Giáo trình Phân tích hoạt động kinh doanh - Nghề: Kế toán doanh nghiệp

Với tư cách là một khoa học độc lập, PTKD có đối tượng riêng:

“Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh là quá trình và kết quả của hoạt

động kinh doanh cùng với sự tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình và kết

quả đó, được biểu hiện thông qua các chỉ tiêu kinh tế”

Kết quả kinh doanh mà ta nghiên cứu có thể là kết quả của từng giai đoạn riêng

biệt như kết quả mua hàng, kết quả sản xuất, kết quả bán hàng. hay có thể là kết quả

tổng hợp của quá trình kinh doanh, kết quả tài chính.v.v6

Khi phân tích kết quả kinh doanh, người ta hướng vào kết quả thực hiện các định

hướng mục tiêu kế hoạch, phương án đặt ra.

Kết quả kinh doanh thông thường được biểu hiện dưới các chỉ tiêu kinh tế. Chỉ

tiêu là sự xác định về nội dung và phạm vi của các kết quả kinh doanh. Nội dung chủ

yếu của phân tích kết quả là phân tích các chỉ tiêu kết quả kinh doanh mà DN đã đạt

được trong kỳ, như doanh thu bán hàng, giá trị sản xuất, giá thành, lợi nhuận.Tuy

nhiên, khi phân tích các chỉ tiêu kết quả kinh doanh chúng ta phải luôn luôn đặt trong

mối quan hệ với các điều kiện (yếu tố) của quá trình kinh doanh như lao động, vật tư,

tiền vốn, diện tích đất đai.vv. Ngược lại, chỉ tiêu chất lượng phản ánh lên hiệu quả

kinh doanh hoặc hiệu suất sử dụng các yếu tố kinh doanh như giá thành, tỷ suất chi

phí, doanh lợi, năng suất lao động.vv.

Dựa vào mục đích phân tích mà chúng ta cần sử dụng các loại chỉ tiêu khác

nhau, cụ thể: Chỉ tiêu số tuyệt đối, chỉ tiêu số tương đối, chỉ tiêu bình quân. Chỉ tiêu

số tuyệt đối dùng để đánh giá quy mô kết quả kinh doanh hay điều kiện kinh doanh.

Chỉ tiêu số tương đối dùng trong phân tích các mối quan hệ giữa các bộ phận, các

quan hệ kết cấu, quan hệ tỷ lệ và xu hướng phát triển. Chỉ tiêu bình quân phản ánh

trình độ phổ biến của các hiện tượng.

Tuỳ mục đích, nội dung và đối tượng phân tích để có thể sử dụng các chỉ tiêu

hiện vật, giá trị, hay chỉ tiêu thời gian. Ngày nay, trong kinh tế thị trường các DN

thường dùng chỉ tiêu giá trị. Tuy nhiên, các DN sản xuất, DN chuyên kinh doanh một

hoặc một số mặt hàng có quy mô lớn vẫn sử dụng kết hợp chỉ tiêu hiện vật bên cạnh

chỉ tiêu giá trị. Trong phân tích cũng cần phân biệt chỉ tiêu và trị số chỉ tiêu. Chỉ tiêu

có nội dung kinh tế tương đối ổn định, còn trị số chỉ tiêu luôn luôn thay đổi theo thời

gian và địa điểm cụ thể.

Phân tích kinh doanh không chỉ dừng lại ở việc đánh giá kết quả kinh doanh

thông các chỉ tiêu kinh tế mà còn đi sâu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến kết

quả kinh doanh biểu hiện trên các chỉ tiêu đó. Một cách chung nhất, nhân tố là những

yếu tố bên trong của mỗi hiện tượng, quá trình.và mỗi biến động của nó tác động

trực tiếp hoặc gián tiếp ở một mức độ và xu hướng xác định đến các kết quả biểu hiện

các chỉ tiêu.

pdf82 trang | Chia sẻ: Thục Anh | Ngày: 23/05/2022 | Lượt xem: 280 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Giáo trình Phân tích hoạt động kinh doanh - Nghề: Kế toán doanh nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, nguyªn vËt liÖu chÝnh cßn gi¸ thµnh thùc tÕ cña 4 kho¶n môc l¹i t¨ng so víi dù kiÕn nh- tiÒn l-¬ng, nhiªn liÖu, b¶o hiÓm. §Æc biÖt lµ kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt, thùc tÕ ®· ph¸t sinh lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. NÕu h¹n chÕ ®-îc c¸c mÆt tiªu cùc nãi trªn, gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ cßn h¹ h¬n n÷a so víi nhiÖm vô ®Æt ra. 3. Phân tích các khoản mục chi phí 3.1 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nguyÖn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: ChØ tiªu ph©n tÝch: Trong tæng sè gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm còng nh- cña tõng lo¹i s¶n phÈm, kho¶n môc nguyªn vËt liÖu th-êng chiÕm tØ träng lín nhÊt. Do ®ã tiÕt kiÖm kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh sÏ lµ biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh- ta ®· biÕt, mçi lo¹i s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt tõ nh÷ng lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau, víi møc tiªu hao kh¸c nhau vµ gi¸ cña tõng lo¹i vËt liÖu còng kh¸c nhau, do ®ã ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ vËt liÖu trong gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm sau ®ã míi tæng hîp toµn bé kho¶n chi vËt liÖu trong gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm. Chi phÝ vËt liÖu trong gi¸ thµnh kÝ hiÖu lµ Cv cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc tæng qu¸t sau: CV = SL.mi.gi - F 55 Trong ®ã: SL lµ s¶n l-îng s¶n xuÊt cña 1 lo¹i s¶n phÈm mi lµ møc tiªu hao b×nh qu©n cña tõng lo¹i vËt liÖu gi lµ gi¸ b×nh qu©n cña tõng lo¹i vËt liÖu xuÊt dïng F lµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi (nÕu cã) Tõ c«ng thøc trªn ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ vËt liÖu ë kú kÕ ho¹ch nh- sau: CVk = SLk.mki.gki - Fk Nh-ng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh so s¸nh ®-îc ta ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ nµy trªn c¬ së ®· ®iÒu chØnh theo s¶n l-îng thùc tÕ – ký hiÖu lµ Cvk ® nh- sau: CVk ® = SL1.mki.gki - Fk ® Trong ®ã: Fk ® = x SL1 Cßn kho¶n chi thùc tÕ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: CV1 = SL1.m1i.g1i – F1 Tõ c¸c c«ng thøc trªn ta cã thÓ thÊy, ®Ó ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp th-êng sö dông 2 chØ tiªu: - ¶nh h-ëng cña l-îng tiªu hao vËt liÖu thay ®æi - ¶nh h-ëng cña gi¸ c¶ vËt liÖu thay ®æi. - ¶nh h-ëng cña gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi (nÕu cã) Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch ¸p dông ph-¬ng ph¸p so s¸nh theo m« h×nh sau ta x¸c ®Þnh ®-îc møc chªnh lÖch trong chi phÝ nguyªn vËt liÖu gi÷a thùc tÕ vµ kÕ ho¹ch nh- sau: Cv1 – C ® vk = Cv = SL1.m1i.g1i – F1 - SL1.mki.gki + Fk ® => Cv = SL1.m1i.g1i - SL1.mki.gki - (F1 - Fk ®) Tõ c«ng thøc trªn ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè nh- sau: - Do ¶nh h-ëng cña møc tiªu hao vËt liÖu: m = SL1.(m1i – mki).gki - Do ¶nh h-ëng cña gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng: g = SL1.m1i.(g1i – gki) - Do ¶nh h-ëng cña gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi: f = - (F1 - Fk ®) Trªn c¬ së tÝnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn kho¶n chi gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm nh- trªn, tæng hîp l¹i ta sÏ x¸c ®Þnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn kho¶n chi vËt liÖu trong gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm. Tr-êng hîp Fk SLk 56 doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng ta chØ nªn ph©n tÝch chØ tiªu nµy víi mét sè mÆt hµng chñ yÕu cña doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè lµ mét yªu cÇu cÇn thiÕt, song trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu, vÊn ®Ò quan träng h¬n lµ cÇn nhËn thøc ®-îc thùc chÊt ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Ó cã t¸c ®éng qu¶n lý cÇn thiÕt nh»m tiÕt kiÖm hîp lý chi phÝ vËt liÖu, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm: - Víi nh©n tè møc tiªu hao b×nh qu©n cña tõng lo¹i vËt liÖu, ¶nh h-ëng cña nh©n tè nµy ®Õn kho¶n chi vËt liÖu lµ tØ lÖ thuËn do ®ã møc tiªu hao t¨ng, chi phÝ vËt liÖu còng t¨ng. ViÖc t¨ng møc tiªu hao cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n nh- do thay ®æi thiÕt kÕ mÉu, hoÆc do c«ng t¸c qu¶n lý sö dông. - §èi víi nh©n tè gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng, ®©y lµ 1 nh©n tè phøc t¹p vµ chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nh- gi¸ mua vËt liÖu, chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ thu mua, chi phÝ b¶o qu¶n, chi phÝ xÕp dì, chi phÝ thuª kho b·i, do ®ã ph¶i cã tµi liÖu h¹ch to¸n chi tiÕt míi cã thÓ rót ra kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ t¸c ®éng cña nh©n tè nµy. - §èi víi nh©n tè gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi: ¶nh h-ëng cña nh©n tè nµy ng-îc chiÒu víi chi phÝ vËt liÖu trong gi¸ thµnh nghÜa lµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi t¨ng th× chi phÝ vËt liÖu trong gi¸ thµnh gi¶m vµ ng-îc l¹i. Dõng ë ®©y vÉn ch-a cã kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ viÖc tiÕt kiÖm hay kh«ng trong c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c c«ng t¸c nµy ta ph¶i dùa vµo chØ tiªu tØ lÖ thu håi, x¸c ®Þnh dùa vµo mèi t-¬ng quan gi÷a gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi víi gi¸ trÞ phÕ liÖu th¶i lo¹i (dù tÝnh theo møc gi¸ hîp lý), nÕu tØ lÖ t¨ng nghÜa lµ doanh nghiÖp lµm tèt c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu vµ ng-îc l¹i. VÝ dô: Gi¶ ®Þnh t¹i doanh nghiÖp X ta cã tµi liÖu sau: - S¶n l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt theo dù kiÕn 400sp, thùc tÕ s¶n xuÊt ®-îc 420sp - Gi¸ trÞ phÕ liÖu th¶i lo¹i dù kiÕn 12.600n®, thùc tÕ ®-îc ®¸nh gi¸ lµ 16.000n® - Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi dù kiÕn 7560n®, thùc tÕ thu ®-îc 6400n®. - T×nh h×nh xuÊt dïng vµ sö dông lo¹i vËt liÖu cho s¶n xuÊt nh- sau: Tªn c¸c lo¹i vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt Møc tiªu hao b×nh qu©n ®Ó s¶n xuÊt 1sp (kg) Gi¸ b×nh qu©n cña 1 ®¬n vÞ vËt liÖu xuÊt dïng (1000®) KÕ ho¹ch Thùc tÕ KÕ ho¹ch Thùc tÕ A 10 9.5 100 120 B 4 3.5 20 18 C 6 6 50 45 57 3.2 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: §¸nh gi¸ chung t×nh h×nh thùc hiÖn quü l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt: Quü l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt th-êng bao gåm quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng thêi gian vµ quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng s¶n phÈm. Tr-íc khi nghiªn cøu s©u tõng quü l-¬ng, chóng ta cÇn kh¸i qu¸t ®¸nh gi¸ chung t×nh h×nh thùc hiÖn quü l-¬ng cña doanh nghiÖp. Quü l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ký hiÖu lµ QL cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: QL = CN.T1 Trong ®ã: CN lµ sè c«ng nh©n s¶n xuÊt b×nh qu©n trong danh s¸ch T1 lµ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n mét ng-êi L-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt cßn liªn quan mËt thiÕt víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, nh-ng c«ng thøc trªn vÉn ch-a ph¶n ¸nh ®-îc mèi quan hÖ ®ã v× vËy ng-êi ta cßn x¸c ®Þnh quü l-¬ng theo c«ng thøc: QL = x T1 Trong ®ã: GTS lµ gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÇm (gi¸ trÞ khèi l-îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh) NSCN lµ n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n. Tõ c«ng thøc trªn ta nhËn thÊy kÕt qu¶ s¶n xuÊt, n¨ng suÊt lao ®éng, tiÒn l-¬ng b×nh qu©n vµ quü l-¬ng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, trong ®ã kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n cã ¶nh h-ëng tØ lÖ thuËn, cßn n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cã ¶nh h-ëng tØ lÖ nghÞch ®Õn quü l-¬ng. §Ó ®¸nh gi¸ chung vÒ quü l-¬ng, tr-íc hÕt cÇn so s¸nh quü l-¬ng thùc tÕ víi quü l-¬ng kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh chªnh lÖch tuyÖt ®èi, tõ ®ã x¸c ®Þnh tØ lÖ t¨ng (gi¶m) cña quü l-¬ng, so s¸nh gi÷a tØ lÖ t¨ng (gi¶m) cña quü l-¬ng víi tØ lÖ t¨ng (gi¶m) cña gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm, gi÷a tØ lÖ t¨ng (gi¶m) cña tiÒn l-¬ng b×nh qu©n víi tØ lÖ t¨ng (gi¶m) n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n vµ sau ®ã, b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp, tÝnh ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn quü l-¬ng. Cã thÓ kh¸i qu¸t theo m« h×nh sau ®©y: QL1 – QLk = QL % = x 100 Sö dông ph-¬ng ph¸p liªn hoµn, møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè lÇn l-ît ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: - Do ¶nh h-ëng cña gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm: GTS NSCN QL QLk GTS1 NSCNk 58 GTS = x T1k - QLk - Do ¶nh h-ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n: NSCN = x T1k - x T1k - Do ¶nh h-ëng cña tiÒn l-¬ng b×nh qu©n: T1 = QL1 - x T1k Tõ c¸ch x¸c ®Þnh trªn ta nhËn thÊy r»ng ®Ó gi¶m chi phÝ tiÒn l-¬ng hîp lý trong gi¸ thµnh s¶n phÈm th× biÖn ph¸p c¬ b¶n chØ cã thÓ lµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. VÝ dô: Gi¶ ®Þnh t¹i doanh nghiÖp X cã tµi liÖu sau: ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc tÕ 1. Gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm (1000®) 800.000 729.000 2. Sè c«ng nh©n s¶n xuÊt b×nh qu©n 200 205 3. Tæng quü l-¬ng (1000®) 120.000 118.080 Tõ sè liÖu trªn ta cã thÓ tÝnh vµ x¸c lËp b¶ng sè liÖu ®Ó ph©n tÝch nh- sau: ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc tÕ Chªnh lÖch  Sè tuyÖt ®èi Sè t-¬ng ®èi 1. Gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm (1000®) 800.000 729.000 -71.000 -8,87 2. Sè c«ng nh©n s¶n xuÊt b×nh qu©n 200 205 +5 +2,5 3. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n (1000®) 4.000 3.556 -444 -11,1 4. TiÒn l-¬ng b×nh qu©n (1000®) 600 576 -24 -4 5. Quü l-¬ng (1000®) 120.000 118.080 -1920 -1,6 Tõ c¸c sè liÖu trªn ta cã thÓ rót ra c¸c kÕt luËn sau: - So víi dù tÝnh quü l-¬ng thùc tÕ ®· gi¶m 1920n®, víi tØ lÖ gi¶m 1,6%, trong khi ®ã gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm gi¶m 71.000n® víi tØ lÖ gi¶m 6,7%. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ tèc ®é gi¶m cña s¶n l-îng s¶n phÈm nhanh h¬n tèc ®é gi¶m cña quü l-¬ng, ®iÒu nµy dÉn ®Õn chi phÝ thùc tÕ chi phÝ tiÒn l-¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng mÆc dï tæng s¶n l-îng gi¶m. NÕu ®i s©u nghiªn cøu ta còng nhËn thÊy tèc ®é gi¶m cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n (5%) nhanh h¬n so víi tèc ®é gi¶m cña tiÒn l-¬ng b×nh qu©n (4%). Víi kÕt qu¶ cña viÖc so s¸nh nãi trªn ta cã thÓ kÕt luËn r»ng, viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung, qu¶n lý quü l-¬ng nãi riªng cña doanh nghiÖp lµ ch-a hîp lý. GTS1 NSCN1 GTS1 NSCNk GTS1 NSCN1 59 - §Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn quü l-¬ng cña doanh nghiÖp, ta nghiªn cøu møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn quü l-¬ng. B»ng ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn, møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè lÇn l-ît ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: + Do ¶nh h-ëng cña gi¸ trÞ s¶n l-îng s¶n phÈm: GTS = x 600 – 120.000 = -10.650n® + Do ¶nh h-ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n: NSCN = x 600 - x 600 = +13.653 + Do ¶nh h-ëng cña tiÒn l-¬ng b×nh qu©n: T1 = 118.080 - x 600 = -4.923 Tæng hîp ¶nh h-ëng cña 3 nh©n tè: 118.080 – 120.000 = QL = -10.650 + 13.653 – 4.923 = -1.920n® Dùa vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng quü l-¬ng thùc tÕ gi¶m so víi dù tÝnh lµ do kh«ng thùc hiÖn ®-îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ do tiÒn l-¬ng b×nh qu©n gi¶m. Gi÷a 2 nh©n tè nµy cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. V× s¶n xuÊt kh«ng ®¹t môc tiªu ®· ¶nh h-ëng tiªu cùc ®Õn tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, tr-êng hîp quü l-¬ng t¨ng 13.650n® do ¶nh h-ëng cña viÖc gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n, ta thÊy ®©y lµ ¶nh h-ëng tiªu cùc, viÖc gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng sÏ lµm t¨ng chi phÝ tiÒn l-¬ng tõ ®ã lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh- vËy ta cã thÓ kÕt luËn r»ng viÖc quü l-¬ng thùc tÕ gi¶m 1920n® kh«ng ph¶i lµ xu h-íng tÝch cùc, bëi v× thùc tÕ chi phÝ tiÒn l-¬ng ®· t¨ng, nh- vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm còng sÏ t¨ng t-¬ng øng vµ lµm gi¶m thu nhËp cña c«ng nh©n, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt còng sÏ gi¶m. Thùc tÕ nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i t×m ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc ®Ó c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ qu¶n lý quü tiÒn l-¬ng nãi riªng trong kú tíi. Ph©n tÝch quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng thêi gian §èi víi h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian, doanh nghiÖp c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc trong th¸ng vµ bËc l-¬ng cña tõng ng-êi ®Ó tÝnh vµ tr¶ l-¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt. Nh- vËy quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng thêi gian, ký hiÖu lµ QLt cã thÓ kh¸i qu¸t b»ng c«ng thøc sau: QLt = CNt . N . tn Trong ®ã: CNt lµ sè c«ng nh©n b×nh qu©n trong danh s¸ch h-ëng l-¬ng thêi gian 729.000 4.000 729.000 3.800 729.000 4.000 729.000 3.800 60 N lµ sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n cña 1 c«ng nh©n tn lµ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n ngµy cña 1 c«ng nh©n Tõ c¸ch x¸c ®Þnh nãi trªn ta thÊy quü l-¬ng thêi gian chÞu ¶nh h-ëng bëi 3 nh©n tè lµ sè c«ng nh©n b×nh qu©n, sè ngµy lµm viÖc 1 c«ng nh©n vµ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n ngµy cña 1 c«ng nh©n, nh-ng trªn gãc ®é qu¶n lý ng-êi ta chØ quan t©m nhiÒu ®Õn sè ngµy lµm viÖc vµ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n ngµy cña 1 c«ng nh©n. Nh©n tè sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n ¶nh h-ëng tØ lÖ thuËn víi quü l-¬ng, th«ng qua sù biÕn ®éng cña nh©n tè nµy ta biÕt ®-îc kÕt qu¶ cña viÖc qu¶n lý, sö dông thêi gian lao ®éng cña doanh nghiÖp. Nh©n tè tiÒn l-¬ng b×nh qu©n ngµy còng cã ¶nh h-ëng tØ lÖ thuËn víi quü l-¬ng, th«ng qua sù biÕn ®éng cña nh©n tè nµy ta biÕt ®-îc sù biÕn ®éng vÒ cÊu thµnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. Cô thÓ lµ nÕu tiÒn l-¬ng b×nh qu©n ngµy t¨ng lªn trong ®iÒu kiÖn c¸c nh©n tè kh¸ch kh«ng thay ®æi, chøng tá r»ng trong kú tØ träng c«ng nh©n cã bËc thî cao t¨ng lªn vµ ng-îc l¹i. §Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h-ëng cña mçi nh©n tè ta sö dông ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn hoÆc sè chªnh lÖch. Ph©n tÝch quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng s¶n phÈm L-¬ng s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng g¾n liÒn víi chÕ ®é ph©n phèi theo lao ®éng. Theo h×nh thøc nµy doanh nghiÖp tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng theo khèi l-îng s¶n phÈm (c«ng viÖc) ®· hoµn thµnh vµ ®¹t tiªu chuÈn chÊt l-îng quy ®Þnh, vµ c¨n cø vµo ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Mçi s¶n phÈm ®Òu cã ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng riªng, do vËy quü tiÒn l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng s¶n phÈm, ký hiÖu lµ QLs, cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: QLs = SLi x ®zi Trong ®ã: SLi lµ sè l-îng s¶n phÈm nhËp kho tõng mÆt hµng (hay lµ khèi l-îng tõng lo¹i c«ng viÖc ®· hoµn thµnh) ®zi ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng b×nh qu©n cña tõng lo¹i s¶n phÈm (c«ng viÖc) Tõ c«ng thøc tæng qu¸t nãi trªn, ta thÊy quü l-¬ng theo h×nh thøc l-¬ng s¶n phÈm kh«ng chØ tuú thuéc vµo sè l-îng s¶n phÈm nhËp kho, ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng mµ cßn phô thuéc vµo kÕt cÊu mÆt hµng. V× mçi c«ng viÖc (s¶n phÈm) cã ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng riªng, do ®ã nÕu trong thùc tÕ t¨ng tØ träng s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm cã ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng cao, gi¶m tØ träng s¶n xuÊt mÆt hµng cã ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng thÊp th× tæng quü l-¬ng s¶n phÈm sÏ t¨ng vµ ng-îc l¹i. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®ã cã quan hÖ tÝch sè víi chØ tiªu, do ®ã khi sö dông 61 ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè. Cô thÓ, b»ng ph-¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè lÇn l-ît ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: - Do ¶nh h-ëng cña s¶n l-îng s¶n phÈm nhËp kho: SL = QLsk - QLsk - Do ¶nh h-ëng cña kÕt cÊu mÆt hµng: k = SL1i .®zki - QLsk - Do ¶nh h-ëng cña ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng cña tõng lo¹i s¶n phÈm: ®z = QLs1 - SL1i x ®zki §èi víi nh©n tè s¶n l-îng, nh©n tè nµy ¶nh h-ëng tØ lÖ thuËn ®Õn quü l-¬ng, khi s¶n l-îng s¶n phÈm nhËp kho t¨ng lªn sÏ lµm quü l-¬ng t¨ng lªn t-¬ng øng vµ ng-îc l¹i. Quü l-¬ng t¨ng (gi¶m) trong tr-êng hîp nµy ®-îc coi lµ hîp lý v× nã g¾n liªn víi kÕt qu¶ cña ng-êi lao ®éng. §èi víi nh©n tè kÕt cÊu mÆt hµng, do viÖc t¨ng gi¶m tØ träng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng kh¸c nhau sÏ kh«ng lµm thay ®æi gi¸ trÞ khèi l-îng toµn bé s¶n phÈm nhËp kho nh-ng l¹i cã thÓ lµm cho quü l-¬ng biÕn ®éng. ViÖc thay ®æi s¶n xuÊt mÆt hµng tr-íc hÕt lµ do sù biÕn ®éng cña nhu cÇu thÞ tr-êng t¸c ®éng, nãi c¸ch kh¸c nã kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña ng-êi s¶n xuÊt. Do vËy cÇn ph¶i x¸c ®Þnh hîp lý ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng cho tõng lo¹i s¶n phÈm sao cho thu nhËp cña ng-êi lao ®éng t-¬ng xøng víi kÕt qu¶ lao ®éng mµ hä ®· t¹o ra, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng trong néi bé doanh nghiÖp. §èi víi ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng, ®¬n gi¸ l-¬ng ®-îc coi lµ mét lo¹i ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt vµ do ®ã nã th-êng æn ®Þnh trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hîp lý c«ng b»ng, sau mét thêi gian cÇn thiÕt ph¶i rµ so¸t l¹i ®¬n gi¸ l-¬ng, söa ®æi nÕu cÇn thiÕt, ®¶m b¶o tÝnh khoa häc vµ hîp lý, kÝch thÝch ng-êi lao ®éng trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l-îng võa t¨ng ®-îc lîi Ých cho doanh nghiÖp võa ®¶m b¶o lîi Ých cho ng-êi lao ®éng. 3.3 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ chung: Kho¶n môc chi phÝ chung lµ toµn bé c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt, chÕ t¹o thö s¶n phÈm trong c¸c ph©n x-ëng, bé phËn, nã bao gåm: - Chi phÝ qu¶n lý ph©n x-ëng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp SL1i .gki SLki .gki SL1i .gki SLki .gki 62 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi khÝ kh¸c b»ng tiÒn Ph-¬ng ph¸p chñ yÕu lµ so s¸nh gi÷a kho¶n chi thùc tÕ víi kÕ ho¹ch, so s¸nh tØ träng cña tõng lo¹i chiÕm trong tæng gi¸ thµnh, c¨n cø vµo néi dung cÊu thµnh vµ tÝnh chÊt tõng lo¹i kho¶n chi ®Ó rót ra kÕt luËn cô thÓ vÒ kÕt qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp. Tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh»m c¶i tiÕn c«ng t¸c, ®éng viªn vµ khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng, phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kế hoạch h¹ gi¸ thấp giá thành của SP so sánh được. 4.1 ChØ tiªu ph©n tÝch: Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm so s¸nh ®-îc th«ng th-êng chiÕm mét tØ träng rÊt lín trong tæng sè s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. ViÖc h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm nµy cã mét ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña toµn bé s¶n phÈm. Víi s¶n phÈm so s¸nh ®-îc, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh chØ tiªu kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, doanh nghiÖp cßn ph¶i x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch vÒ nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh. Trong ®ã lÊy gi¸ thµnh thùc tÕ b×nh qu©n n¨m tr-íc lµm gèc so s¸nh (®èi víi c¸c DN x©y l¾p lµ gi¸ thµnh dù to¸n) NhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh ®-îc ph¶n ¸nh th«ng qua 2 chØ tiªu lµ møc h¹ gi¸ thµnh vµ tØ lÖ h¹ gi¸ thµnh. C¸c chØ tiªu nµy ®-îc x¸c ®Þnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm, vµ gäi lµ møc h¹ vµ tØ lÖ h¹ c¸ biÖt vµ cho toµn bé s¶n phÈm gäi lµ møc h¹ toµn bé vµ tØ lÖ h¹ b×nh qu©n. ChØ khi nµo hoµn thµnh ®ång thêi c¶ 2 chØ tiªu nµy th× doanh nghiÖp míi ®-îc x¸c nhËn lµ hoµn thµnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh do chÝnh doanh nghiÖp tù ®Æt ra ®Ó phÊn ®Êu. 4.2 Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch: B-íc 1: X¸c ®Þnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh: Hai chØ tiªu møc h¹ vµ tØ lÖ h¹ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lÇn l-ît ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: - Møc h¹ kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i s¶n phÈm ký hiÖu lµ mhk ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: mhk = Zk – Z0 Trong ®ã: Zk lµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch Z0 lµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ b×nh qu©n n¨m tr-íc - TØ lÖ h¹ kÕ ho¹ch ®¬n vÞ s¶n phÈm – ký hiÖu lµ thk t-¬ng øng ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: thk = x 100 - Møc h¹ kÕ ho¹ch cña toµn bé s¶n phÈm ký hiÖu lµ Mhk ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Mhk = SLki x mhki = SLki x (Zki – Z0i) = SLki x Zki - SLki x Z0i mhk Z0 63 Trong ®ã: SLki lµ s¶n l-îng (sè l-îng) SP kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i s¶n phÈm (mÆt hµng) - T-¬ng øng víi nã tØ lÖ h¹ b×nh qu©n kú kÕ ho¹ch ký hiÖu Thk cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Thk = x 100 HoÆc: Thk = ttki x thki Trong ®ã: ttki lµ tØ träng kÕ ho¹ch cña tõng mÆt hµng (s¶n phÈm) chiÕm trong tæng sè, ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së s¶n l-îng kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh thùc tÕ b×nh qu©n n¨m tr-íc. B-íc 2: X¸c ®Þnh t×nh h×nh thùc tÕ thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh: - Trong thùc tÕ møc h¹ vµ tØ lÖ h¹ c¸ biÖt lÇn l-ît ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: mh1 = Z1– Z0 th1 = x 100 Trong ®ã: mh1 lµ møc h¹ thùc tÕ tõng s¶n phÈm Z1 lµ gi¸ thµnh b×nh qu©n thùc tÕ cña tõng s¶n phÈm th1 lµ tû lÖ h¹ thùc tÕ cña tõng s¶n phÈm. - Møc h¹ thùc tÕ cña toµn bé s¶n phÈm (Mh1) vµ tØ lÖ h¹ b×nh qu©n thùc tÕ (Th1) ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Mh1 = SL1i x mh1i = SL1i x (Z1i – Z0i) = SL1i x Z1i - SL1i x Z0i Th1 = x 100 HoÆc: Th1 = tt1i x th1i Trong ®ã: SL1i lµ s¶n l-îng (sè l-îng) s¶n phÈm s¶n xuÊt ®-îc nhËp kho kú thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm (mÆt hµng) tt1i lµ tØ träng thùc tÕ cña tõng mÆt hµng chiÕm trong tæng sè B-íc 3: So s¸nh t×nh h×nh thùc hiÖn víi nhiÖm vô ®Æt ra §Ó biÕt ®-îc doanh nghiÖp cã thùc hiÖn ®-îc nhiÖm vô ®Æt ra hay kh«ng, cÇn ph¶i so s¸nh gi÷a thùc tÕ víi kÕ ho¹ch cña c¸c chØ tiªu møc h¹ toµn bé vµ tØ lÖ h¹ b×nh qu©n, cã thÓ kh¸i qu¸t theo m« h×nh sau: Mh1 – Mhk = Mh Th1 – Thk = Th Khi ®· lo¹i trõ ¶nh h-ëng cña nh©n tè kh¸ch quan, nÕu mét trong c¸c chªnh lÖch nãi trªn lµ d-¬ng (+) th× cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®· kh«ng thùc hiÖn ®-îc môc tiªu ®· ®-îc x¸c ®Þnh; cßn c¸c chªnh lÖch ®ã b»ng kh«ng (Mh=0; Th=0) hoÆc lµ sè ©m (-), chøng tá doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v-ît møc môc tiªu ®· ®Ò ra. Mhk SLki x Z0i mh1 Z0 Mh1 SL1i x Z0i 64 C¸c kÕt qu¶ nãi trªn chØ cã thÓ ®-îc gi¶i thÝch bëi ¶nh h-ëng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau. §Ó cã thÓ kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ c«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp cÇn ph¶i biÕt sè l-îng c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng cô thÓ ®Õn tõng chØ tiªu, møc ®é ¶nh h-ëng vµ tÝnh chÊt ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®ã. - §èi víi møc h¹ gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm: Tõ c«ng thøc x¸c ®Þnh chØ tiªu nµy ta thÊy nã biÕn ®éng lµ do t¸c ®éng cña 3 nh©n tè: + S¶n l-îng (sè l-îng) s¶n xuÊt vµ nhËp kho; + KÕt cÊu mÆt hµng s¶n xuÊt (tØ träng tõng mÆt hµng chiÕm trong tæng sè); + Møc h¹ gi¸ thµnh cña tõng s¶n phÈm, thùc chÊt lµ ¶nh h-ëng cña gi¸ thµnh ®¬n vÞ thay ®æi. - §èi víi tØ lÖ h¹ b×nh qu©n: BiÕn ®éng cña chØ tiªu nµy chØ tuú thuéc vµo sù biÕn ®éng cña 2 nh©n tè: + KÕt cÊu mÆt hµng s¶n xuÊt; + Møc h¹ gi¸ thµnh c¸ biÖt. B-íc 4: X¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè: Trong ®iÒu kiÖn kÕt cÊu mÆt hµng kh«ng thay ®æi vµ møc h¹ gi¸ thµnh c¸ biÖt kh«ng thay ®æi, nh©n tè tè s¶n l-îng s¶n phÈm thay ®æi chØ lµm thay ®æi møc h¹ gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm, trong khi ®ã kh«ng lµm biÕn ®éng tØ lÖ h¹ b×nh qu©n. B»ng c¸c ph-¬ng ph¸p thÝch hîp cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc møc ®é ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè nh- sau: - Do ¶nh h-ëng cña nh©n tè s¶n l-îng: SL = (SL1i x Z0i – SLki x Z0i) x Thk - Do ¶nh h-ëng cña kÕt cÊu mÆt hµng: + ¶nh h-ëng ®Õn møc h¹ toµn bé: Mhk = SL1i x Z0i (Thk R – Thk) Trong ®ã: Thk R = tt1i x thki x + ¶nh h-ëng ®Õn tØ lÖ h¹ b×nh qu©n: Thk = Thk R - Thk - Do ¶nh h-ëng cña tØ lÖ h¹ c¸ biÖt: + ¶nh h-ëng ®Õn møc h¹ toµn bé: Mhmh = SL1i x Z1i (Th1 – Thk R) + ¶nh h-ëng ®Õn tØ lÖ h¹ b×nh qu©n: Thmh = Th1 - Thk R 1 100 65 Ch-¬ng 5: Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 1. Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 1.1 Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ChØ tiªu ph©n tÝch: Lîi nhuËn lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã bao gåm lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh vµ lîi nhuËn kh¸c. Khi ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, cÇn sö dông th«ng tin cña b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. So s¸nh kú nµy víi kú tr-íc c¶ vÒ tæng lîi nhuËn tr-íc thuÕ còng nh- cña tõng bé phËn cÊu thµnh sÏ thÊy ®-îc sù biÕn ®éng cña chØ tiªu nµy. Trªn c¬ së ®ã t×m biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó kh«ng ngõng t¨ng lîi nhuËn. Trong tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh th-êng chiÕm tû träng lín nhÊt. V× vËy sau khi ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t kÕt qu¶ n¨ng suÊt lao ®éng kinh doanh, cÇn tiÕp tôc ®i s©u nghiªn cøu lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Ln = Dt - Z – T Trong ®ã: Dt lµ doanh thu tõ tiªu thô s¶n phÈm Z lµ gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô T lµ thuÕ ph¶i nép (kh«ng kÓ thuÕ lîi tøc) Nh- ta ®· biÕt, toµn bé doanh thu, gi¸ thµnh toµn bé vµ thuÕ ®Òu ®-îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së cña khèi l-îng (sè l-îng) s¶n phÈm tiªu thô, gi¸ b¸n ®¬n vÞ, gi¸ thµnh ®¬n bÞ vµ møc thuÕ ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu thô. Do ®ã tæng sè lîi nhuËn tiªu thô cßn cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Ln = SLi gi -  SLi zi -  SLi ti Ln = SLi (gi - zi - ti) =  SLi lni Trong ®ã: SLi lµ s¶n l-îng tiªu thô cña s¶n phÈm thø i (s¶n l-îng tiªu thô tõng mÆt hµng) gi lµ gi¸ b¸n b×nh qu©n s¶n phÈm thø i (gi¸ b¸n b×nh qu©n tõng mÆt hµng) zi lµ gi¸ thµnh b×nh qu©n cña s¶n phÈm thø i gåm gi¸ thµnh c«ng x-ëng, chi phÝ l-u th«ng cña s¶n phÈm tiªu thô (gi¸ thµnh b×nh qu©n tõng mÆt hµng) ti lµ møc thuÕ b×nh qu©n cña s¶n phÈm thø i (møc thuÕ b×nh qu©n tõng mÆt hµng) lni lµ møc lîi nhuËn ®¬n vÞ s¶n phÈm. 66 Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch Khi ph©n tÝch lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh cÇn so s¸nh gi÷a thùc tÕ vµ kÕ ho¹ch, ®ång thêi x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn chØ tiªu nµy. Néi dung ph-¬ng ph¸p cã thÓ kh¸i qu¸t nh- sau: Ln1 – Lnk = Ln KÕt qu¶ so s¸nh cã thÓ x¶y ra mét trong 3 tr-êng hîp sau: - Ln > 0 KÕt luËn lîi nhuËn t¨ng. - Ln = 0 KÕt luËn lîi nhuËn kh«ng thay ®æi. - Ln < 0 KÕt luËn lîi nhuËn gi¶m. ViÖc hoµn thµnh hay kh«ng hoµn thµnh chØ tiªu kÕ ho¹ch cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n vµ nh©n tè ¶nh h-ëng kh¸c nhau. XÐt vÒ nh©n tè ¶nh h-ëng cô thÓ, dùa vµo c«ng thøc x¸c ®Þnh lîi nhuËn ta thÊy cã 3 nh©n tè lµ: Khèi l-îng (s¶n l-îng) s¶n phÈm tiªu thô; kÕt cÊu mÆt hµng tiªu thô vµ møc lîi nhuËn ®¬n vÞ (hoÆc møc l·i, lç). MÆt kh¸c, b¶n th©n møc lîi nhuËn ®¬n vÞ l¹i tuú thuéc vµo gi¸ b¸n ®¬n vÞ, gi¸ thµnh toµn bé ®¬n vÞ vµ møc thuÕ ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu thô – tõ ®ã suy ra tæng sè lîi nhuËn thùc tÕ t¨ng (gi¶m) so víi kÕ ho¹ch lµ tïy thuéc vµo 5 nh©n tè ¶nh h-ëng cô thÓ sau ®©y: - Khèi l-îng s¶n phÈm tiªu thô; - KÕt cÊu mÆt hµng tiªu thô; - Gi¸ b¸n s¶n phÈm tiªu thô; - Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô; - Møc thuÕ ph¶i nép cña s¶n phÈm tiªu thô (kh«ng kÓ thuÕ lîi tøc) C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng nãi trªn cã quan hÖ kh¸c nhau ®Õn chØ tiªu ph©n tÝch do ®ã ph¶i kÕt hîp c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè. Cô thÓ lÇn l-ît møc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Do ¶nh h-ëng cña s¶n l-îng s¶n phÈm tiªu thô: SL = Lnk x - Lnk Do ¶nh h-ëng cña kÕt cÊu mÆt hµng tiªu thô: k = SL1i . lnki - Lnki x Do

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfgiao_trinh_phan_tich_hoat_dong_kinh_doanh_nghe_ke_toan_doanh.pdf
Tài liệu liên quan