Phân tích dữ liệu nghiên cứu với APSS - Bài 6: Phân tích dữ liệu

ng sai của sai số không đổi – Giả định về phân phối chuẩn của phần dư – Giả định về tính độc lập của sai số namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số GIẢ ĐỊNH LIÊN HỆ TUYẾN TÍNH Các điểm ảnh phân bố ngẫu nhiên => giả định liên hệ tuyến tính không bị vi phạm 28 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số PHƯƠNG SAI CỦA SAI SỐ KHÔNG ĐỔI GIẢ THUYẾT H0: Phương sai của sai số không đổi GIẢ THUYẾT H0: Hệ số tương quan hạng Spearman cho hai biến Input_Score và ABSres bằng 0 Sig Bác bỏ giả thuyết H0 => Phương sai của sai số thay đổi KẾT LUẬN: Mô hình hồi quy tuyến tính không có giá trị namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số PHÂN PHỐI CHUẨN CỦA PHẦN DƯ (HISTOGRAM) 29 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số TÍNH ĐỘC LẬP CỦA SAI SỐ Dò tìm những phần dư bất thường (quá nhỏ hoặc quá lớn) Giả thuyết: Hệ số tương quan tổng thể của sai số bằng 0 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số TÍNH ĐỘC LẬP CỦA SAI SỐ • Quy tắc Durbin-Watson • Tra bảng Durbin-Watson với 01 biến và 300 quan sát (dL=1.75; dU=1.779) •Đại lượng thống kê d=2.31∈(dU,4-dU) => chấp nhận giả thuyết không có tự tương quan chuỗi bậc nhất Có tự tương quan thuận (dương) Không có kết luận Chấp nhận giả thuyết không có tự tương quan chuỗi bậc nhất Không có kết luận Có tự tương quan nghịch (âm) 0 dL dU 2 4-dU 4-dL 4 30 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số HỒI QUY TUYẾN TÍNH BỘI • Mô hình tổng quát Trong đó – Xki là giá trị quan sát thứ i của biến độc lập thứ k –  là giá trị dự đoán thứ i của biến phụ thuộc – βi là các hệ số hồi quy riêng phần – Phần dư ei là biến độc lập ngẫu nhiên N(0,σ2) =    ∗     ∗  ⋯  ∗    namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số HỒI QUY TUYẾN TÍNH BỘI • Một số giả định – Biến phụ thuộc có phân phối chuẩn đối với các biến độc lập (biến giải thích) – Không có biến giải thích nào là tổ hợp tuyến tính của các biến giải thích còn lại • Ví dụ – Sự tác động của độ tuổi, trình độ học vấn, số thẻ ngân hàng đối với mức độ thanh toán bằng thẻ 31 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số HỒI QUY TUYẾN TÍNH BỘI • Quy trình thực hiện – Xem xét ma trận hệ số tương quan – Xây dựng mô hình – Đánh giá độ phù hợp của mô hình – Kiểm định độ phù hợp của mô hình – Giải thích các hệ số hồi quy riêng trong mô hình – Xác định tầm quan trọng của các biến trong mô hình – Lựa chọn biến cho mô hình – Dò tìm các vi phạm giả định cần thiết namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số XEM XÉT MA TRẬN HỆ SỐ TƯƠNG QUAN Hệ số tương quan giữa hai biến độc lập thấp Hệ số tương quan giữa biến phụ thuộc với các biến độc lập tương đối cao KẾT LUẬN: Có thể sử dụng các biến độc lập trong mô hình 32 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số XÂY DỰNG MÔ HÌNH HỒI QUY Giúp xác định tầm quan trọng của mỗi biến trong mô hình namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số KIỂM ĐỊNH CÁC GIẢ THUYẾT Mô hình giải thích được 71% các trường hợp được ghi nhận => độ phù hợp CAO Sig < 0.01 chứng tỏ các hệ số hồi quy không đồng nhất 0, mô hình có thể sử dụng được Các biến độc lập đều có ý nghĩa trong mô hình 33 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÁC BIẾN Hai biến này có ảnh hưởng đối với mô hình lớn hơn các biến còn lại namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số LỰA CHỌN CÁC BIẾN ĐỘC LẬP • Mục đích – Lựa chọn hiệu quả các biến đưa vào mô hình • Thực hiện – Tăng dần số lượng các biến và kiểm giá mức độ phù hợp của mô hình 34 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số LỰA CHỌN CÁC BIẾN ĐỘC LẬP namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số LỰA CHỌN CÁC BIẾN ĐỘC LẬP KẾT LUẬN: Mô hình hai biến tốt hơn hẳn so với mô hình một biến 35 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số DÒ TÌM CÁC VI PHẠM GIẢ ĐỊNH • Mục đích – Kiểm tra tính hợp lệ của mô hình • Nội dung – Giả định liên hệ tuyến tính – Giả định phương sai của sai số không đổi – Giả định về phân phối chuẩn của phần dư – Giả định về tính độc lập của sai số – Giả định về hiện tượng đa cộng tuyến namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số GIẢ ĐỊNH LIÊN HỆ TUYẾN TÍNH Các điểm ảnh phân bố ngẫu nhiên => giả định liên hệ tuyến tính không bị vi phạm 36 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số PHƯƠNG SAI CỦA SAI SỐ KHÔNG ĐỔI KẾT LUẬN: Phương sai của sai số không đổi Chấp nhận giả thuyết H0 GIẢ THUYẾT H0: Phương sai của sai số không đổi namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số PHÂN PHỐI CHUẨN CỦA PHẦN DƯ (HISTOGRAM) 37 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số TÍNH ĐỘC LẬP CỦA SAI SỐ namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số TÍNH ĐỘC LẬP CỦA SAI SỐ • Quy tắc Durbin-Watson • Tra bảng Durbin-Watson với 01 biến và 300 quan sát (dL=1.75; dU=1.779) •Đại lượng thống kê d=2.21∈(dU,4-dU) => chấp nhận giả thuyết không có tự tương quan chuỗi bậc nhất Có tự tương quan thuận (dương) Không có kết luận Chấp nhận giả thuyết không có tự tương quan chuỗi bậc nhất Không có kết luận Có tự tương quan nghịch (âm) 0 dL dU 2 4-dU 4-dL 4 38 namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số HIỆN TƯỢNG ĐA CỘNG TUYẾN KẾT LUẬN: Không xảy ra hiện tượng đa cộng tuyến namth@buh.edu.vn T in h ọ c ứ n g d ụ n g : P h â n tí c h d ữ li ệ u n g h iê n c ứ u những bước chập chững vào thế giới số ÔN TẬP • Kiểm định mối liên hệ giữa hai biến định tính • Kiểm định trung bình tổng thể • Phân tích phương sai • Tương quan tuyến tính • Hồi quy tuyến tính