Quy trình kỹ thuật chăm sóc cây mai vàng Yên Tử

làm đọt xoăn lại, lá vàng, cây sinh trưởng kém. Cây có rệp thường có kiến và nấm bồ hóng đen xuất hiện. Rệp còn là môi giới truyền bệnh virus cho cây Đặc điểm hình thái - Rệp trưởng thành cái không cánh, có thân mềm hình bầu dục dài khoảng 3 mm, bên ngoài phủ một lớp bột sáp trắng và có những sợi sáp trắng hai bên mình, cuối bụng có một cặp đuôi ngắn. - Rệp đực trưởng thành có một cặp cánh mỏng, cơ thể dài khoảng 2 mm, màu xám nhạt. Rệp non giống trưởng thành cái nhưng nhỏ hơn. Ảnh: Con trưởng thành cái và ấu trùng trưởng thành đực của rệp sáp - Rệp non thường tìm chỗ cây non để sống, thường là kẽ lá, chùm hoa. - Khí hậu nóng và ẩm là điều kiện thích hợp cho rệp phát triển. Rệp sáp dysmicoccus sinh sống phá hại trên nhiều loại cây. Biện pháp phòng trừ Phát hiện kịp thời và dùng tay giết rệp. Có thể sử dụng 1 trong các loại thuốc sau: Pyrinex, Supracide, Polytrin, Monster, phun theo nồng độ hướng dẫn trên bao bì. 5. Sâu đục thân, ngọn mai. Tên khoa học: Cydia sp, Họ: Olethreutidae; Bộ: Lepidoptera. 14 Triệu chứng : Sâu hại trên các ngọn chồi non từ mùa xuân đến cuối thu. Trưởng thành là 1 loại bướm nhỏ, màu nâu đen, xuất hiện vào cuối xuân, đẻ trứng vào các cuống lá mới nhú ở các chồi ngọn, chồi nách. Sâu non màu hồng nhạt, đục vào ngọn, chồi gây héo hàng loạt, giảm số lượng cành dăm, hoa kém. Ở những chỗ sâu đục có dịch nhựa chảy và các hạt như mùn cưa đùn ra. Ảnh Sâu đục ngọn mai Biện pháp phòng trừ: Thường xuyên theo dõi để phát hiện sâu hại, khi phát hiện có sâu đã đục vào cành, thân dùng sợi thép nhỏ hoặc gai mây luồn theo lỗ đục để diệt sâu, sau đó dùng bông hoặc đất sét trộn với Basudin 10H (hoặc các loại thuốc phun phòng ở trên), bịt kín lỗ đục của sâu, dùng thuốc hoá học để bơm vào đó. Nếu không theo dõi được sâu, có thể phun định kỳ vào các tháng 3- 6 là thời điểm sâu đục thân thường xuất hiện. Các lần phun cách nhau 1 tháng, dùng các loại thuốc như Basudin, Padan, Basa... liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì.. ở những vườn thường xuyên bị hại nặng, dùng thuốc Regent 800 WG, Pegasus 500 SC theo nồng độ khuyến cáo, phun hai lần vào cuối mùa xuân, đầu mùa hè, sau mỗi đợt tỉa cành, có nhiều lộc non mới nhú. 15 B. Bệnh hại mai Yên tử 1. Bệnh đốm lá Nguyên nhân: do nấm Pestalotia palmarum gây nên Triệu chứng Đầu tiên bệnh xuất hiện chỉ là một chấm nhỏ li ti, sau đó vết bệnh lan nhanh cả lá, viền vết bệnh có mầu nâu đậm, chỗ tiếp giáp giữa mô bệnh và mô khoẻ có quầng mầu vàng nhạt. Bệnh nặng lá bị vàng rồi cháy lỗ chỗ, nhất là bìa lá, làm lá quăn queo. Bệnh thường xuất hiện trên những lá già rồi lan dần đến lá non, đọt non. Ở nhánh non bị bệnh làm lá bị rụng, đọt bị cháy khô, cây chậm phát triển. Ảnh: Triệu chứng bệnh đốm lá trên mai Biện pháp phòng trừ - Trồng với mật độ vừa phải để cây mai được thông thoáng. - Vệ sinh vườn bằng cách cắt tỉa thu gom lá bị bệnh tiêu huỷ để tránh lây lan. - Bón phân cân đối, tăng cường bón thêm phân hữu cơ và kali giúp cây kháng bệnh. - Dùng thuốc hoá học: Viben C, phun ướt đều cả hai mặt lá, cần lập lại 2-3 lần, sau 5-7 ngày để trị bệnh. Phun từ 10-15 ngày/ lần để phòng trừ bệnh. 16 2. Bệnh cháy lá Nguyên nhân: do nấm Pestalotia funereal Lớp nấm bất toàn : Deuteromycetes Triệu chứng Bệnh hại chủ yếu trên lá, xuất hiện đầu tiên ở chóp và mép lá tạo thành vệt màu nâu, lan dần vào phiến lá thành mảng lớn, màu nâu xám, phân biệt rõ với phần xanh của lá, mảng cháy có khi chiếm trên 1/2 diện tích lá. Trên vết bệnh có những chấm đen nhỏ là ổ bào tử. Lá bệnh nặng chuyển màu vàng và rụng. Bệnh phát sinh chủ yếu trên lá già. Biện pháp phòng trừ Bón phân đầy đủ, cân đối NPK, ngắt bỏ lá bệnh, định kỳ phun thuốc gốc đồng và phân bón lá cho cây. Ảnh: bệnh cháy lá mai 3. Bệnh đốm đồng tiền Nguyên nhân : do địa y gây nên Triệu chứng: Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ 2-3 mm, sau đó phát triền dần lên có đường kính 3- 5 cm. Vết bệnh đa số có dạng hình tròn hoặc hơi tròn như đồng tiền, màu xám trắng hay xám xanh. Nếu nặng nhiều vết bệnh sẽ liên kết lại thành mảng lớn có hình dạng bất định, loang lổ, cứ thế nhiều lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây dày lên, có độ xốp giống như một lớp nhung bao quanh gốc cây mai. Ảnh: Địa y hại mai 17 Biện pháp phòng trừ - Không nên trồng hoặc sắp xếp những chậu mai trong vườn quá dày, để vườn mai được thông thoáng, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sáng mặt trời. - Thiết kế mặt liếp để trồng mai (hoặc để đặt chậu mai) theo hình mai rùa, xẻ rãnh thoát nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa - Định kỳ hàng năm phun 2-3 lần, phun ướt đều thân cây bằng các thuốc gốc đồng như: Bordeaux, CoC 85, Funguran - Đối với những gốc mai đã bị bệnh: dùng thuốc Norshield 86.2 WG (3 g/lít nước). Quét ướt đều thân, cành và gốc liên tục 3-5 đợt, mỗi đợt cách nhau 7-10 ngày. 4. Bệnh vàng lá Nguyên nhân: do sinh lý gây nên Triệu chứng Lá non có màu vàng nhạt hoặc trắng bạc, các gân lá còn xanh, phiến lá hơi bị cong. Triệu chứng thường xuất hiện từ lá già và đi dần lên trên. cây sinh trưởng chậm lại. Điều kiện phát sinh phát triển Thường xuất hiện vào những tháng gần cuối năm, nguyên nhân chủ yếu do cây tập trung dinh dưỡng để tạo búp hoa. Cây mai trồng trong chậu, đất xấu, ít được bón phân, thường bị bệnh vàng lá và bệnh cháy lá. Ảnh: Triệu chứng bệnh vàng lá Biện pháp phòng trừ Bón đầy đủ phân khi có hiện tượng vàng lá, ngoài bón phân nên kết hợp phun phân bón lá có chất vi lượng, cây sẽ mau hết bệnh. 18 5. Bệnh mốc cam Nguyên nhân: do nấm: Coniothyrium fuckelli. Lớp Nấm nang: Ascomycetes Triệu chứng Bệnh hại chủ yếu trên cành và lá non; vết bệnh lúc đầu là những đốm mầu hồng (hơi giống màu đỏ đồng), sau đó vết bệnh cứ phát triển rộng dần ra bao quanh hết cả đọan cành, đồng thời cũng phát triển lên cả phía trên và phía dưới của chỗ bị bệnh. Khi vết bệnh đã bao quanh kín hết cả một đọan cành thì đa số những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có mầu vàng, xanh loang lổ, rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy. Bệnh nặng làm cành khô và chết. Điều kiện phát triển bệnh Nấm phát triển thích hợp ở nhiệt độ 25-30oc và ẩm độ cao. Bệnh thường gây hại nặng giai đoạn đầu và giữa mùa mưa. Ảnh: Triệu chứng bệnh mốc cam Biện pháp phòng trừ Định kỳ tỉa cành, cắt bỏ các cành bị gẫy hoặc bị bệnh. Sau khi tỉa cành phun thuốc Daconil, Zineb, COC 85, phun theo chỉ dẫn ghi trên bao bì 19 6. Bệnh rỉ sắt Nguyên nhân: do nấm Phragmidium mucronatum Lớp nấm đảm: Basidiomycetes Triệu chứng Bệnh hại chủ yếu trên lá, đôi khi có trên cành non. Vết bệnh là những đốm nhỏ màu vàng cam hơi đỏ, xung quanh có viền nhạt màu. Đốm bệnh nổi lên trên có lớp bột màu vàng. Bị năng, nhiều đốm bệnh chi chít mặt dưới lá, làm lá vàng và rụng sớm. Trên cành bệnh làm cành teo tóp lại, chồi phát triển kém và có thể héo khô. Ảnh: Triệu chứng bệnh rỉ sắt Điều kiện phát triển bệnh Nấm phát triển thích hợp ở nhiệt độ 32 - 35oc. Bệnh thường gây hại nặng giai đoạn đầu và giữa mùa mưa. Biện pháp phòng trừ Tỉa bỏ các cành lá bệnh tập trung tiêu huỷ. Bón lân và kali tăng sức chống bệnh cho cây. Tưới nước vừa phải. Khi bị bệnh nặng có thể phun một trong những loại thuốc sau: Bayfidan, Score, Anvil, Bumber, phun theo chỉ dẫn ghi trên bao bì thuốc. 20 21 Sơ đồ tóm tắt Quy trình kỹ thuật chăm sóc cây Mai vàng Yên Tử TM. ỦY BAN NHÂN DÂN KT. CHỦ TỊCH PHÓ CHỦ TỊCH Nguyễn Đình Trung Bước 1: Chọn cây đem trồng Bước 2: Chuẩn bị trước khi trồng Bước 3: Thao tác trồng cây Bước 4: Chăm sóc cây sau khi trồng Tuổi cây Chiều cao Đường kính thân Tưới nước Bón phân Làm cỏ Phòng trừ sâu bệnh Chuẩn bị đất, Chuẩn bị giá thể, Chuẩn bị chậu trồng  Trồng xuống luống đất Trồng cây vào chậu