Tìm hiểu Ghẻ

GHẺThS.BS. Lê Thái Vân ThanhMỤC TIÊU HỌC TẬPTrình bày triệu chứngTrình bày chẩn đoán xác địnhNêu được điều trị và cách phòng bệnhĐẠI CƯƠNGBệnh da lây, phổ biến nhất tại Việt nam (3.9% bệnh nhân đến khám tại BVDL)Do Sarcoptes scabiei:Con đực chết ngay sau khi di giốngCon cái trưởng thành dài 400 m, sống trong rãnh ghẻ (giữa lớp hạt và sừng) khoảng 30 ngày, đẻ trứng. Hoạt động nhiều về đêm, chết khi ra khỏi ký chủ 3-4 ngàyTrứng phát triển thành ấu trùng và trưởng thành trong vòng 10 ngàyLÂM SÀNGỦ bệnh: 2-8 ngàyTriệu chứng chính:NgứaTriệu chứng chẩn đoán: rãnh ghẻTriệu chứng giúp chẩn đoán: mụn nước, sẩn cục, sẩn mụn nướcTriệu chứng không đặc hiệu: vết cào xước, chàm hóaLÂM SÀNG3. Vị trí sang thương:Khắp người trừ mặt, trừ ở trẻ em hay bệnh nhân AIDSThường gặp ở vùng da non, rãnh ghẻ thường ở vùng sừng dầy (LBT, LBC)4. Dịch tể học: nhiều người sinh hoạt chung cùng bệnhSẩn-rãnh ghẻNốt ghẻ: thường ở nách, bẹn, bfsdBIẾN CHỨNGChàm hóaViêm da mủ: chốc, viêm nang lông, nhọt, viêm hạchLichen hóaMóng: tăng sừng, có thể tìm thấy cái ghẻViêm vi cầu thận cấp: do cảm ứng với độc tố ghẻ hoặc vi trùng bội nhiễmChàm hóaChốc hóaCHẨN ĐOÁNChẩn đoán xác định (100%): cái ghẻCác yếu tố giúp chẩn đoán: (90%)Rãnh ghẻ, sẩn ngứa, mụn nướcVị trí vùng da non, trừ mặtNgứa nhiều về đêmNhiều người xung quanh cùng bịCHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆTTổ đỉa - Chàm thể tạngChấy rậnSăng giang mai: hạch, PƯHTMụn mủ đầu chi ở trẻ con: phát ban mụn mủ vô trùng thành từng đợt, ngứa, ở LBT-LBC, có thể tự lànhchàmMụn mủ đầu chiCÁC DẠNG ĐẶC BIỆTGhẻ ở trẻ em thường gặp mụn nước, sẩn cục; kể cả ở mặtGhẻ bóng nước: trong bóng nước có ghẻGhẻ tăng sừng (ghẻ Na-Uy):Thường gặp ở những người suy giảm miễn dịch (suy dinh dưỡng, tiểu đường, AIDS, bệnh hệ thống, ung thư)Tăng sừngKhông ngứa hay ngứa dữ dộiRất nhiều cái ghẻ dưới màiRất lâyCẬN LÂM SÀNGĐIỀU TRỊNguyên tắc điều trị:Chẩn đoán sớm và điều trị đúngĐiều trị cả những người tiếp xúc mắc bệnhPhối hợp các biện pháp vệ sinh để tránh lây lan cộng đồngĐIỀU TRỊThuốc lựa chọn hàng đầu: bôi 1 lần, độc thần kinh, không dùng cho trẻ 2 tuổiEsdepallethrine (Spregal): dùng được cho phụ nữ có thai và trẻ nhỏDiethylphtalate (DEP): thích hợp điều trị cộng đồng3. Thuốc khác: dùng được cho trẻ emLưu huỳnh 10%Crotamiton (Eurax)ĐIỀU TRỊGhẻ thông thườngGhẻ bội nhiễmGhẻ chàm hóaGhẻ NaUy:Nâng tổng trạngThoa mỡ salicylée 2-5% để tiêu sừngBôi thuốc ghẻCó thể dùng IvermectinĐIỀU TRỊDiệt nguồn lâyTheo dõi: 3-5 ngày sau không nổi sang thương mớiTiêu chuẩn điều trị lại:Ngứa > 2 tuầnNổi sang thương mới sau 3-5 ngàyPHÒNG BỆNHGIẢI ĐÁP THẮC MẮC