Thử nghiệm dự báo thời tiết

T¹p chÝ Khoa häc ®hqghn, KHTN & CN, T.xxII, Sè 1PT., 2006 Thö nghiÖm Dù b¸O ThêI TIÕT §IÓM TrÇn T©n TiÕn, C«ng Thanh, TrÇn Th¶o Linh Khoa KhÝ t−îng-Thuû v¨n vµ H¶i d−¬ng häc Tr−êng §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn, §HQG Hµ Néi 1. VÊn ®Ò dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm 1.1. Dù b¸o thêi tiÕt t¹i ViÖt Nam Thêi tiÕt vµ khÝ hËu cã ¶nh h−ëng s©u s¾c ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng ®Æc biÖt lµ kinh tÕ x· héi vµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. V× vËy th«ng tin vÒ thêi tiÕt cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi ho¹t ®éng sèng cña con ng−êi. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ, cho ®Õn nay dù b¸o thêi tiÕt ®· lu«n ®−îc chó träng nghiªn cøu, ph¸t triÓn vµ ®· thu ®−îc nh÷ng thµnh qu¶ ®¸ng ghi nhËn. T¹i ViÖt Nam, b»ng viÖc x©y dùng vµ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p dù b¸o nh− dù b¸o Synop, dù b¸o thèng kª, dù b¸o sè trÞ, trong ®ã ®Æc biÖt nhê cã sù ®ãng gãp cña c¸c m« h×nh sè mµ c«ng t¸c dù b¸o thêi tiÕt ®· cã nh÷ng b−íc tiÕn nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn do c¸c m« h×nh sè ®−îc sö dông trong dù b¸o nghiÖp vô hiÖn nay vÉn lµ c¸c m« h×nh thñy tÜnh cã ®é ph©n gi¶i th« nªn kh«ng dù b¸o ®−îc c¸c qu¸ tr×nh quy m« ®Þa ph−¬ng, dÉn tíi kÕt qu¶ dù b¸o kh«ng ®¹t ®−îc ®é chÝnh x¸c cao. §©y chÝnh lµ mét trong nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ trong c«ng t¸c dù b¸o thêi tiÕt hiÖn nay t¹i ViÖt Nam. 1.2. Dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm trªn thÕ giíi Trong khi ®ã, trªn thÕ giíi cïng víi sù ph¸t triÓn nh− vò b·o cña c«ng nghÖ th«ng tin vµ tin häc mµ hµng lo¹t m« h×nh dù b¸o thêi tiÕt cho khu vùc ®· ra ®êi nh− RAMS, MM5, ETA... C¸c m« h×nh nµy ®−îc ph¸t triÓn dùa trªn nguyªn t¾c lång vµo c¸c m« h×nh toµn cÇu hay nãi c¸ch kh¸c lµ sö dông s¶n phÈm cña m« h×nh toµn cÇu lµm ®iÒu kiÖn ban ®Çu vµ ®iÒu kiÖn biªn phô thuéc thêi gian ®Ó m« pháng dù b¸o thêi tiÕt cho nh÷ng khu vùc nhá h¬n. Víi −u ®iÓm lµ ®é ph©n gi¶i lín, b−íc l−íi nhá, ta cã thÓ tiÕn hµnh dù b¸o mét c¸ch chi tiÕt cho tõng khu vùc víi ®é chÝnh x¸c cao. øng dông c¸c m« h×nh nµy th× dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm ®· ®−îc triÓn khai trªn ph¹m vi réng r·i t¹i Mü vµ mét sè n−íc Ch©u ¢u. 2. Dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm ë ViÖt Nam Tr−íc sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ dù b¸o thêi tiÕt trªn thÕ giíi th× ë ViÖt Nam, t¹i mét sè trung t©m hay viÖn nghiªn cøu mµ ®Æc biÖt lµ t¹i Khoa KhÝ T−îng -Thñy V¨n- H¶i D−¬ng Häc trùc thuéc tr−êng §H Khoa Häc Tù Nhiªn Hµ Néi ®· tiÕn hµnh mua l¹i c«ng nghÖ cña mét sè m« h×nh nh− RAMS, ETA, WRF víi môc ®Ých nghiªn cøu t×m hiÓu nh»m c¶i tiÕn vµ ¸p dông thµnh c«ng c¸c m« h×nh nµy phôc vô cho c«ng t¸c dù b¸o thêi tiÕt t¹i ViÖt Nam. Vµ trong nghiªn cøu nµy chóng t«i ®· tiÕn hµnh thö nghiÖm víi m« h×nh RAMS ®Ó dù b¸o thêi tiÕt cho tõng khu vùc nhá nh− c¸c quËn huyÖn M« h×nh RAMS (Regional Atmospheric Modeling System) ®−îc §¹i häc Tæng hîp Colorado (CSU) kÕt hîp víi ASTER divsion- thuéc Mission Research Corporation ph¸t 34 Thö nghiÖm dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm 35 triÓn ®a môc ®Ých. §ã lµ mét m« h×nh dù b¸o sè m« pháng hoµn l−u khÝ quyÓn víi qui m« tõ toµn cÇu cho ®Õn c¸c m« pháng xo¸y lín (Large Eddy Simulation-LES) cña líp biªn khÝ quyÓn hµnh tinh. M« h×nh th−êng ®−îc sö dông nhiÒu nhÊt ®Ó m« pháng c¸c hiÖn t−îng khÝ quyÓn qui m« võa (2-2000 km) tõ dù b¸o thêi tiÕt nghiÖp vô ®Õn c¸c øng dông ®Ó m« pháng, qu¶n lý chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ. RAMS còng th−êng ®−îc sö dông thµnh c«ng víi c¸c ®é ph©n gi¶i cao h¬n m« pháng c¸c xo¸y trong líp biªn khÝ quyÓn (10-100 m ph©n gi¶i l−íi ngang), m« pháng ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu cho c¸c toµ nhµ cao tÇng (1 m ph©n gi¶i l−íi ngang) cho ®Õn c¸c m« pháng sè trùc tiÕp cho buång khÝ ®éng (1 cm ph©n gi¶i l−íi ngang). VÒ cÊu tróc m· nguån, m« h×nh RAMS ®−îc ph¸t triÓn gåm 3 khèi chÝnh: §Çu tiªn lµ mét m« h×nh khÝ quyÓn m« pháng c¸c bµi to¸n khÝ t−îng cô thÓ, do ng−êi sö dông ®Æt ra. Thø hai lµ mét khèi (package) xö lý c¸c qu¸ tr×nh ban ®Çu ho¸ sö dông c¸c tr−êng ph©n tÝch vµ sè liÖu quan tr¾c. Vµ cuèi cïng lµ mét package xö lý hËu m« pháng vµ hiÓn thÞ ®å häa sö dông c¸c file kÕt qu¶ cña m« h×nh. RAMS cã nh÷ng −u ®iÓm vµ ®Æc tr−ng kÜ thuËt cèt lâi cã thÓ tãm t¾t nh− sau: Thø nhÊt m« h×nh cã thÓ ch¹y trªn c¸c hÖ thèng kh¸c nhau nh− UNIX, LINUX, NT víi m· nguån ®−îc viÕt chñ yÕu b»ng ng«n ng÷ FORTAN 90 sö dông tÝnh n¨ng cÊp ph¸t bé nhí ®éng. Thø hai lµ m« h×nh cã kh¶ n¨ng øng dông rÊt réng: tõ c¸c m« pháng trong c¸c buång khÝ ®éng lùc ®Õn c¸c bµi to¸n khÝ t−îng vïng h¹n chÕ vµ thËm chÝ c¶ c¸c bµi to¸n toµn cÇu. Thø ba lµ m« h×nh cho phÐp nhiÒu l−íi lång nhau do ®ã m« t¶ ®−îc ¶nh h−ëng cña c¸c qu¸ tr×nh qui m« nhá cÇn m« pháng cho miÒn quan t©m, võa ®¶m b¶o thêi gian tÝnh nhanh võa cã chÊt l−îng m« pháng/dù b¸o tèt. Bªn c¹nh ®ã, ®iÒu kiÖn biªn cña m« h×nh ®−îc cËp nhËt theo thêi gian víi b−íc thêi gian cËp nhËt tuú ý lÊy tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch toµn cÇu cho phÐp m« t¶ ¶nh h−ëng cña qu¸ tr×nh quy m« lín ®Õn miÒn dù b¸o h¹n chÕ ®ång thêi m« pháng tèt h¬n c¸c hiÖn t−îng diÔn biÕn nhanh, qui m« thêi gian nhá. ¦u ®iÓm tiÕp theo lµ b−íc tÝch ph©n theo thêi gian cña m« h×nh cã nhiÒu ph−¬ng ¸n lùa chän kh¸c nhau do vËy cã thÓ chän ®−îc mét b−íc thêi gian tháa hiÖp gi÷a yªu cÇu vÒ ®é æn ®Þnh tÝnh to¸n cña m« h×nh vµ yªu cÇu thêi gian tÝch ph©n cña mét bµi to¸n thêi gian thùc. VÒ mÆt sè liÖu th× sè liÖu cña c¸c tr¹m cao kh«ng còng nh− c¸c tr¹m thêi tiÕt mÆt ®Êt trong miÒn tÝch ph©n cã thÓ ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh ban ®Çu hãa. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm rÊt −u viÖt cña m« h×nh nh»m n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ dù b¸o, ®Æc biÖt lµ khi miÒn tÝnh cã mÆt tr¶i d−íi phøc t¹p, ®é cao ®Þa h×nh thay ®æi nhanh vµ t¹i thêi ®iÓm ban ®Çu khÝ quyÓn tån t¹i c¸c nhiÔu ®éng m¹nh...Vµ −u ®iÓm cuèi cïng ®ã lµ phÇn hiÓn thÞ ®å ho¹ cã thÓ sö dông c¸c phÇn mÒm chuyªn dông kh¸c nhau ®−îc ph¸t triÓn trong thêi gian gÇn ®©y nh− NCAR, GRADS, DRIB vµ VIS5D...ChÝnh c¸c ®Æc tr−ng trªn ®· lµm cho RAMS cã kh¶ n¨ng dù b¸o víi ®é chÝnh x¸c rÊt høa hÑn ®ång thêi vÉn b¶o ®¶m kh¶ n¨ng øng dông rÊt mÒm dÎo cña m« h×nh. HÖ ph−¬ng tr×nh c¬ b¶n cña RAMS lµ c¸c ph−¬ng tr×nh nguyªn thñy thñy tÜnh hoÆc kh«ng thñy tÜnh ®−îc lÊy trung b×nh Reynolds. TÊt c¶ c¸c biÕn, ngo¹i trõ mét sè kÝ hiÖu kh¸c, ®Òu lµ c¸c ®¹i l−îng ®−îc lÊy trung b×nh trong mét thÓ tÝch « l−íi . C¸c ph−¬ng tr×nh chuyÓn ®éng: TrÇn T©n TiÕn, C«ng Thanh, TrÇn Th¶o Linh 36 ⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂++∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−=∂ ∂ z uK zy uK yx uK x fv xz uw y uv x uu t u mmm 'πθ (1) ⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+−∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−=∂ ∂ z vK zy vK yx vK x fu xz vw y vv x vu t v mmm 'πθ (2) ⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+−∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−=∂ ∂ z wK zy wK yx wK x g xz ww y wv x wu t w mmm o v θ θπθ '' (3) Ph−¬ng tr×nh nhiÖt ®éng lùc: rad ilil h il h il h ilililil tz K zy K yx K xz w y v x u t ⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−=∂ ∂ θθθθθθθθ (4) Ph−¬ng tr×nh liªn tôc ®èi víi tû hçn hîp cña c¸c thùc thÓ n−íc: ⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+⎟⎠ ⎞⎜⎝ ⎛ ∂ ∂ ∂ ∂+∂ ∂−∂ ∂−∂ ∂−=∂ ∂ z rK zy rK yx rK xz rw y rv x ru t r n h n h n h nnnn (5) Ph−¬ng tr×nh liªn tôc khèi l−îng: ⎟⎟⎠ ⎞ ⎜⎜⎝ ⎛ ∂ ∂+∂ ∂+∂ ∂−=∂ ∂ z w y v x u c R t oooooo oov o θρθρθρ θρ ππ ' (6) Lùa chän thñy tÜnh cña RAMS sÏ thay thÕ ph−¬ng tr×nh chuyÓn ®éng th¼ng ®øng vµ ph−¬ng tr×nh liªn tôc khèi l−îng b»ng ph−¬ng tr×nh thñy tÜnh nh− sau: ( vT v rrgg z −+−=∂ ∂ θ ) π (7) 0=∂ ∂+∂ ∂+∂ ∂ z w y v x u ρρρ (8) Víi c¸c kÝ hiÖu chÝnh ®−îc sö dông trong m« h×nh. KÝ hiÖu §Þnh nghÜa U Thµnh phÇn giã theo h−íng ®«ng-t©y V Thµnh phÇn giã theo h−íng b¾c-nam W Thµnh phÇn giã th¼ng ®øng F Tham sè coriolis Km HÖ sè nhít rèi ®éng l−îng Kh HÖ sè nhít rèi nhiÖt vµ Èm θil NhiÖt ®é thÕ vÞ cña n−íc láng-b¨ng rn Tû hçn hîp cña n−íc tæng céng, m−a, tinh thÓ b¨ng, vµ tuyÕt ρ MËt ®é Thö nghiÖm dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm 37 Con ChØ sè kÝ hiÖu khuynh h−íng do tham sè ho¸ ®èi l−u Rad ChØ sè kÝ hiÖu khuynh h−íng do tham sè ho¸ bøc x¹ Res ChØ sè kÝ hiÖu khuynh h−íng do tham sè ho¸ c¸c qu¸ tr×nh vËt lý vi m« qui m« d−íi l−íi G Träng lùc rt Tû hçn hîp cña n−íc tæng céng rv Tû hçn hîp cña h¬i n−íc π Hµm Exner tæng céng π' Hµm Exner nhiÔu θv NhiÖt ®é thÕ vÞ ¶o P KhÝ ¸p … 3. Mét sè kÕt qu¶ thö nghiÖm: 3.1. MiÒn dù b¸o M« h×nh RAMS sö dông phÐp chiÕu cùc (PolarStereoGraphics), ¸p dông trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam chóng t«i chän t©m chiÕu t¹i 160N – 1060E. Sö dông c«ng nghÖ l−íi lång (3 l−íi lång nhau) + L−íi 1: §é ph©n gi¶i ngang cã kÝch th−íc b−íc l−íi 40 km cho miÒn dù b¸o gåm 94×90 ®iÓm l−íi theo ph−¬ng ngang, t¹o ra miÒn tÝnh cã kÝch th−íc 3760×3600 km. MiÒn tÝnh nµy bao phñ toµn bé l·nh thæ ViÖt Nam vµ miÒn b¾c cña nã lµ mét phÇn lôc ®Þa Trung Quèc, võa b¶o ®¶m h¹n chÕ sai sè khuÕch t¸n vµo t©m miÒn tÝnh võa tÝnh ®Õn ¶nh h−ëng cña hoµn l−u giã mïa ®«ng b¾c, xuÊt ph¸t tõ cao ¸p Xibia vµ c¸c trung t©m cùc ®íi kh¸c vµo mïa ®«ng. Biªn phÝa nam cña miÒn tÝnh ë vµo kho¶ng 50S, víi môc tiªu m« t¶ tèt h¬n hoµn l−u giã mïa t©y nam vµo mïa hÌ, thæi tõ nam b¸n cÇu v−ît qua xÝch ®¹o vµo khu vùc §«ng Nam ¸. + L−íi 2: §é ph©n gi¶i ngang cã kÝch th−íc b−íc l−íi 10 km cho miÒn dù b¸o gåm 90 × 90 ®iÓm l−íi theo ph−¬ng ngang, t¹o ra miÒn tÝnh cã kÝch th−íc 900×900 km. T©m miÒn tÝnh ®−îc ®Æt 200 vÜ b¾c, 1070 kinh §«ng, môc ®Ých ®Ó bao phñ toµn bé khu vùc phÝa b¾c ViÖt Nam. + L−íi 3: §é ph©n gi¶i ngang cã kÝch th−íc b−íc l−íi 2 km cho miÒn dù b¸o gåm 47×47 ®iÓm l−íi theo ph−¬ng ngang, t¹o ra miÒn tÝnh cã kÝch th−íc 94×94 km. T©m miÒn tÝnh ®−îc ®Æt 210 vÜ b¾c, 105,50 kinh §«ng, môc ®Ých ®Ó bao phñ toµn bé khu vùc Hµ Néi. 3.2. Sè liÖu thö nghiÖm Sè liÖu dïng trong thö nghiÖm ®−îc lÊy tõ sè liÖu toµn cÇu do NOAA ph¸t b¸o, sè liÖu cao kh«ng vµ mÆt ®Êt ë ViÖt Nam. §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ dù b¸o thu ®−îc tõ m« h×nh th× chóng t«i ®· tiÕn hµnh so s¸nh víi sè liÖu ®o ®−îc cña hai ngµy 9 vµ 10/8/05 t¹i hai tr¹m lµ tr¹m L¸ng vµ tr¹m ®o t¹i Tr−êng §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn Hµ Néi . TrÇn T©n TiÕn, C«ng Thanh, TrÇn Th¶o Linh 38 3.3. KÕt qu¶ thö nghiÖm Sö dông phÇn mÒm Surfer ®Ó hiÓn thÞ thµnh ®å häa kÕt qu¶ dù b¸o cña m« h×nh: vïng kÎ tr¾ng lµ vïng kh«ng cã m−a vµ gi¸ trÞ hiÓn thÞ trªn c¸c ®−êng viÒn tr¾ng chÝnh lµ gi¸ trÞ dù b¸o cña m« h×nh cho l−îng m−a cña c¸c khu vùc t−¬ng øng. KÕt qu¶ m« h×nh sau khi hiÓn thÞ d−íi d¹ng ®å häa ®−îc ®em so s¸nh víi c¸c ®å thÞ biÓu diÔn l−îng m−a ®o ®¹c ®−îc t¹i hai tr¹m lµ tr¹m L¸ng vµ tr¹m Khoa KT-TV tr−êng §H KHTN HN. H×nh 1 biÓu diÔn l−îng m−a dù b¸o tõ 7h - 13h ngµy 9/8/05. Theo kÕt qu¶ m« h×nh th× xuÊt hiÖn 1 t©m m−a lín, m−a trªn diÖn hÑp lµ 3 quËn: QuËn §èng §a, QuËn Ba §×nh vµ QuËn Hoµn KiÕm. T¹i tr¹m L¸ng l−îng m−a do m« h×nh dù b¸o lµ 25 mm trong khi sè liÖu thùc tÕ ®o ®¹c t¹i ®©y lµ 29 mm. Cßn t¹i tr¹m ®o Khoa KT-TV §H KHTN HN n»m ngoµi t©m m−a vµ l−îng m−a dù b¸o nhá h¬n 5 mm theo sè liÖu thùc ®o t¹i ®©y lµ 3 mm. Nh− vËy gi÷a kÕt qu¶ dù b¸o vµ sè liÖu ®o ®¹c thùc tÕ kh¸ phï hîp. H×nh 2 øng víi kho¶ng thêi gian dù b¸o tõ 13h ®Õn 19h. H×nh vÏ cho thÊy t©m m−a ®· dÞch chuyÓn sang khu vùc CÇu GiÊy, t¹i ®©y l−îng m−a do m« h×nh dù b¸o lµ nhá chõng 6 - 7 mm. Cßn t¹i 2 tr¹m L¸ng vµ tr¹m Khoa KT-TV th× m−a chØ chõng 1mm vµ gÇn nh− lµ kh«ng m−a. H×nh 3 øng víi kho¶ng thêi gian dù b¸o tõ 19h - 24h , lóc nµy m−a ®· gi¶m ®¸ng kÓ, xuÊt hiÖn 2 t©m m−a nhá t¹i 2 khu vùc lµ B¹ch §»ng vµ NghÜa T©n, NghÜa §«- CÇu GiÊy víi l−îng m−a lµ 4 mm. T¹i khu vùc 2 tr¹m quan tr¾c th× l−îng m−a rÊt nhá lµ tõ 0 - 2 mm. Nh− vËy dù b¸o l−îng m−a ngµy 9/8/05 cho thÊy kÕt qu¶ m« h×nh lµ kh¸ phï hîp víi thùc tÕ ®o ®¹c t¹i hai tr¹m vÒ thêi gian vµ c−êng ®é m−a. Qua ®Õn ngµy mïng 10, vµo kho¶ng thêi gian tõ 1h - 7h (h×nh 4) m« h×nh dù b¸o t©m m−a t¹i khu vùc NghÜa T©n, NghÜa §« vÉn tån t¹i vµ l−îng m−a cã t¨ng lªn ®Õn 14 mm. Hai tr¹m quan tr¾c cña ta n»m trong vïng kh«ng co m−a. §iÒu nµy phï hîp víi thùc tÕ ®o ®¹c. Tíi kho¶ng thêi gian tõ 7h -13h trong ngµy (h×nh 5), t©m m−a dÞch chuyÓn vÒ khu vùc Yªn Hßa- CÇu GiÊy víi l−îng m−a lín nhÊt lµ 11 mm. T¹i tr¹m L¸ng kh«ng cã m−a, ®óng víi ®o ®¹c. Trong khi t¹i tr−êng §H KHTN l−îng m−a còng rÊt nhá chØ chõng 2 - 5 mm vµ thùc tÕ ®o ®¹c lµ kh«ng cã m−a. Vµo kho¶ng thêi gian tiÕp theo tõ 13-19h (h×nh 6), t©m m−a më réng. T¹i 2 tr¹m quan tr¾c m« h×nh dù b¸o lµ kh«ng m−a trong khi thùc tÕ ®o ®¹c l¹i 2 n¬i nµy cã m−a nhá kho¶ng tõ 5 - 8 mm. §Õn tèi vµ ®ªm ngµy mïng 10 tõ 19h - 24h (h×nh 7) cã m−a lín trªn diÖn réng gåm c¶ khu vùc Hµ Néi vµ ngo¹i thµnh Hµ Néi, l−îng m−a lín nhÊt ®−îc m« h×nh dù b¸o lµ 30 – 34 mm t¹i khu vùc huyÖn Gia L©m. Cßn t¹i tr¹m L¸ng vµ tr¹m Khoa KT- TV th× m« h×nh ®−a ra l−îng m−a dù b¸o lµ tõ 18 - 23 mm trong khi thùc tÕ ®o ®¹c cho thÊy l−îng m−a cao nhÊt chØ kho¶ng 5 - 8 mm. Thö nghiÖm dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm 39 Nh− vËy trong ngµy mïng 10 dù b¸o 48 giê ta thÊy cã mét chót sai kh¸c gi÷a l−îng m−a dù b¸o víi l−îng m−a thùc ®o, tuy nhiªn vÒ thêi gian cã m−a lµ chÝnh x¸c. Tãm l¹i qua ph©n tÝch vµ so s¸nh kÕt qu¶ dù b¸o cña m« h×nh víi thùc tÕ ®o ®¹c t¹i 2 tr¹m lµ tr¹m L¸ng vµ tr¹m Khoa KT-TV §H KHTN HN cho thÊy kÕt qu¶ dù b¸o m« h×nh ®−a ra t¹i 2 khu vùc nµy lµ t−¬ng ®èi chÝnh x¸c vÒ thêi gian, kh«ng gian x¶y ra m−a vµ c¶ c−êng ®é m−a. KÕt qu¶ nghiªn cøu ®· chØ ra kh¶ n¨ng dù b¸o chi tiÕt thêi tiÕt cho c¸c thµnh phè hoÆc bÊt kú khu vùc nµo ta quan t©m. KÕt qu¶ dù b¸o m−a ngµy 9/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 7h ngµy 9/8/2005 ®Õn 13h ngµy 9/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 13h ngµy 9/8/2005 ®Õn 19h ngµy 9/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 19h ngµy 9/8/2005 ®Õn 24h ngµy 9/8/2005 H×nh 1 H×nh 2 H×nh 3 TrÇn T©n TiÕn, C«ng Thanh, TrÇn Th¶o Linh 40 NGAY 09/08/2005 02 46 810 1214 1618 2022 2426 2830 0 6 12 18 24 LU O N G M U A (M M ) Sè liÖu thùc ®o tr¹m khÝ t−îng L¸ng NGAY 09/08/2005 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 18.0 20.0 22.0 24.0 26.0 28.0 30.0 0 6 12 18 24 LU O NG M U A (M M ) Sè liÖu thùc ®o tr¹m khÝ t−îng tr−êng §HKHTN Tr−êng m−a tÝch luü tõ 1h ngµy 10/8/2005 ®Õn 7h ngµy 10/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 7h ngµy 10/8/2005 ®Õn 13h ngµy 10/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 13h ngµy 10/8/2005 ®Õn 19h ngµy 10/8/2005 Tr−êng m−a tÝch luü tõ 19h ngµy 10/8/2005 ®Õn 24h ngµy 10/8/2005 H×nh 5H×nh 4 H×nh 7H×nh 6 Thö nghiÖm dù b¸o thêi tiÕt ®iÓm 41 NGAY 10 / 0 8 / 2 0 0 5 02 46 810 1214 1618 2022 2426 2830 0 6 12 18 24 Sè liÖu thùc ®o tr¹m khÝ t−îng L¸ng NGAY 10/08/2005 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 18.0 20.0 22.0 24.0 26.0 28.0 30.0 0 6 12 18 24 LU ON G MU A (M M) Sè liÖu thùc ®o tr¹m khÝ t−îng tr−êng §HKHTN Tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o ®Ò tµi KC09-04 2004: Dù b¸o tr−êng khÝ t−îng thñy v¨n biÓn §«ng 2. Tremback, C.J. and R. Kessler, A surface temperature and moisture parameterization for use in rnesoscale numerical models. Preprints, 7th Conference on Numerical Weather Prediction, 17-20 June 1985, Montreal, Canada, AMS. 3. Tremback, C.J., J. Powell, W.R. Cotton, and R.A. Pielke, The forward in time upstream advection scheme, Extension to higher orders, Mon. Wea. Rev., 115, 1987, 540-555. 4. Tripoli, G.J., and W.R. Cotton, The Colorado State University three-dimensional cloud/mesoscale model – 1982, Part I: General theoretical framework and sensitivity experiments, J. de Rech. Atmos., 16, 1982, 185-220. VNU. JOURNAL OF SCIENCE, Nat., Sci., & Tech., T.xXII, n01AP., 2006 The experiment point weather forecast Tran Tan Tien, Cong Thanh, Tran Thao Linh Department of Hydro-Meteorology & Oceanography College of Science, VNU Point weather forecast is advanced technology that had been applied in the world. Special in USA, they had forecasted for cities and towns with grid scale are 1 km2. In VIETNAM, we have research and test them in HANOI capital and HOCHIMINH City with grid scale is 4 km2. We can predict elements : rain, temperature, humidity, pressure, cloud, wind, … by RAMS (Regional Atmospheric Modeling System) every hour. Thus weather change at small location may be predict. Results of predict has realizable and they are basis research and prediction in the future. TrÇn T©n TiÕn, C«ng Thanh, TrÇn Th¶o Linh 42