ả ướ ............................................................82 8.2.1.9 M ng nhi u chi uả ề ề ......................................................................................................82 8.2.1.10 Tham chi u đ n t ng ph n t m ng 2 chi uế ế ừ ầ ử ả ề ......................................................83 8.2.1.11 Nh p d li u cho m ng 2 chi uậ ữ ệ ả ề .............................................................................83 8.2.1.12 Đ c d li u t m ng 2 chi uọ ữ ệ ừ ả ề .................................................................................83 8.2.1.13 S d ng bi n ki u khác trong m ng 2 chi uử ụ ế ể ả ề .......................................................85 8.2.1.14 Kh i t o m ng 2 chi uở ạ ả ề ............................................................................................85 8.2.1.15 Dùng m ng 1 chi u làm tham s cho hàmả ề ố .............................................................86 8.2.1.16 Dùng m ng 2 chi u làm tham s cho hàmả ề ố .............................................................88 8.2.2 Chu iỗ ...................................................................................................................................91 8.2.2.1 Cách khai báo chu iỗ ...................................................................................................91 8.2.2.2 Hàm nh p (gets), xu t (puts) chu iậ ấ ỗ ..........................................................................92 8.2.2.3 Kh i t o chu iở ạ ỗ ............................................................................................................93 8.2.2.4 M ng chu iả ỗ ..................................................................................................................93 8.3 Bài t pậ ........................................................................................................................................94 BÀI 9 : CON TRỎ 97 9.1 M c tiêuụ .....................................................................................................................................97 9.2 N i dungộ ....................................................................................................................................97 9.2.1 Con tr ?ỏ ..............................................................................................................................97 Tr ng ườ TH GI I TIN H CẾ Ớ Ọ – 39 Nguy n S n Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 – Website:ễ ơ www.infoworldschool.com Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 4 9.2.2 Khái báo bi n con trế ỏ .......................................................................................................97 9.2.3 Truy n đ a ch sang hàmề ị ỉ ..................................................................................................98 9.2.4 Con tr và m ngỏ ả ................................................................................................................99 9.2.5 Con tr tr đ n m ng trong hàmỏ ỏ ế ả ...................................................................................99 9.2.6 Con tr và chu iỏ ỗ ..............................................................................................................100 9.2.7 Kh i t o m ng con tr tr đ n chu iở ạ ả ỏ ỏ ế ỗ .........................................................................101 9.2.8 X lý con tr tr đ n chu iử ỏ ỏ ế ỗ ..........................................................................................103 9.2.9 Con tr tr đ n con trỏ ỏ ế ỏ .................................................................................................104 9.3 Bài t pậ ......................................................................................................................................105 BÀI 10 : CÁC KI U D LI U T T OỂ Ữ Ệ Ự Ạ .......................................................................................107 10.1 M c tiêuụ .................................................................................................................................107 10.2 N i dungộ ................................................................................................................................107 10.2.1 Structure ..........................................................................................................................107 10.2.1.1 Khai báo ki u structureể ..........................................................................................107 10.2.1.2 Cách khai báo bi n có ki u structureế ể ...................................................................107 10.2.1.3 Tham chi u các ph n t trong structureế ầ ử .............................................................107 10.2.1.4 Kh i t o structureở ạ ..................................................................................................109 10.2.1.5 Structure l ng nhauồ ................................................................................................110 10.2.1.6 Truy n structure sang hàmề ....................................................................................112 10.2.2 Enum ................................................................................................................................114 10.2.2.1 Đ nh nghĩa ki u enumị ể ............................................................................................114 10.2.2.2 Cách khai báo bi n có ki u enumế ể .........................................................................115 10.2.2.3 S d ng enum trong ch ng trìnhử ụ ươ .......................................................................115 10.3 Bài t pậ ....................................................................................................................................117 BÀI 11 : T P TINẬ 118 11.1 M c tiêuụ .................................................................................................................................118 11.2 N i dungộ ................................................................................................................................118 11.2.1 Ví d ghi, đ c s nguyênụ ọ ố ..............................................................................................118 11.2.2 Ghi, đ c m ngọ ả ................................................................................................................119 11.2.3 Ghi, đ c structureọ ..........................................................................................................120 11.2.4 Các mode khác đ m t p tinể ở ậ ......................................................................................122 11.2.5 M t s hàm thao tác trên file khácộ ố ..............................................................................122 11.3 Bài t pậ ....................................................................................................................................122 BÀI 12 : Đ QUYỆ 123 12.1 M c tiêuụ .................................................................................................................................123 12.2 N i dungộ ................................................................................................................................123 Tr ng ườ TH GI I TIN H CẾ Ớ Ọ – 39 Nguy n S n Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 – Website:ễ ơ www.infoworldschool.com Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 5 12.3 Bài t pậ ....................................................................................................................................126 BÀI 13 : TRÌNH SO N TH O C A BORLAND CẠ Ả Ủ ......................................................................127 13.1 M t p tin so n th o m iở ậ ạ ả ớ ..................................................................................................127 13.2 L u t p tinư ậ ............................................................................................................................127 13.2.1 N u là t p tin so n th o m i ch a l uế ậ ạ ả ớ ư ư .....................................................................127 13.2.2 N u là t p tin đã l u ít nh t 1 l n ho c đ c m b ng l nh Open:ế ậ ư ấ ầ ặ ượ ở ằ ệ ...................128 13.3 M t p tinở ậ .............................................................................................................................128 13.4 Các phím, t h p phím th ng dùngổ ợ ườ ................................................................................128 13.4.1 Các phím di chuy n con trể ỏ .........................................................................................128 13.4.2 Các phím thao tác trên kh iố ..........................................................................................129 13.4.3 Các thao tác xóa ..............................................................................................................129 13.4.4 Các thao tác copy, di chuy nể .........................................................................................129 13.4.5 Các thao tác khác ...........................................................................................................130 13.5 Ghi m t kh i ra đĩaộ ố ..............................................................................................................130 13.6 Chèn n i dung file t đĩa vào v trí con trộ ừ ị ỏ .......................................................................130 13.7 Tìm ki m văn b n trong n i dung so n th oế ả ộ ạ ả ..................................................................130 13.8 Tìm và thay th văn b n trong n i dung so n th oế ả ộ ạ ả ........................................................131 13.9 S a l i cú phápử ỗ .....................................................................................................................131 13.10 Ch y t ng b cạ ừ ướ .................................................................................................................132 13.10.1 M i l n 1 b cỗ ầ ướ ............................................................................................................132 13.10.2 Tái l p l i quá trình g r iậ ạ ỡ ố ........................................................................................132 13.10.3 Dùng c a s Watchử ố ......................................................................................................132 13.11 S d ng Help (Giúp đ )ử ụ ỡ ....................................................................................................132 BÀI 14 : CÁC H Đ MỆ Ế 134 14.1 Khái ni mệ ..............................................................................................................................134 14.2 Quy t cắ ...................................................................................................................................134 14.3 Chuy n đ i gi a các hể ổ ữ ệ ......................................................................................................135 14.3.1 Chuy n đ i gi a h 2 và h 10ể ổ ữ ệ ệ ...................................................................................135 14.3.2 Chuy n đ i gi a h 8 và h 10ể ổ ữ ệ ệ ...................................................................................136 14.3.3 Chuy n đ i gi a h 16 và h 10ể ổ ữ ệ ệ .................................................................................136 14.3.4 Chuy n đ i gi a h 2 và h 16ể ổ ữ ệ ệ ...................................................................................137 BÀI 15 : BI U TH C VÀ PHÉP TOÁNỂ Ứ ........................................................................................139 Tr ng ườ TH GI I TIN H CẾ Ớ Ọ – 39 Nguy n S n Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 – Website:ễ ơ www.infoworldschool.com Giáo trình L p trình C căn b nậ ả Trang 6 15.1 Bi u th cể ứ ...............................................................................................................................139 15.2 Phép toán ................................................................................................................................139 15.2.1 Phép toán s h cố ọ .........