Tổ chức doanh nghiệp kinh doanh quốc tế

CHƯƠNG VII TỔ CHỨC DOANH NGHIỆP KINH DOANH QUỐC TẾ 08-Apr-07 1 Những yếu tố cơ bản của hệ thống tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức Kiểm soát & khuyến khích 08-Apr-07 Con người Văn hóa doanh nghiệp PTM – Hệ thống tổ chức Các quy trình 2 Mối quan hệ giữa các yếu tố trong hệ thống tổ chức Các yếu tố trong nội bộ hệ thống tổ chức phải không mâu thuẫn nhau. Hệ thống tổ chức phải nhất quán với chiến lược. Chiến lược và hệ thống tổ chức phải phù hợp với môi trường cạnh tranh. 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 3 Cơ cấu tổ chức doanh nghiệp quốc tế Liên kết dọc Tập trung Tạo điều kiện phối hợp hoạt động Bảo đảm các quyết định phù hợp với mục tiêu Dễ thực hiện những thay đổi lớn Tránh trùng lắp trong hoạt động Phân quyền Lãnh đạo không quá tải Tinh thần trách nhiệm và động cơ làm việc cao hơn Chủ động, linh hoạt trong ứng phó với thay đổi Có khả năng đưa ra các quyết định phù hợp hơn Kiểm soát chặt hơn 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 4 Chiến lược công ty và mức độ phân quyền Chiến lược công ty Chiến lược toàn cầu Chiến lược đa nội địa Chiến lược quốc tế Chiến lược xuyên quốc gia Mức độ phân quyền Tập trung Phân quyền Tập trung quản lý các năng lực chủ chốt, phân quyền các hoạt động khác Tập trung quản lý các trung tâm sản xuất toàn cầu, phân quyền các hoạt động khác (kể cả phát triển năng lực, kỹ năng) 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 5 Liên kết ngang: Thiết kế cơ cấu tổ chức Chức Căn cứ để doanh nghiệp phân chia thành các bộ phận trực thuộc năng Loại hình kinh doanh Khu vực địa lý 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 6 Liên kết ngang: Thiết kế cơ cấu tổ chức Cơ cấu tổ chức theo chức năng Lãnh đạo cấp cao Bộ phận vật tư Các tổ mua vật tư Bộ phận sản xuất Các nhà máy Bộ phận marketing Các chi nhánh bán hàng Bộ phận tài chính Các đơn vị kế toán 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 7 Liên kết ngang: Thiết kế cơ cấu tổ chức Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm Công ty mẹ Đơn vị kinh doanh dòng sản phẩm A Đơn vị kinh doanh dòng sản phẩm B Đơn vị kinh doanh dòng sản phẩm C Bộ phận vật tư Các tổ mua vật tư Bộ phận sản xuất Các nhà máy Bộ phận marketing Các chi nhánh bán hàng Bộ phận tài chính Các đơn vị kế toán 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 8 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Thiết kế bổ xung chức năng • Cơ cấu tổ chức như kinh doanh nội địa • Các bộ phận chức năng đảm trách thêm các hợp đồng kinh doanh quốc tế Bộ phận xuất khẩu Giám sát và xử lý đơn hàng quốc tế Marketing quốc tế Quan hệ với các nhà phân phối nước ngoài Huy động vốn cho hoạt động xuất khẩu 08- Apr- 07 PTM – Hệ thống tổ chức 9 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Bộ phận kinh doanh quốc tế Công ty mẹ Kinh doanh nội địa Giám đốc dòng sản phẩm A Kinh doanh nội địa Giám đốc dòng sản phẩm B Các bộ phận chức năng Kinh doanh nội địa Giám đốc dòng sản phẩm C Quốc gia 1 Kinh doanh quốc tế Giám đốc khu vực thị trường quốc tế Quốc gia 2 Giám đốc (sản phẩm A, B và/hoặc C) Giám đốc (sản phẩm A, B và/hoặc C) 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức Các bộ phận chức năng 10 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Bộ phận kinh doanh quốc tế Sử dụng phổ biến khi mới mở rộng kinh doanh quốc tế Nhược điểm: Nguy cơ mâu thuẫn và khó phối hợp giữa các hoạt động kinh doanh nội địa và quốc tế trong việc: Đưa ra sản phẩm mới trên phạm vi toàn cầu Chuyển giao năng lực giữa các hoạt động kinh doanh nội địa và quốc tế Tận dụng lợi thế địa điểm và quy mô Mâu thuẫn với chiến lược mở rộng kinh doanh quốc tế 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 11 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức theo khu vực toàn cầu Công ty mẹ Khu vực Bắc Mỹ 08-Apr-07 Khu vực Mỹ La-tinh Khu vực châu Âu PTM – Hệ thống tổ chức Khu vực Trung Đông và châu Phi Khu vực Viễn Đông 12 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức theo khu vực toàn cầu Thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp có: Lĩnh vực kinh doanh không đa dạng Cơ cấu tổ chức kinh doanh nội địa theo chức năng Phù hợp với chiến lược đa nội địa 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 13 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm toàn cầu Công ty mẹ Nhóm sản phẩm hay Đơn vị A Khu vực 1 (Nội địa) Nhóm sản phẩm hay Đơn vị A Khu vực 2 (Quốc tế) Nhóm sản phẩm hay Đơn vị A Các bộ phận chức năng Các bộ phận chức năng 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 14 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm toàn cầu Thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp có: Kinh doanh nhiều loại sản phẩm. Cơ cấu tổ chức kinh doanh nội địa theo sản phẩm. Phù hợp với chiến lược toàn cầu hoặc quốc tế. 08- Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 15 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức ma trận toàn cầu Công ty mẹ Đơn vị kinh doanh sản phẩm A Đơn vị kinh doanh sản phẩm B Khu vực 1 Khu vực 2 Khu vực 3 Đơn vị kinh doanh sản phẩm C 08-Apr-07 Quản trị viên này trực thuộc Đơn vị kinh doanh sản phẩm B và Khu vực thị trường 2 PTM – Hệ thống tổ chức 16 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ cấu tổ chức ma trận toàn cầu Mô hình cơ cấu tổ chức cho chiến lược xuyên quốc gia. Tỷ lệ thất bại cao vì: Quan liêu, kém linh hoạt. Quản trị viên bậc trung khó xử khi có xung đột và tranh giành quyền lực giữa hai đơn vị khu vực thị trường và kinh doanh sản phẩm. Khó kiểm soát. Giải pháp: cơ cấu tổ chức ma trận “linh hoạt”. 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 17 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ chế phối hợp hoạt động chính thức 08-Apr-07 Direct contact Liaison roles Teams Matrix structures Tính phức tạp tăng dần của cơ chế phối hợp PTM – Hệ thống tổ chức 18 Thiết kế cơ cấu tổ chức kinh doanh quốc tế Cơ chế phối hợp hoạt động không chính thức Mạng lưới lãnh đạo (Management Network) Hệ thống các mối quan hệ cá nhân không chính thức giữa lãnh đạo các Lãnh đạo mỗi đơn vị đơn vị trực thuộc trực thuộc đều có quan hệ trực tiếp hay gián tiếp với lãnh đạo c a ù c đ ơ n v ị t r ư ï c thuộc khác 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 19 Cơ chế phối hợp hoạt động không chính thức Mạng lưới lãnh đạo B A 08-Apr-07 C G PTM – Hệ thống tổ chức D E F 20 Cơ chế phối hợp hoạt động không chính thức Xây dựng mạng lưới lãnh đạo Thông qua Hệ thống Chính sách thông tin phát triển lãnh đạo Tạo điều kiện tự xây dựng quan hệ thông qua: Chương trình huấn luyện Luân chuyển lãnh đạo 08- Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 21 Hệ thống kiểm soát Kiểm soát cá nhân Tiếp xúc trực tếp giữa lãnh đạo với đơn vị trực thuộc Kiểm soát theo quy định hành chính Kiểm soát thông qua: Quy tắc Kiểm soát theo hiệu quả công việc Đề ra mục tiêu Đánh giá theo mức độ đạt mục tiêu đề ra 08-Apr-07 Thủ tục Kiểm soát thông qua văn hóa doanh nghiệp Xây dựng hệ thống các giá trị PTM – Hệ thống tổ chức 22 Hệ thống các biện pháp khuyến khích Tùy thuộc vào tính chất nhiệm vụ của nhân viên. Cần suy xét kỹ về những hậu quả ngoài ý muốn. Có thể sử dụng để tăng cường phối hợp giữa lãnh đạo các đơn vị trực thuộc. Cần tính đến những khác biệt về thể chế và văn hóa giữa các quốc gia. 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 23 Các quy trình Cách thức các quy định được đưa ra và cách thức công việc được thực hiện. Vượt quá giới hạn một đơn vị trực thuộc cũng như biên giới quốc gia. Có thể được phát triển ở bất cứ đâu trong hệ thống sản xuất kinh doanh toàn cầu của doanh nghiệp. 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 24 Văn hóa doanh nghiệp Các giá trị và chuẩn mực được mọi nhân viên trong doanh nghiệp cùng chia sẻ Nguồn hình thành: – Các nhà sáng lập và các vị lãnh đạo nổi bật. – Văn hóa dân tộc của công ty mẹ. – Lịch sử phát triển của doanh nghiệp. – Các quyết định đưa lại kết quả khả quan. Cơ chế duy trì: – Chế độ tuyển dụng và đề bạt – Chính sách khen thưởng – Phổ biến văn hóa doanh nghiệp – Chính sách thông tin nội bộ 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 25 Văn hóa doanh nghiệp Văn hóa doanh nghiệp mạnh Có tác động rõ rệt đến phong cách làm việc Mạnh không đồng Văn hóa của nghĩa với tốt &ø không doanh nghiệp hoạt phải lúc nào cũng động hiệu quả: phù hợp Mạnh và có khả năng thích nghi với hoàn cảnh 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 26 Thay đổi tổ chức Các lực cản trở thay đổi Sự phân bố quyền lực và ảnh hưởng hiện tại trong doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp hiện tại. Định kiến của lãnh đạo cấp cao về mô hình kinh doanh thích hợp. Quy định của nước chủ nhà. 08-Apr-07 PTM – Hệ thống tổ chức 27 08-Apr-07 Thay đổi tổ chức Nguyên tắc thay đổi tổ chức Phá vỡ kiến trúc tổ chức cũ: cần biện pháp mạnh hay liệu pháp sốc. Thực hiện các thay đổi. Củng cố tổ chức mới: Xây dựng văn hóa doanh nghiệp mới. PTM – Hệ thống tổ chức 28