Xây dựng thang đo đánh giá hành vi bạo lực đối với trẻ em của giáo viên trong nhà trường mầm non

g kê bảng 3, điểm trung bình của bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ là cao nhất (M = 4,11), nhân tố bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên gây ra có điểm trung bình (M = 3,14) thấp hơn nhân tố bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ, nhưng điểm trung bình của hai nhân tố này lại rất sát nhau, điều này nói lên rằng các hành vi bạo lực đối với trẻ chủ yếu diễn ra trực tiếp hoặc gián tiếp do giáo viên và trẻ gây ra trong hoạt động nghề nghiệp tại trường mầm non. Nhân tố bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra có điểm trung bình thấp nhất (M = 0,34) trong ba nhân tố Toàn bộ thang đo có độ tin cậy bên trong theo hệ số Cronbach alpha ở mức cao (0,850), hệ số tin cậy của các nhân tố trong thang đo cũng ở mức độ tin cậy cao, nhân tố Bạo lực gián NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 93SỐ 06 - THÁNG 02/2015 Bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên tiến hành Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ (1) (2) (3) (1) 1 0,485(**) 0,324(**) (1) 1 0,338(**) (3) 1 Nhân tố (Hình thức bạo lực) Bảng 4. Tương quan giữa các nhân tố Ghi chú: ** tương quan có ý nghĩa thống kê ở mức 0.01 (2 đuôi). Đa số các nhân tố có tương quan với nhau ở mức độ trung bình (bảng 4). Tương quan giữa nhân tố bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên tiến hành và nhân tố bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra là cao nhất, ở mức cao (r = 0,485). Bảng 5. Điểm trung bình (phía trên) và độ lệch chuẩn (phía dưới) các nhân tố theo loại hình trường mầm non Bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên tiến hành Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ 0,3900 0,41186 0,4114 0,32351 0,0267 0,08492 0,6225 0,53067 0,7164 0,48836 0,0882 0,23300 6,650 14,726 3,175 0,011 0,000 0,077 Hình thức bạo lực Loại hình trường mầm non Công lập Ngoài công lập F P Ghi chú: Hệ số F và chỉ số p khi so sánh bằng ANOVA điểm trung bình các nhân tố (hình thức bạo lực) theo các khối lớp trẻ. Từ số liệu thống thể (bảng 5) có thể thấy có sự khác biệt điểm trung bình của các hình thức bạo lực trực tiếp đối với trẻ do giáo viên tiến hành.. nhân tố bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ và hình thức bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ. Điểm trung bình của các hành vi bạo lực đối với trẻ ở trường công lập thấp hơn so với trường ngoài công lập ở tất cả các hình thức bạo lực. tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ có hệ số tin cậy cao nhất (0,814) , tiếp theo là nhân tố Bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên tiến hành (0,779), nhân tố Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ có hệ số tin cậy thấp nhất (0,754). NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 94 SỐ 06 - THÁNG 02/2015 Có sự khác biệt điểm trung bình của các hình thức bạo lực trực tiếp đối với trẻ do giáo viên tiến hành. Điểm trung bình của các hành vi bạo lực đối với trẻ do giáo viên tiến hành ở những khối lớp trẻ có độ tuổi nhỏ cao hơn so với khối lớp trẻ có độ tuổi lớn. Hình thức bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ và Hành vi bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa các khối lớp theo độ tuổi của trẻ. 4. Kết luận Qua nghiên cứu lý luận và thực trạng, bước đầu chúng tôi đã xây dựng được thang đo đánh giá hành vi bạo lực đối với trẻ em của giáo viên mầm non có độ tin cậy và tính hiệu lực cao có thể dùng trong nghiên cứu và trong lâm sàng, để phát hiện ra những vấn đề bạo lực đối với trẻ trong nhà trường mầm non. Hạn chế của nghiên cứu này là chưa đưa ra được một chỉ số phân loại giữa việc trẻ bị bạo lực và không bị bạo lực, hoặc phân ra hành vi bạo lực đối với trẻ đâu là nhẹ, trung bình, nặng. Khi sử dụng thang đo này, chúng tôi đề xuất nhà nghiên cứu vẫn nên sử dụng những câu có độ tải cao (đã bị loại bỏ khi phân tích nhân tố trong nghiên cứu này) nhằm hoàn chỉnh nội dung những đánh giá những hành vi bạo lực đối với trẻ. Thang đo này chỉ nên sử dụng để tìm hiểu hành vi bạo lực đối với trẻ em trong nhà trường mầm non. Đối với những nghiên cứu có sử dụng thang đo này trong tương lai, trước hết, chúng tôi đề xuất giữ lại 6 câu có hệ số tài > 0,3 (bảng 1) đã bị loại bỏ trong thang đo cuối cùng của ngiên cứu này nhằm kiểm tra lại xem có nhất quan với kết quả nghiên cứu của chúng tôi không, nếu không thì xem xét việc sử dụng để có thang đo toàn diện hơn. Với những nghiên cứu cho tương lai, chúng tôi đề xuất xây dựng các thang đo đánh giá hành vi bạo lực của giáo viên ở các bậc học, lớp học lớn tuổi hơn, ví dụ học sinh tiểu học, học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông,... Mỗi lứa tuổi và nhóm người lại có những hình thức, hành vi bạo lực khác nhau, mức độ và độ ảnh hưởng khác nhau. Trong các nghiên cứu cũng cần kết hợp các thang đo bổ trợ khác nhằm đánh giá nguyên nhân, hậu quả và các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi bạo lực một cách toàn diện. Bạo lực đối với trẻ trực tiếp do giáo viên tiến hành Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do trẻ gây ra cho trẻ Bạo lực gián tiếp đối với trẻ do lực lượng khác gây ra cho trẻ 0,3333 0,47140 0,5000 0,3031 0,0000 0,00000 0,9896 0,6069 0,8036 0,4169 0,0938 0,14868 0,5833 0,5409 0,6875 0,5351 0,1354 0,4182 0,5152 0,4684 0,5238 0,4175 0,0404 0,1023 0,3929 0,3606 0,4949 0,4458 0,0536 0,1365 0,3478 0,3857 0,5776 0,4548 0,0362 0,0864 Hình thức bạo lực Khối lớp theo độ tuổi của trẻ Dưới 19 tháng 19 – 24 tháng 25 – 35 tháng Mẫu giáo bé Mẫu giáo nhỡ Mẫu giáo lớn F P 4,486 1,293 0,808 0,001 0,272 0,546 Ghi chú: Hệ số F và chỉ số p khi so sánh bằng ANOVA điểm trung bình các nhân tố (hình thức bạo lực) theo các khối lớp trẻ. Bảng 6. Điểm trung bình (phía trên) và độ lệch chuẩn (phía dưới in nghiêng) các nhân tố theo khối lớp giáo viên phụ trách NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 95SỐ 06 - THÁNG 02/2015 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Điều lệ trường mầm non, Ban hành kèm theo Quyết định số 14 /2008/ QĐ-BGDĐT ngày 7/4/2008. 2. Trần Văn Công (2014), “Xây dựng thang đo nạn nhân bắt nạt cho trẻ em Việt Nam”, Kỷ yếu hội thảo khoa học toàn quốc, Nxb Đại học Quốc gia TP.HCM. 3. Trần Thị Minh Đức (2009), Hành vi gây hấn phân tích từ góc độ tâm lý học xã hội, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội. 4. Luật phòng chống bạo lực gia đình, Nxb Lao động Xã hội. 5. Luật chăm sóc, bảo vệ và giáo dục trẻ em (2006), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 6. Lê Thị Phương Mai (1997), Báo cáo nghiên cứu bạo lực và hậu quả đối với sức khỏe sinh sản. Hiện trạng của Việt Nam. 7. Lê Thị Phương Mai (2005), Giới, bạo lực giới: Nhân viên y tế có thể giúp gì cho nạn nhân của bạo lực giới. 8. Nguyễn Hữu Minh, Trần Thị Vân Anh (2009), Bạo lực gia đình đối với phụ nữ ở Việt Nam: Thực trạng, diễn tiến và nguyên nhân, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội. 9. Nguyễn Hữu Minh (2006), Bạo lực giới đối với phụ nữ: Phân tích định lượng các cuộc điều tra lớn gần đây (SAVY,NHTG,BĐG), Hà Nội. 10. Tăng Phương Tuyết (2011), “Biện pháp nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ và hành vi của phụ huynh về bạo lực trẻ em trong gia đình ở tỉnh Bình Dương”, Luận văn thạc sĩ, ĐHSP Hà Nội. 11. Nguyễn Thị Thắm (2010), “Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ em bị ảnh hưởng của bạo lực gia đình”, Luận văn thạc sĩ, Hà Nội. 12. Hoàng Bá Thịnh (2007), “Bạo lực gia đình với trẻ em và giải pháp phòng ngừa”, Tạp chí Tâm lý học (số 6/2007), tr 34 – 35. 13. Hoàng Bá Thịnh (2005), Bạo lực giới trong gia đình Việt Nam và vai trò của truyền thông đại chúng trong sự nghiệp phát triển phụ nữ, Nxb Thế giới, Hà Nội. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 96 SỐ 06 - THÁNG 02/2015