Xây dựng trường mầm non hạnh phúc

3 XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM NON HẠNH PHÚC Thạc sĩ Dương Bích Thúy, Phó khoa Mầm non Tóm tắt: Xây dựng trường mầm non (MN) hạnh phúc là từ khóa đang được quan tâm trong ngành giáo dục. Trường MN hạnh phúc thể hiện bằng các tiêu chí đó là nhà trường có một chương trình giáo dục chất lượng; Học sinh trong nhà trường là những đứa trẻ hạnh phúc; giáo viên hạnh phúc và môi trường đáp ứng được các tiêu chí cho người học, người làm việc hạnh phúc. I. Đặt vấn đề Giáo dục mầm non (GDMN) là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vị trí hết sức quan trọng trong việc hình thành tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ và nhân cách của trẻ. Nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non sẽ tạo nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông và quá trình học tập suốt đời của mỗi người. Trường mầm non (MN) hạnh phúc là nơi vừa mang lại môi trường phát triển toàn diện, kích thích hứng thú học tập – vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu nghề, yêu trẻ cũng như tối ưu hóa công tác quản lý nhà trường, giảm bớt gánh nặng công việc cho nhân sự. Để xây dựng trường mầm non hạnh phúc, trước hết, các thầy cô giáo phải có năng lực, kỹ năng sư phạm, phải yêu nghề, yêu trẻ, phải có lòng kiên nhẫn và kỹ năng ứng xử sư phạm, môi trường làm việc tốt, lớp học được bài trí khoa học phù hợp với trẻ. Phát biểu tại hội thảo “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc và nói không với bạo lực học đường” (Ngày 9/4, tại Hà Nội), thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa phát biểu: “Muốn có một trường mầm non hạnh phúc để mang đến tình yêu thương ấm áp và phát triển tiềm năng trí tuệ của trẻ đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các nhà trường, từ ban giám hiệu đến các giáo viên”. Trong giới hạn bài viết, chúng tôi xin đi sâu vào nội dung xây dựng trường mầm non hạnh phúc và đề xuất việc vận dụng các tiêu chí xây dựng trường mầm non hạnh phúc trong thực tiễn chăm sóc nuôi dạy trẻ tại cơ sở MN thực hành và công tác đào tạo giáo viên mầm non hiện nay của trường CĐSP. 4 II. Nội dung 1. Một số vấn đề chung về xây dựng trường mầm non hạnh phúc 1.1. Cơ sở giáo dục mầm non - Theo Luật Giáo dục 2005, Cơ sở giáo dục là nơi diễn ra các hoạt động giáo dục theo các hình thức chính quy hay không chính quy. Cơ sở giáo dục là đơn vị của hệ thống giáo dục quốc dân Việt Nam. Trường học chính là đơn vị chính của cơ sở giáo dục. - Cơ sở giáo dục mầm non bao gồm: + Nhà trẻ, nhóm trẻ nhận trẻ em từ 3 tháng đến 3 tuổi. + Trường, lớp mẫu giáo nhận trẻ em từ 3 đến 6 tuổi. + Trường mầm non là cơ sở giáo dục kết hợp nhà trẻ và mẫu giáo nhận trẻ em từ 3 tháng đến 6 tuổi. 1.2. Chất lượng giáo dục mầm non theo UNESCO Trong chương trình hành động Dakar (2000) của UNESCO, chất lượng của một nhà trường được đánh giá qua 10 yếu tố cơ bản: (1) Người học khoẻ mạnh, được nuôi dưỡng tốt, được khuyến khích thường xuyên để có động cơ học tập chủ động. (2) Giáo viên thành thạo nghề nghiệp và được động viên đúng mức. (3) Phương pháp và kỹ thuật dạy học - học tập tích cực. (4) Chương trình giáo dục thích hợp với người học và người dạy (5) Trang thiết bị, phương tiện và đồ dùng học tập, giảng dạy, học liệu và công nghệ giáo dục thích hợp, dễ tiếp cận và thân thiện với người sử dụng. (6) Môi trường học tập đảm bảo vệ sinh, an toàn, lành mạnh. (7) Hệ thống đánh giá thích hợp với môi trường, quá trình giáo dục và kết quả GD. (8) Hệ thống quản lý giáo dục có tính tham gia và dân chủ 5 (9) Tôn trọng và thu hút đựơc cộng đồng cũng như nền văn hoá địa phương trong hoạt động giáo dục. (10) Các thiết chế, chương trình giáo dục có nguồn lực thích hợp, thoả đáng và bình đẳng. 1.3. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường mầm non tại Việt Nam 1. Tổ chức thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ ba tháng tuổi đến sáu tuổi theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. 2. Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; Tổ chức giáo dục hoà nhập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật. 3. Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em. 4. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật. 5. Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hoá, hiện đại hoá hoặc theo yêu cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn. 6. Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em. 7. Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và trẻ em tham gia các hoạt động xã hội trong cộng đồng. 8. Thực hiện kiểm định chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em theo quy định. 9. Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật. 1.4. Khái niệm về hạnh phúc, trường mầm non hạnh phúc 1.4.1. Bàn về hạnh phúc Năm 2013, Đại hội đồng Liên hiệp quốc với 193 quốc gia thành viên đã nhất trí thông qua nghị quyết A/RES/66/281 chọn ngày 20 tháng 3 hàng năm làm Ngày Quốc tế Hạnh phúc, coi đây là một ngày mang ý nghĩa biểu tượng nhằm quyết tâm thể hiện sự tích cực và những nỗ lực nhiều hơn nữa để xây dựng một thế giới đại đồng, mang lại hạnh phúc cho con người khắp nơi trên trái đất. Không có khái niệm chung về hạnh phúc, có thể kể đến một số quan niệm: 6 Theo tự điển bách khoa: Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc của con người khi được thỏa mãn một nhu cầu nào đó mang tính trừu tượng. Hạnh phúc là một cảm xúc bậc cao, được cho rằng chỉ có ở loài người, nó mang tính nhân bản sâu sắc và thường chịu tác động của lý trí. Trong tiếng Việt, về mặt nguồn gốc triết tự, “hạnh phúc” là một từ vay mượn từ tiếng Hán với hai thành tố có giá trị đẳng lập: “hạnh” có nghĩa gốc là “may mắn”, còn “phúc” có nghĩa gốc là “tốt lành”. Từ điển tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ học) thì định nghĩa về hạnh phúc: “trạng thái sung sướng vì cảm thấy hoàn toàn đạt được ý nguyện”. Tựu trung lại, hạnh phúc có nghĩa là may mắn tốt lành. Trong tiếng Anh, “hạnh phúc” được xem là tương đương với từ “happiness”, vốn xuất phát từ căn tố happy có nghĩa là vui sướng, vui lòng. Hạnh phúc, có lẽ cần được hiểu trong sự tích hợp cả hai cảm giác: sự vừa lòng của đời sống vật chất và sự vừa lòng của cả đời sống tinh thần.Tuy nhiên, Heraclitus đã từng nói, “nếu coi thỏa mãn vật chất là hạnh phúc thì có thể xem con bò là hạnh phúc”. Người ta có thể nói về hạnh phúc của cá nhân và cũng có thể nói về hạnh phúc của cả một dân tộc. Ấy là khi cả dân tộc cùng thực sự chung một mục đích, một con đường, quyết tâm đạt được điều mong muốn cuối cùng. Bản Tuyên ngôn độc lập của chủ tịch Hồ Chí Minh vì thế đã nhắc tới quyền được sống “hạnh phúc” ngay từ những câu đầu tiên: “Hỡi đồng bào cả nước! “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”. Lời bất hủ ấy trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là: Tất cả thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do” Như vậy, ta thấy có một điểm chung quan trọng trong quan niệm về hạnh phúc của nhiều quốc gia, đó là hạnh phúc nhất thiết phải gắn với niềm vui; là trạng thái mọi người đều mong muốn có được, có thể hiểu hạnh phúc chính là được thỏa mãn nhu cầu vật chất, tinh thần. Tuy nhiên nhu cầu cần đảm bảo chính đáng, có giới hạn nhất định. Bàn về nhu cầu, Từ điển mở Wikipedia khái quát: Nhu cầu là một hiện tượng tâm lý của con người; là đòi hỏi, mong muốn, nguyện vọng của con người về vật chất và tinh thần để tồn tại và phát triển. Tùy theo trình độ nhận thức, môi trường sống, những đặc điểm tâm sinh lý, mỗi người có những nhu cầu khác nhau. Theo Maslow, về căn bản, nhu cầu của con người được chia làm hai nhóm chính: nhu cầu cơ bản (basic needs) và nhu cầu bậc cao (meta needs). 7 + Nhu cầu cơ bản liên quan đến các yếu tố thể lý của con người như mong muốn có đủ thức ăn, nước uống, được nghỉ ngơi... Những nhu cầu cơ bản này đều là các nhu cầu không thể thiếu hụt vì nếu con người không được đáp ứng đủ những nhu cầu này, họ sẽ không tồn tại được nên họ sẽ đấu tranh để có được và tồn tại trong cuộc sống hàng ngày. + Các nhu cầu cao hơn nhu cầu cơ bản trên được gọi là nhu cầu bậc cao. Những nhu cầu này bao gồm nhiều nhân tố tinh thần như sự đòi hỏi công bằng, an tâm, an toàn, vui vẻ, địa vị xã hội, sự tôn trọng, vinh danh với một cá nhân Các nhu cầu cơ bản thường được ưu tiên chú ý trước so với những nhu cầu bậc cao này. Với một người bất kỳ, nếu thiếu ăn, thiếu uống... họ sẽ không quan tâm đến các nhu cầu về vẻ đẹp, sự tôn trọng...Tuy nhiên, tuỳ theo nhận thức, kiến thức, hoàn cảnh, thứ bậc các nhu cầu cơ bản có thể đảo lộn. Ví dụ như: người ta có thể hạn chế ăn, uống, ngủ nghỉ để phục vụ cho các sự nghiệp cao cả Cấu trúc của Tháp nhu cầu có 5 tầng, trong đó, những nhu cầu con người được liệt kê theo một trật tự thứ bậc hình tháp kiểu kim tự tháp. Những nhu cầu cơ bản ở phía đáy tháp phải được thoả mãn trước khi nghĩ đến các nhu cầu cao hơn. Các nhu cầu bậc cao sẽ nảy sinh và mong muốn được thoả mãn ngày càng mãnh liệt khi tất cả các nhu cầu cơ bản ở dưới (phía đáy tháp) đã được đáp ứng đầy đủ. Năm tầng trong Tháp nhu cầu của Maslow gồm có:  Tầng thứ nhất: Các nhu cầu về căn bản nhất thuộc "thể lý" (physiological) - thức ăn, nước uống, nơi trú ngụ, tình dục, bài tiết, thở, nghỉ ngơi.  Tầng thứ hai: Nhu cầu an toàn (safety) - cần có cảm giác yên tâm về an toàn thân thể, việc làm, gia đình, sức khỏe, tài sản được đảm bảo. 8  Tầng thứ ba: Nhu cầu được giao lưu tình cảm và được trực thuộc (love/belonging) - muốn được trong một nhóm cộng đồng nào đó, muốn có gia đình yên ấm, bạn bè thân hữu tin cậy.  Tầng thứ tư: Nhu cầu được tôn trọng, quý trọng, kính mến (esteem) - cần có cảm giác được tôn trọng, kính mến, được tin tưởng.  Tầng thứ năm: Nhu cầu về tự thể hiện bản thân cường độ cao (self - actualization) - muốn sáng tạo, được thể hiện khả năng, thể hiện bản thân, trình diễn mình, có được và được công nhận là thành đạt. Như vậy, không có định nghĩa hạnh phúc nào là chung cả, mà nó chỉ là điều người ta thể hiện hay nói hai từ đó khi người ta có định nghĩa cho những việc mình làm, cũng như cảm giác được thỏa mãn những nhu cầu chính đáng. 1.4.2. Trường mầm non hạnh phúc Ở trên, chúng ta đã tìm hiểu nhiều quan niệm bàn về hạnh phúc. Vậy “Trường mầm non hạnh phúc” là gì? * Là nơi trẻ được là “trung tâm”, hạnh phúc, được thỏa mãn nhu cầu được yêu thương, vui chơi, phát triển mọi mặt: - Trẻ có tâm lý tích cực, dễ dàng tiếp thu kiến thức; hợp tác với cô giáo và các bạn - Trẻ hoà đồng, yêu thương bạn bè giúp giảm các xung đột và rủi ro - Trẻ tự do sáng tạo, bộc lộ suy nghĩ, tính cách của bản thân - Trẻ vui vẻ, tự tin, năng động, hứng thú mỗi khi đến trường * Là nơi cô giáo được trân trọng, tin tưởng, cảm thấy hạnh phúc mỗi khi lên lớp: - Làm việc bằng tình yêu thương với trẻ, nhiệt huyết với nghề và trách nhiệm với nhà trường - Gắn bó với nhà trường, giúp nhà trường giảm bớt nỗi lo về tuyển dụng nhân sự - Chủ động quản lý công việc, giảm bớt gánh nặng cho lãnh đạo nhà trường - Chủ động sáng tạo, làm mới bản thân, nâng cao hiệu quả và hứng thú dạy-học - Kết nối chặt chẽ, tích cực với nhà trường, phụ huynh – học sinh * Là nơi Phụ huynh/các gia đình hạnh phúc khi được gửi con - Phụ huynh hiểu và biết được trẻ học gì ở trường - Tiếp tục chủ đọng học và chơi với trẻ ở nhà, ở bất cứ nơi đâu - Giao tiếp tốt hơn với giáo viên và nhà trường 9 Như vậy, trường mầm non hạnh phúc là nơi vừa mang lại môi trường phát triển toàn diện, kích thích hứng thú học tập – vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu nghề, yêu trẻ cũng như tối ưu hóa công tác quản lý nhà trường, giảm bớt gánh năng công việc cho nhân sự. 2. Các bước xây dựng trường MN hạnh phúc Vấn đề xây dựng trường học hạnh phúc là từ khóa được tìm kiếm, được quan tâm đặc biệt. Trường học hạnh phúc phải đảm bảo các yêu cầu: - Các thầy cô giáo phải có năng lực, kĩ năng sư phạm, phải yêu nghề, yêu trẻ, phải có lòng kiên nhẫn và phải có kĩ năng ứng xử sư phạm. Đồng thời, phải có môi trường làm việc tốt, môi trường lớp học phải được bài trí khoa học phù hợp với trẻ. - Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình. Bố mẹ trẻ phải thống nhất với nhà trường về cách quản lí, chăm sóc giáo dục trẻ. Đối với cơ quan quản lí phải quan tâm hơn đến đời sống, môi trường làm việc của giáo viên. Khi giáo viên được tạo điều kiện làm việc trong môi trường hạnh phúc, họ luôn cảm thấy yên tâm, hạnh phúc vì được cống hiến, làm nghề như vậy kết quả sẽ giúp trẻ hạnh phúc. Tuy nhiên, bất cập mà chúng ta gặp phải là hầu hết nhà trường/trung tâm vẫn chưa có quy trình xây dựng trường học hạnh phúc hay những khóa đào tạo, tập huấn kỹ năng cho giáo viên, cán bộ nhà trường để kiến tạo ngôi trường hạnh phúc trong thời đại số hiện nay. Chuyên gia Giáo dục mầm non Mĩ, ông Myon Hwan chỉ ra các bước xây dựng trường MN hạnh phúc. Đó là: Bước 1: Đặt hạnh phúc là một sứ mệnh của bạn Bước 2: Thu thập phản hồi (và lắng nghe) Bước 3: Quan tâm đến nhân viên Thực hiện các bước trên để xây dựng nhà trường hội tụ các yếu tố của một trường học hạnh phúc. Đó là: . Chương trình dạy và học chất lượng . Học sinh hạnh phúc 10 . Giáo viên hạnh phúc . Môi trường hạnh phúc 3. Vận dụng quan điểm xây dựng trường MN hạnh phúc vào thực tiễn 3.1. Tiêu chí “trường học hạnh phúc” là một trong sứ mạng của nhà trường Các cơ sở giáo dục, các trường MN cần đưa tiêu chí trường học hạnh phúc để xây dựng tầm nhìn và sứ mạng cho tổ chức của mình. Tầm nhìn và sứ mạng thể hiện tương lai mà tổ chức mình muốn đạt tới và sự cam kết của nhà trường với xã hội về chất lượng giáo dục; là cầu nối gắn kết mọi cá nhân trong tổ chức, ai cũng có thể nhìn thấy đích mà tổ chức của họ mong muốn đạt tới. Các yếu tố xây dựng trường mầm non hạnh phúc thể hiện ở: - Thiết kế Chương trình dạy và học chất lượng: Trên cơ sở Chương trình khung được Bộ GD và ĐT ban hành, mỗi nhà trường, trên cơ sở đánh giá thực tế về các điều kiện như cơ sở vật chất, năng lực của giáo viên, điều kiện kinh tế địa phương, cha mẹ trẻ xây dựng chương trình giáo dục riêng mang tầm nhìn, sứ mệnh của mình, xác định quan điểm tiếp cận phát triển và dạy học lấy trẻ làm trung tâm... - Học sinh hạnh phúc: cần được xác định là đích đến, đích trung tâm toàn bộ hoạt động trường MN hạnh phúc hướng tới. Trong đó, trẻ em được hạnh phúc, đươc là trung tâm vì: - Hoạt động do học sinh quyết định: + Học sinh có thể tự chọn xem mình muốn học gì + Học sinh tự lên kế hoạch và chuẩn bị cho kế hoạch đó + Học sinh tự thực hiện hoàn thiện nhiệm vụ + Học cách làm việc với nhau + Không có áp lực hay căng thẳng. - Trong quá trình học, học sinh sẽ tự học được nhiều kỹ năng mà không có cảm giác được dạy. Giáo viên chỉ có vai trò hỗ trợ trong: + Các hoạt động thú vị, hướng dẫn nhiều cách khác nhau + Học thông qua chơi + Quá trình trải nghiệm 11 - Giáo viên hạnh phúc: Nhà trường tạo mọi cơ hội để giáo viên yên tâm cống hiến và hạnh phúc khi được làm việc. Các điều kiện được đảm bảo: - Chuẩn bị giáo cụ giảng dạy và cách hướng dẫn học - Tiết kiệm được thời gian và sức lực để chăm sóc trẻ và giao tiếp tốt hơn với phụ huynh, người quản lý - Có thêm không gian để sáng tạo. - Môi trường hạnh phúc: Bao gồm cả cơ sở vật chất, không gian và môi trường tâm lý, tình cảm ấm áp, thân thiện, cởi mở. - Đầu tư cơ sở, trang thiết bị phục vụ tối thiểu hoạt động chăm sóc, giáo dục; - Không gian nhà trường đẹp, thoáng, có các khu học trải nghiệm, thực hành và phát triển vận động cho trẻ; - Quan tâm, chăm lo tới đời sống cả về vật chất, tinh thần cho giáo viên; - Tạo bầu không khi thân thiện, ấm áp, tôn trọng trong các mối quan hệ: Cô và trẻ; trẻ và trẻ; quan hệ với phụ huynh và đồng nghiệp * Vận dụng trong Công tác đào tạo giáo viên mầm non tại trường CĐSP: - Lựa chọn nội dung xây dựng trường mầm hạnh phúc vào một số học phần phù hợp: + Tâm lý học mầm non + Nghề Giáo viên mầm non + Đánh giá trong giáo dục mầm non + Chương trình Giáo dục mầm non + Phát triển và tổ chức thực hiện chương trình GDMN + Quản lý trong GDMN - Tạo môi trường học tập thuận lợi cho sinh viên bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp như các phòng học bộ môn, cơ sở thực hành; môi trường tâm lý phát huy tính chủ động, năng lực hòa nhập, giao tiếp 3.2. Quan tâm, lắng nghe và chia sẻ 12 - Thường xuyên duy trì kênh thông tin xung quanh trẻ: Gia đình – Phụ huynh – Nhà trường: + Khảo sát xem học sinh và phụ huynh nghĩ gì về nhà trường + Hỏi xem học sinh và giáo viên cảm thấy như thế nào trong cả ngày + Hỏi lời khuyên làm sao để trường học ngày một tốt hơn (thiện chí) * Với công tác đào tạo đội ngũ giáo viên mầm non: - Tổ chức các hội thảo, hội nghị, chuyên đề cung cấp các cơ hội học tập, tìm hiểu về chuyên môn, nghiệp vụ cho học sinh sinh viên - Tạo ra các sân chơi bổ ích giúp sinh viên trao đổi mong muốn, nguyện vọng học tập nghề nghiệp tại trường CĐSP, định hướng nghề nghiệp, khởi nghiệp sau khi ra trường. 3.2. Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên - Đội ngũ giáo viên nhân viên là lực lượng nòng cốt trong công tác xây dựng trường MN hạnh phúc. Để thực hiện sứ mệnh chăm sóc giáo dục trẻ được tốt, người giáo viên có tâm thế vui tươi, hạnh phúc khi được công tác trong ngành học; được đáp ứng các nhu cầu để thực hiện công tác dạy học, nhu cầu tối thiểu về vật chất, tinh thần của cá nhân. Theo ông Myon Hwan Chuyên gia Giáo dục mầm non Mĩ, để thực hiện bước 3: Quan tâm đến nhân viên cần quan tâm đến các vấn đề: Cảm nghĩ/Trao cho/Hướng dẫn: + Cảm nghĩ: Làm việc trong trường MN hạn phúc, giáo viên cũng giống như học sinh, cũng cần được cảm thấy an toàn, được trân trọng và tôn trọng + Trao cho: Trao cho giáo viên nguồn lực học cần để cải thiện phúc lợi giáo dục, xã hội và cảm xúc của học sinh + Hướng dẫn: Hướng dẫn cho giáo viên cách đáp ứng được nhu cầu cá nhân của từng học sinh. - Một số yêu cầu cụ thể đối với cơ sở GDMN thực hành và công tác đào tạo: * Đối với các cấp quản lý 13 - Đối với các cấp quản lý, cần ban hành các văn bản xác định trách nhiệm của giáo viên, gia đình, xã hội, cộng đồng trong chăm sóc, bảo vệ trẻ em. - Nâng cao nhận thức về đạo đức nghề nghiệp, chú trọng bồi dưỡng thường xuyên về kiến thức nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cho GVMN. - Cần có những giải pháp giải tỏa sức ép đối với GVMN như loại bỏ bệnh thành tích trong giáo dục; có biện pháp nâng cao thu nhập cải thiện tiền lương và chính sách ưu đãi đối với GVMN. * Đối nhà trường và cơ sở GDMN - Cần chú trọng khâu tuyển chọn giáo viên. Họ phải là người có trình độ chuyên môn theo chuẩn nghề nghiệp và phẩm chất đạo đức tốt mới có thể trụ được với nghề. Nếu không yêu trẻ, yêu công việc sẽ gây ra những hệ lụy đáng tiếc. Thực hiện nghiêm túc các quy định về quy tắc ứng xử tới cán bộ quản lý, GV, nhân viên, người lao động trong nhà trường, nâng cao đạo đức nhà giáo. - Xây dựng môi trường làm việc tích cực, không tạo áp lực cho giáo viên, có biện pháp nâng cao thu nhập cho GV để họ gắn bó với nghề: Ban giám hiệu, BCH Công đoàn nhà trường nên đi sâu, đi sát vào đời sống của GV, nắm bắt được những vấn đề ở trường và cả những thông tin về hoàn cảnh gia đình trẻ..tạo môi trường làm việc thân thiện, tôn trọng. Đồng thời, nhà trường cũng cần xây dựng hệ thống trao đổi thông tin giữa gia đình và nhà trường để phụ huynh yên tâm gửi con, tạo điều kiện về tài chính và thời gian cho GV tham gia những khóa học chuyên sâu, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và cập nhật thông tin mới nhất về ngành học. * Đối với giáo viên – sinh viên chuyên nghành sư phạm mầm non Khi xác định lựa chọn nghề nghiệp cần có tình yêu nghề, nuôi dạy chăm sóc trẻ bằng cái tâm của người mẹ đối với con, yêu thương trẻ như con của mình. Hãy học nghề một cách nghiêm túc để xứng đáng là một kỹ sư tâm hồn trước khi hành nghề. 14 Tự rèn luyện và bồi dưỡng kỹ năng kiểm soát tâm lý, kiềm chế cảm xúc, chú trọng bồi dưỡng thường xuyên về kiến thức nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cho nhân viên, giáo viên mầm non. Trong quá trình làm việc thấy quá tải hoặc căng thẳng trao đổi ngay với đồng nghiệp, các cấp quản lý để tìm hướng giải quyết. Giáo viên cũng cần thường xuyên trao đổi, liên lạc, thông tin với phụ huynh để phụ huynh hiểu con của mình, hướng dẫn phụ huynh cách chăm sóc – giáo dục trẻ tại nhà, để phụ huynh không tạo áp lực cho GV. * Đối với phụ huynh học sinh Khi chọn trường cho con, cha mẹ nên tìm hiểu kỹ về cơ sở vật chất, chương trình học và hoạt động ngoại khóa của Nhà trường và các cô giáo. Phụ huynh không nên tạo áp lực cho GV, đặc biệt khi mới đi học trẻ có thể sẽ bị ốm, bị sút cân do thay đổi môi trường sống và giờ giấc sinh hoạt. Do đó, cha mẹ hãy cho con và các cô có thời gian để thích nghi. Phụ huynh cũng không nên quá chú trọng việc tăng cân của con mà gây áp lực với nhà trường, đến nỗi các cô phải ép con ăn bằng mọi giá, cũng không nên so sánh sự tiếp thu của các bạn trong lớp với nhau. Ngoài các yếu tố trên, cộng đồng xã hội cũng là nhân tố ảnh hưởng đến việc xây dựng một trường mầm non hạnh phúc, không có bạo hành. III. Kết luận Trường mầm non hạnh phúc là vấn đề quan tâm của ngành giáo dục hiện nay. Để xây dựng trường mầm non hạnh phúc, trước hết, các thầy cô giáo phải có năng lực, kỹ năng sư phạm, phải yêu nghề, yêu trẻ, phải có lòng kiên nhẫn và kỹ năng ứng xử sư phạm. Đồng thời, phải có môi trường làm việc tốt, môi trường lớp học phải được bài trí khoa học phù hợp với trẻ. Cùng với đó, thầy cô giáo, nhà trường phải phối hợp chặt chẽ với gia đình. “Điều quan trọng nhất, bố mẹ trẻ phải thống nhất với nhà trường về cách quản lý, chăm sóc giáo dục trẻ. Còn đối với cơ quan quản lý phải quan tâm hơn đến đời sống, môi trường làm việc của giáo viên. Nếu làm được điều đó thì sẽ có môi trường tốt, giúp trẻ hạnh phúc” ( Trích phát biểu của Thứ trưởng Bộ GD Nguyễn Thị Nghĩa, ngày 15 9/4/2009 tại hội thảo “Xây dựng trường MN hạnh phúc và nói không với bạo lực học đường”. Xây dựng trường mầm non hạnh phúc, cần sự đầu tư của nhà nước, lãnh đạo ban ngành, cha mẹ trẻ để có cơ sở hạ tầng tốt. Nhà trường, thầy cô và gia đình phải phối hợp để bảo vệ, chăm sóc trẻ. Đặc biệt, cần tháo dỡ những áp lực đối với giáo viên mầm non, mà một trong những điều quan trọng nhất là bảo đảm sĩ số lớp không được quá tải. Khi có trường mầm non hạnh phúc thì sẽ không có bạo lực học đường. 16 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường CĐSP Trung Ương (2019), Kỷ yếu hội thảo khoa học – Tập huấn Xây dựng trường MN hạnh phúc và nói không với bạo hành trẻ em. 2. Bộ giáo dục và đào tạo (2017 sửa đổi, bổ sung), Chương trình giáo dục mầm non và Hướng dẫn thực hiện chương trình, Nhà xuất bản Giáo dục. 3. Bộ giáo dục và đào tạo, tài liệu bồi dưỡng chuyên đề "Đổi mới chương trình chăm sóc - giáo dục trẻ mầm non và đào tạo giáo viên mầm non", Hà Nội 2004. 4. Đinh Thị Kim Thoa (2010), giáo trình Đánh giá trong Giáo dục Mầm non, NXB Giáo dục 5. Nguyễn Thị Thu Hiền (2008), Giáo trình "Phát triển và tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non"- Nhà xuất bản Giáo dục. 6. Trịnh Thị Xim (2006), Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non, Tài liệu tập huấn thực hiện thí điểm chương trình giáo dục mầm non mới. 7. Tài liệu tham khảo mạng Intenet về các vấn đề: Quan điểm về hạnh phúc; các nhu cầu cơ bản của con người; xây dựng trường mầm non hạnh phúc; Điều lệ trường Mầm non; Các vấn đề đổi mới trong thực hiện chương trình GDMN hiện nay...